Indiana Jones'un şimdiye kadar beyazperdeye aktarılmış en sevilen karakterlerden biri olduğuna hiç şüphe yok. Amerikan Film Enstitüsü, bu ikonik zeki arkeoloğu tüm zamanların en iyi ikinci film kahramanı olarak seçti. Bülbülü Öldürmek filmindeki Atticus Finch rolüyle Gregory Peck, onu geçebildi. Fötr şapkası, deri ceketi ve kırbacıyla gizli kalmış hazineleri ortaya çıkaran bu nevi şahsına münhasır arkeologla ilk olarak 1981 yılında Kutsal Hazine Avcıları adıyla vizyona giren filmle tanışmıştık. Gişe rekorları kıran filmi 1984'te Indiana Jones: Lanetli Tapınak, 1989'da Indiana Jones 3: Son Macera, 2008'de Indiana Jones 4: Kristal Kafatası Krallığı takip etti. Serinin bu 4 filmi Steven Spielberg tarafından yönetilmişti. Indiana Jones efsanesi 5. Filmle devam ediyor. James Mangold'un yönetmen koltuğunda oturduğu Indiana Jones ve Kadre Kadranı adlı filmin senaryosunda Mangold ile beraber Jez Butterworth, John-Henry Butterworth ve David Koepp imzası var. Yapımcılığını Kathleen Kennedy, Frank Marshall ve Simon Emanuel üstlendiği filmin idari yapımcılığını ise Steven Spielberg ve George Lucas gibi iki efsane isim yapıyor. Dolayısıyla kâğıt üstünde de bir hayli güçlü olan filmin etkileyici olmaması düşünülemez.
İlk film çekildiğinde 40'lı yaşlarının başında olan Ford, bugün bu film gösterime girdiğinde 80 yaşında. Haliyle 80 yaşındaki bir oyuncudan 40 yıl önceki atletik performansı beklenmez ama onu da bir şekilde teknolojinin nimetlerinden yararlanarak halletmişler. Nitekim hikâyede Ford, New York'taki Hunter College'da on yıldan fazla bir süredir ders veren saygın arkeoloji profesörü olarak kamera karşısına geçiyor. Artık evine inzivaya çekilmiş olan Indy'nin okulla ev arasında geçen sıradan hayatı arasının açık olduğu vaftiz kızı Helena Shaw'ın (Phoebe Waller-Bridge) uzun süre sonra karşısına çıkmasıyla değişir. Helena, zamandaki çatlakları bulma gücüne sahip olduğu iddia edilen meşhur Arşimet Kadranı'nı bulup iyi bir paraya koleksiyonerlere satmak niyetindedir. Ancak, babasının yıllar önce Indy'ye emanet ettiği bu nadir eserin peşinde başkaları da vardır. Eski bir Nazi Jürgen Voller (Mads Mikkelsen) de bu kadrana sahip olarak, dünya tarihinin akışını değiştirebilecek korkunç planı hayata geçirmek ister. O da 2. Dünya Savaşı'nın en çetin dönemine 1939 yılına dönerek Nazilerin yeni lideri olma isteğini 'Fuhrer'in yaptığı hataları yapmayacağım' diyerek belli eder. Devasa askeri kargo uçağında, yanlış koordinat hesaplaması yüzünden kendilerini 1939 yerine MÖ 200'lü yıllarda Arşimet'in karşısında bulurlar.
Hikâyeyi şekillendiren ve aranan eser olan Arşimet Kadranı, gerçek dünyadaki bir eserden, Antikythera düzeneğinden esinlenilmiş. Antik Yunan'da astronomik olaylarla ilgili bilgileri hesaplamak ve görüntülemek için kullanıldığı düşünülen mekanik bir cihaz olan bu düzenek, bilinen en eski analog bilgisayar örneği olarak tanımlanıyor. Bu anlamda filmde, suyun kaldırma kuvvetini bulan Antik dünyanın ilk ve en büyük bilim insanı olarak kabul edilen Arşimet'e saygı duruşunda bulunuluyor. Böylece Arşimet Kadranı, serinin önceki filmlerinde Sankara Taşları, Kutsal Kâse, Ahit Sandığı gibi dini bir yönü olan sembollerin ötesinde bilimsel gerçekliği olması bakımında önem arz ediyor.
ÖDÜLLÜ MÜZİSYEN
Hitler'in Nazi işgali altındaki topraklardan sanat eserlerini yağmalayıp Almanya'ya gönderdikleri 1940'larda geçen tren sahneleri başta olmak üzere, Fas'ta Tanca sokaklarında çılgın bir tuk tuk kovalamacası; Yunanistan'da gerilim dolu su altı dalışı ve Sicilya'daki Antik Roma dönemindeki savaş sahneleri, 2.5 saatten uzun süresine rağmen aksiyon severleri memnun ediyor. Filmin müziklerinde de dünyanın yaşayan en saygın film müziği bestecisi John Williams imzası var. 53 kez aday gösterildiği Akademi Ödülü'nü beş kez kazanma başarısı gösteren usta müzisyen, Kutsal Hazine Avcıları'ndan bu yana serinin her filminde olduğu gibi Indiana Jones ve Kader Kadranı'nın müziklerini besteleyerek bu alanda da kırılması güç bir rekora imza attı.
INDY'İ ÖZLEMEYECEĞİM
Oyunculuklara gelirsek, Jones karakteri, Ford'un ilerlemiş yaşına rağmen, ta ilk filmden beri burada da görünüşte imkânsız olan kazalardan ustalık, beceriklilik ve tamamen şansın bir kombinasyonuyla kurtulmayı başarıyor. Ford, arkeolog ve profesör kimliğinin barındırdığı hareketli sahnelerde deneyimini konuştururken, askere yolladığı oğlunu savaşta kaybeden acılı bir baba ve eşiyle araları bozulduğu için geçmişe özlem duyan bir koca kimliğiyle de ikna edici bir portre çiziyor. Filmin kötü adamı Voller rolünde Danimarkalı usta aktör Mads Mikkelsen de aşırıya kaçıldığında karikatürize olma ihtimali yüksek karakteri çok ölçülü yansıtmış. Ünlü oyuncu Antonio Banderas, Indy'nin Yunanistan'da uzman bir dalgıcın yardımına ihtiyaç duyduğunda başvurduğu denizci arkadaşı Renaldo'da kısa ama akılda kalıcı bir oyunculuk sergilemiş.
Jones'un vaftiz kızı Helena Shaw'u oynayan Waller-Bridge'in 'Şimdiye kadar tanıdığım en enerjik insanlardan biri. İnanılmaz derecede zeki ve çok ama çok komik, olağanüstü oyunculuk seçimleri yapıyor ve sete muhteşem bir enerji taşıyor. Cömert, nazik ve sevecen. O etraftayken herkesin yüzünde bir gülümseme oluyor." diyerek tanımladığı Harrison Ford, serinin bu beşinci filmiyle efsanevi karakteri son kez canlandırdı.
4 FİLM 2 MİLYAR DOLAR HASILAT YAPTI
Indiana Jones filmleri ne kadar hasılat yaptı?
Indiana Jones 1: Kutsal Hazine Avcıları (1981) 386 milyon dolar
Indiana Jones 2: Kamçılı Adam (1984) 333 milyon dolar
Indiana Jones 3: Son Macera (1989) 494 milyon dolar
Indiana Jones 4: Kristal Kafatası Krallığı (2008) 786 milyon dolar
Usta oyuncu dünya prömiyeri geçtiğimiz nisan ayında 76. Cannes Film Festivali'nde yapılan film gösteri sonrası uzun süre ayakta alkışlanmıştı. Gözyaşlarını tutamayan oyuncuya onur ödülü takdim edilmişti.