Bağımlılık genelde ürkülen ve kabul görmeyen, sorun kabul edilen bir durumdur.
Oysa işkoliklik bir bağımlılık olmasına karşın övülen, onaylanan ve kabul gören bir özelliktir. Hatta diğer bağımlılar toplumsal damgalanmaya, soyutlanmaya maruz kalırken işkolikler saygı duyulan bağımlılar olarak toplumsal konumlarını gururla korur.
Çok çalışmakla, işkolik olmak arasında ayrım yapmak gerekir. Her iş bazen çok çalışmayı gerektirebilir.
Herkes yaşamının bazı dönemlerinde çok çalışmak zorunda kalabilir. Bunların tümü bir kişiyi işkololik olarak tanımlamaya yetmez. İşkolik bir kişiyi basitçe, iş dışında kalan tüm yaşamın, aile, eş, çocuk, eğlence, spor, tatil, dinlenme, yemek yemeye ayrılan zamanın çalışmasına engel olduğunu düşünmeye başlayan kişi olarak açıklayabiliriz.
Bütün bunları yaptığı zamanlar bile aklı işindedir. Tamamladığı işlerin, hedeflerin zevkini çıkarmadan yenilerinin peşine düşer. Kendini ve varlığını tanımladığı tek yer işidir. Bu nedenle hep çalışması gerekir.
Çünkü çalışmazsa kaybolmuş hisseder. Çalışması engellendiğinde mutsuz, huzursuz olur. İşe dönmek için çaba gösterir.
Başaramazsa depresyona girer.
Herkes işkolik olmuyor. Başka sorunlarda olduğu gibi işkoliklik de çocukluk döneminde belirtiler göstermeye başlıyor. Mükemmelliyetçi ailelerinin beklentilerini karşılamaya çalışan çocukların bir kısmı ailelerinin beklentilerinin karşılanamaz olduğunu fark edip, baş kaldırarak kendi yollarını çizerken diğerleri o başarıyı yakalamak için çalışmaya devam ediyorlar.
Mükemmel olmak mümkün olmadığından çalışmanın sonu gelmiyor.
Belki de en büyük çelişki başarı ve mükemmellik için bu denli çalışan işkoliğin çoğu kez çalışmalarının sonuçlarının yetersiz kalması oluyor.
Ailesinden, kendinden hatta sağlığından yaptığı fedakarlıklar aynı zamanda yalnızlığı ve işi paylaşamamayı yani takım oyunun dışında kalmayı beraberinde taşıyor. Başarılı olan işkolikler de var. Ama kendi başarılarının farkına varamıyor, sağlık sorunları yaşıyorlar.
TEDAVİ Mİ, ÖDÜL MÜ?
Her ne kadar onay gören bağımlılık dense de, şirketler işkolik elemanların yaratabileceği sorunları ve iyi-çok çalışan elemanla işkolik arasındaki farkı anlamaya başlamış görünüyor. Diğer yandan işkolikliğin neden olduğu fiziksel hastalıklar, ölümler, boşanmalar dayanışma gruplarının kurulmasını harakete geçirmiş durumda. İşkolikliğin tedavisi tüm bağımlılıkların tedavisi gibi başlıyor: Kabullenmek. Önemli olan madde bağımlıları ya da alkolikler gibi tedavi için dibe batmayı beklememek.
Ailenizin terk ettiği, fiziksel sağlığınızın bozulduğu, en sonunda işten atıldığınız durumda "Ben sadece çalışıyorum, çalışkanım" demeniz size yarar sağlamayacaktır. Bir an önce kendinizi değerlendirin. İş veriminize bakın. Sonra iş dışı yaşamınızı değerlendirin.
Neleri ihmal ettiğinizi düşünün.
Deniz kıyısında mail okumaya çalıştığınız zamanları, çocuğunuzun siz fark etmeden ne kadar büyüdüğünü aklınıza getirin. Tatile gitmediğiniz için, hafta sonu çalıştığınız için sizi alkışlayan şirketler gittikçe azalıyor. Hatta Adsız Alkolikler (AA) gibi Adsız İşkolilkler kuruldu. Onların da 12 adım programları var. Bu adımların içinde ailenizle yemek yemek, çocuğunuz yatırmak ve masal okumak, evde küçük tamiratlar yapmak var. Bu insana keyif verecek adımlara başlamak için tanı almayı ya da dibe vurmayı beklemek gerekmiyor.
