Her anne adayı hamile kalmadan önce folik asit almaya başlar. Artık rutin uygulanan bu vitamin desteğini bilmeyen yok. Folik asit almak bebeğin sinir sisteminin gelişimi açısından önemlidir. Hamileler folik asidi gebelik dönemine uygun formüle edilmiş vitamin preperatlarından sağlar. Çünkü hamileler için gerekli folik asidi günlük beslenme sisteminde karşılamak her zaman kolay olmaz. Son yıllarda saptanan diğer bir tehlike B12 eksikliğidir.
Anne adaylarının B12 depoları eksik: Araştırmalar çocukları folik asit eksikliği dışında B12 vitamini eksikliğinin de tehdit ettiğini ortaya koyuyor. Genelde vejetaryen hamileler ile onların çocuklarında büyük risk olan B12 vitamini eksikliği, aslında tüm annelerin yüzde 80'ninde, yenidoğan bebeklerin de yüzde 50'sinde görülebilen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Eğer hamilelik süresince yeterli miktarda B12 vitamini alınmazsa bebeklerin büyüme ve gelişme sürecinde geri dönüşümü olmayan hasarlar meydana gelebilmektedir.
Bebekte B12 vitamini eksikliği ilk dört ayda kendini belli ediyor: B12 vitamini hamilelikte plasentadan bebeğe doğrudan geçerek bebeğin gelişimini sağlar. Doğumdan sonra bebeğin B12 vitamininden faydalanması için bu vitamin karaciğerde depolanır. Doğumdan sonraki dört ay içinde çocuklarda yeterli karaciğer deposu olmadığında nörolojik sorunlar kendini göstermeye başlar. Bu vitaminin eksikliği beyin problemlerinin oluşmasına zemin sağlar.
Çocuklarda beyin hasarı oluşturabilir: B12 eksikliği olan bebekler başını yaşıtlarına göre geç tutar, geç oturur ve yürür, sürekli kabızlık problemi yaşar, elleri titrer. Bazen bebeğin vücudunda kahverengi lekeler görülür, yeme sorunu ortaya çıkar. B12 eksikliğinin tanısı erken konup tedavi edilmezse beyinde tedavi edilemeyen hasarlar kendini gösterir. Bu sağlık sorununa rastlamamak için annelerin hamile kaldıkları andan itibaren B12 enjeksiyonuyla depoları doldurulmalıdır.
Sağlıklı protein önemli: B12 vitamini bitkisel yiyeceklerde bulunmayan tek vitamindir. Et, süt ürünleri ve yumurta önemli kaynaklardır. Haşlama etlerin pişirme suyu atılır, et çeşitleri uzun süre yüksek ısıda pişirilir ise B12 vitamini kaybolur. Bu nedenle yumurtayı az haşlamak, etleri düdüklü tencerede kendi sularında pişirmek, haşlanmış et sularını çorbalara eklemek gereklidir. Anne adayları her gün en az 200 gram kadar kırmızı et veya balık, bir adet yumurta sarısı yemeli, iki su bardağı süt ürünü tüketmelidir.
Yorgunluğa neden olur: Hamilelerde B12 eksikliği kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin sayısını azaltır ve kan hücrelerinin şekillerinin bozulmasına yol açar. Bu durum kemik iliğinde kan hücrelerinin yapımındaki bozukluktan kaynaklanır. Hamilede uyuşukluk, kol ve bacaklarda duyu azalması, kasılmalar, baş ağrısı, yorgunluk, depresyon ve unutkanlık gözlenir. Eğer yanlış tedavi edilirse kan tablosu da bozulur ve sinir sisteminde ağır hasarlar meydana gelebilir. Bu nedenle hamilelerin üç ayda bir B12 düzeylerini kontrol ettirmeleri gerekir.
HAFTANIN BİLİMSEL NOTU BAĞIRSAK İKİNCİ BEYİN
Bütün hastalıklar bağırsakta başlar diyen Hipokrat, sindirim sisteminin ne kadar önemli bir organ olduğunun altını çizmiştir. Bağırsaklar beyine sürekli bilgi gönderen sinirlerle doludur. Bağırsaklardaki birçok problem rahatsızlığın oluşumuna zemin hazırlar. Bağırsakta mikroplar çoğalınca bağırsağın duvarını tahrip edip kana geçerler ve oradan da beyne ulaşırlar. Ve beyinde normal işlevlerin de oluşmasını engellerler. Bağırsak floranız bozulursa; kronik ishal, iritabl bağırsak sendromu, kolit, çölyak, glütene hassasiyet, kronik yorgunluk, enfeksiyon, alerji, depresyon, dikkat eksikliği, baş ağrısı, öğrenmede sorunlar ve bipolar bozukluklar yaşayabilirsiniz. Bağırsak sağlığı rafine edilmiş karbonhidratlı yiyeceklerin çok yenmesi, ağır metal içeren besin tüketimi ve hijyenik olmayan şartlarda yenilen paket yiyeceklerle bozuluyor. Bağırsağın geçirgenliği zarar gördüğünde bağırsakta nörotransmitter sentezi azalmakta böylece beyin toksinlerle dolu bir ortam haline gelmektedir. Bağırsak florasını düzeltmek zaman alsa da beslenmede dikkat edilecek kurallar birçok hastalığın ya da oluşabilecek komplikasyonların ortadan kalkmasını sağlar. Beslenmede yumurta, taze sebze, taze meyve, yoğurt, turşu, elma sirkesi, kefir, badem, zeytinyağı, mercimek ve balık gibi bağırsak florasının dostu yiyecekler olarak bulundurulmalıdır.
HAFTANIN SAĞLIĞI İYİLEŞTİRİCİ FORMÜLÜ
YULAFLI PİZZA
Yulaflı pizza ile doyurucu ve sağlıklı ana öğünler planlayabilirsiniz
Malzemeler
Yulaf unu
Kurutulmuş domates
Süt
Zeytinyağı
Siyah zeytin
Kuru kekik
Domates
Mantar
Yapılışı
Yulaf unu, süt, zeytinyağı, domates ve kuru kekikten göz kararı alıp mutfak robotunda hamur kıvamına gelinceye kadar çekin. Hamuru yağlı kağıt serilmiş fırın tepsisine yuvarlak şeklide yayın. Üzerine mantar, siyah zeytin dilimleri ve kurutulmuş domatesleri de ekleyerek fırınlayın.