Yemek kültürümüzde önemli yere sahip olan soğan ve sarımsak, hemen her öğünde yediklerimizin başında geliyor. İçine soğan girmeyen yemek ise neredeyse yok.
Soğan ve sarımsak gerçekten de vitamin, mineral ve antioksidan içeriği ile tam bir sağlık deposu. Soğan B6, C vitamini, folat ve potasyumdan zengin. Sarımsak ise yüksek miktarda fosfor, potasyum, kükürt, çinko, orta miktarda selenyum, A ve C vitaminleri ile az miktarda da kalsiyum, magnezyum, sodyum, demir, manganez ve B kompleks vitaminlerini içeriyor.
Bu kadar besleyici bileşenin yanında, düşük kalorili olduklarından bu şifalı sebzeleri her gün yemeklerinize sınırsızca eklemenizde hiçbir sakınca olmadığını da hatırlatmalıyım.
Kükürtlü bileşikler sağlığı destekler
Soğan ve sarımsağın en önemli biyokimyasal özelliklerinden biri vücuttaki zehirli toksik maddeleri atmaya yardımcı olan antioksidan potansiyelidir. Bununla birlikte soğan ve sarımsaktaki yüksek düzeyde C vitamini bağışıklığı düzenler, kollajen yapımını ve doku tamirini artırır, demir emilimini sağlar. Ayrıca soğan ve sarımsak birçok antioksidan flavonoidleri içerir, soğanda 25 çeşit flavonoid bulunur. Flavonoidler ve C vitamini hücre hasarına neden olan zararlı molekülleri tutar kanser, diyabet ve kalp hastalıklarının önüne set çeker. Kırmızı soğana rengini veren antosiyanin kalbin ve damarların koruyucusudur. Kapsamlı, çok sayıda katılımcıyı içeren bilimsel bir çalışmada antosiyaninden zengin besinleri tüketmenin kalp hastalıklarına yakalanma riskini yüzde 32 oranında azalttığı saptanmıştır.
Bağışıklığın bir numaralı destekleyicisi
Amerika Kanser Araştırma Merkezi soğandaki fisetin ve kuersetin, sarımsaktaki allisin gibi fitokimyasalların immun sağlığı destekleklediğini ve DNA, hücre hasarı ve inflamasyonu önleyerek kanser gelişim riskini azalttığını bildiriyor. Yapılan çalışmalar da çiğ ya da pişirilmiş sarımsak ve soğan tüketimi ile mide, bağırsak, prostat, gırtlak ve meme kanseri arasında ters orantı olduğu sonucunu gösteriyor. Bilimsel 26 çalışmayı içeren bir incelemede allium ailesinden gelen sebzeleri tüketen bireylerde mide kanseri riskinin yüzde 22 oranında azaldığı bildirilmiştir.
Bağırsak sağlığında en etkili besinlerden
Bu ikili bağırsak sağlığı için büyük önem taşır, müshil etkisi göstererek sindirimi kolaylaştırır ve prebiyotik içerikleri ile bağırsak sağlığına destek verir. 2018 yılında yayımlanan güncel bir bilimsel araştırmada bazı besinlerdeki prebiyotik lif içeriğinin bağırsak sağlığı üzerindeki etkinliğine bakıldı. Bu çalışmaya göre soğan, sarımsak yararlı bakteri sayısını artırmada birçok sebze, meyveden ve tam tahıllardan daha etkili.
Tansiyona doğal tedavi
Soğanda antioksidan flavonoid grubundan kuersetin molekülü bulunur. Kuersetin organlarda ve kan damarlarında hasar oluşturan serbest radikalleri tutar, inflamasyon oluşumunu önler. Bu sayede kan basıncı, kan yağları ve kolesterol düzeyini düşürerek kalp damar sağlığını geliştirir. Ayrıca soğan kanın pıhtılaşmasını önleyici ve kolesterolü düşürücü etkisiyle damar tıkanıklığından korur.
Kemikleri güçlendirir
Soğan ve sarımsak kadınlarda menopoz sonrası ortaya çıkan kemik erimesine karşı doğal bir tedavi sunar, kemikleri güçlendirir. Menopozlu kadın katılımcılarla yapılan bir bilimsel çalışmada günlük 2 gram sarımsak tüketiminin östrojen düzeyindeki azalmanın önemli derecede önüne geçtiği gözlendi. Geniş kapsamlı bir çalışmada ise düzenli soğan tüketimine sahip kadınlarda kemik yoğunluğunun daha yüksek olduğu gözlemlendi.
Sarımsağı ezip tüketin
Organik kükürtlü bileşikler ısıyla parçalanır. Bu nedenle bu doğal destekten en iyi faydalanma yöntemi en doğal haliyle, taze ve çiğ olarak tüketmektir. Ayrıca sarımsağı ezerek veya küçük parçalar halinde doğrayarak tükettiğinizde adeta içindeki cevheri ortaya çıkarmış olursunuz. Yani sarımsağı bütün olarak yutarsanız antioksidan etkisinden yeterince faydalanamazsınız.
İrritabl bağırsak sendromu
İrritabl bağırsak hastalığı olanlarda kıısa zincirli karbohidratların ince bağırsaklardan emilimleri zayıftır bu nedenle bağırsakların işleyişi bozulur, karın ağrısı, gaz, şişkinlik gibi dispeptik yakınmalar ve dışkılama alışkanlıklarında değişiklikler ortaya çıkar. Soğan ve sarımsak kısa zincirli karbonhidrat kaynaklarından zengin olduğundan pişmiş olarak hatta soğan, sarımsak tozu halinde tüketildiğinde bile mideyi rahatsız edebilir, gaz ve şişkinliğe neden olabilir.
Sarımsak kürü nasıl yapılır?
Soğan ve sarımsak kürü oldukça kolay uygulanabilir. 21 gün boyunca yoğurt ile beraber yediğinizde eşsiz şifasından yararlanabileceğiniz bir kür. Bu kürün amacı karaciğeri tazelemek, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve kanser yapan yabancı zararlı bileşiklerin detoksunu sağlamak. 1 kase en yapımı yoğurda 1 diş sarımsağı ezip, 1/4 kuru soğanı rendeleyip içine az dereotu, 1 yemek kaşığı zeytinyağı ve az çekilmiş tane karabiber koyup çırparak hazırlayın.
Bugün bu kür de atardamarları etkileyen hastalıklar, kanser, bağışıklık sistemi bozuklukları ve ağrılı eklem hastalıkları gibi birçok kronik hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde kullanılıyor. Bunun yanında allium ailesinin bir parçası olan yani kuru soğan ve sarımsakla aynı aileden gelen arpacık soğanı, Frenk soğanı ve pırasanın da mucizevi sağlık etkileriyle Ayurveda gibi alternatif terapi yöntemlerinin içerisinde tıbbi bir besin olarak kabul edildiğini de belirtmeliyim.