Hamile kalmadan önce ve hamilelik süresince beslenmenin bebeğin hem gelişim hem de ileriki yaşlarda oluşabilecek hastalıklar açısından önemi büyük. Annenin genel sağlığı ne kadar iyi olursa çocuklar ve onu takip eden jenerasyon da o kadar sağlıklı ve dinç olur. Birçok ülkede her 33 bebekten birinin doğumsal bir bozukluğu var, doğumların yaklaşık % 8'i ise düşük oluyor. Bu da annenin hayatında beslenmenin çok önemli olduğunu gösteriyor.
Aşırı yemek yiyen annelerin çocukları tehlikede
Tüm gebeliklerin % 18'inde hamilelik diyabeti gelişiyor ve anneler doğum sonrasında yaklaşık % 5-10'u insüline bağımlı olmayan şeker hastalığı ile yaşamak zorunda kalıyor. Anneler hamilelik öncesi kilo problemlerini çözmeli, rafine karbonhidrat içeren yiyecekleri hayatından arındırmalı ve egzersiz yapmalılar.
Hipertansiyon tehlikeli olabilir
Hipertansiyon yaşayan anne adaylarının hamileliğinin son üç ayında inme veya bebeğini kaybetme riski oldukça yüksektir. Hamilelik yaşı, ailede hipertansiyon hikayesi, beslenme düzeni ve kilo problemi bu süreçte hipertansiyonun çıkması için önemli nedenlerdir. Protein alımında sınırlama ve tuz tüketiminin kesilmesi ile bu hastalığa yakalanan anneler bebeklerini sağlıklı bir şekilde kucaklayabilirler.
Demirden zengin besinler her gün tüketilmeli
Hamileliğin ilk altı ayında annenin demirden zengin beslenmesi şarttır. Demir eksikliği anemisi hem annenin kan hastalıklarına yakalanmasına hem de bebeğin doğum zamanı demir depolarının boş doğmasına neden oluyor. Ayrıca, annelerin erken doğum yapmasına, düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirmesine ve bebek ölümlerine de sebep olabiliyor. Beslenme ile hamilelik sürecindeki demir ihtiyacını karşılamak zor olduğundan muhakkak annelerin uygun demir içeren mineral desteklerini düzenli olarak taze meyve veya taze sıkılmış meyve suyu ile beraber almaları gerekir.
Kolinden zengin beslenin
Kolin, vitamin benzeri bir besin bileşeni. Araştırmacılar anneden kordon sayesinde bebeğe çok yoğun olarak transport edilen bir besin bileşeni olarak tanımlarlar. Kolin, bebeğin beyin gelişimi için önemli olup normal beyin gelişimini sağlamak için muhakkak bu vitaminden bolca almak gerekir. Rafine edilmemiş tahıllar, et çeşitleri, yumurta ve birçok taze sebze-meyvede bolca bulunur.
Hamilelik süresince güneşten doğru faydalanmak sağlıklı
Anne ve bebek yeterli D vitamini deposu ile yaşam alanına devam etmediğinde bebeğin düşük doğum ağırlıklı ve yetersiz D vitaminine bağlı erken doğum riski de oluşabiliyor. Hamilelik öncesi anne yeterli güneş ışığına direk ve güvenli zaman dilimlerinde bulunarak depolarını doldurmalı, tam yağlı süt, yumurta gibi D vitamini içeren besinleri tüketmeli.
Folik asit bebeğin sinir sistemi için şart
Folik asit hamile anneler için en önemli vitaminlerin başında gelir. Çünkü nöral tüp defekti denilen; bebeğin sinir sistemi gelişmeden doğması, bebeğin boyunbaş kısmında sinirlerin açık olarak dünyaya gelmesi ve annede folik asit yetersizliği ile gelişen anemi nedeniyle farklı sağlık sorunlarının nüks etmesine neden oluyor. Bu nedenle hamile kalmadan önce annelerin folik asitten zengin taze sebze, kurubaklagil ve taze meyve sularından düzenli yemeleri ve muhakkak folik asidi vitamin tableti olarak öğünle beraber tüketmeleri gerekir.
Süt ve süt ürünleri bebeğin iskelet sisteminin garantörü
Kalsiyum hamile ve emziren anneler için en önemli minerallerden biri. Araştırmalar annelerin hamilelik döneminde yeterli kalsiyum almadıklarında kemiklerinden bebeğin ihtiyacı olan kalsiyumun çekilerek annenin kemiklerini erittiğini, diş kaybı ve çürüklerinin oluştuğunu gösteriyor. Bu nedenle annelerin günde mutlaka 4 porsiyon süt ürünlerini eksiksiz almaları gerekir. 1 porsiyon süt grubu denilince 1 su bardağı süt veya yoğurt, 2 su bardağı ayran, 1 dilim peynir ve 1 su bardağı kefir olarak porsiyon ölçütünü belirtebiliriz.
İyotlu tuz kullanılmalı
Doğumsal oluşan hipotroidizm önlenmesi için anne ve bebeğin iyottan zengin beslenmesi gerekir. İyottan fakir beslenen annelerde zeka geriliği olan bebek doğumu, düşük doğum ağırlıklı bebek ve erken doğum riskleri çok yüksek. İyotlu tuz, deniz ürünleri ve doğal güvenilir sular kaliteli iyot kaynakları.
Enerji içecekleri hamilelere yasak
Anne adayları çiğ süt ve süt ürünleri, kabuklu deniz ürünleri, şarküteri dediğimiz işlenmiş etler, karaciğer gibi sakatatlar ile güvenli olmayan su kaynaklarını tüketmedikleri sürece bebeğe ağır metal, brusella gibi mikroaorganizmalar, hayvanlardan kistlerin ve bebekte beyinde toksisite yapacak yabancı kimyasalların geçişini de önlemiş olurlar. Ayrıca alkol özellikle hamileliğin ilk zamanlarında az dahi içilse çocukta ileri yaşlarda nörolojik ve davranış problemlerinin oluşmasına neden olduğu için az tüketimi bile kesinlikle önerilmiyor. Aşırı kafein alımının da doğumsal anomalilere neden olduğunu bildiren araştırmalar orta düzey içmenin sorun olmayacağını bildiriyor. Günde en az 3 L su içiminin sağlanması hidrasyon açısından uygun olmakla beraber öğünle beraber su içmenin hazım sorununu kaldırmak açısından oldukça önemli. Enerji içeceklerine gelecek olursak; içinde yasal olarak bazı uyarıcı, vitamin ve minerallerin olmasına rağmen bu uyarıcıların hamilelerde güvenli olduğunu gösteren bilimsel kanıtlar bulunmuyor. Çoğu enerji içeceği şeker, kafein, taurin, karnitin, inositol, ginko ve devedikeni sütü içeriyor. Bunların içinde ginseng zaten hamile annelerde kullanılmasına izin verilmeyen maddedir. Bu nedenle enerji içeceklerinden annelerin uzak durması önerilir.
