Çocukların tuvalet alışkanlıklarına ilişkin sorular geliyor. Bu yüzden tuvalet eğitiminin nasıl verileceğini, çıkabilecek sorunları zaman zaman yazıyorum. Bu yüzden, Selpak, " 'Tuvalete Merhaba' kampanyasında birlikte olur muyuz?" dediğinde bunun bir fırsat olduğunu düşündüm. Tuvalet eğitimine ilişkin yazılara ve videolara http://www.facebook.com/ Selpak adresinden ulaşabilirsiniz.
Tuvalet eğitimi gelişimin doğal bir parçasıdır. Buna rağmen zorluklar ve sorunlar çıkabiliyor. Özellikle yeni anneler 'ne zaman başlamaları gerekir, nasıl yapmaları gerekir' gibi konularda zorluk çekiyor. Tüm bunlara çevreden gelen farklı ve birbirine benzemez öneriler de eklenince keyif yerine sıkıntı yaşanan bir sürece dönüşebiliyor.
Uygun şekilde verilmeyen tuvalet eğitimi, çocuğun bu sürecte yaşayacağı zorluklarla birlikte başarısızlık ve kendine güven kaybını da beraberinde getirebilir. Özellikle yaşıtlarıyla kıyaslanan, bu eğitimde başarısız olduğu vurgulanan, altına yapmaya devam ettiği için utandırılan çocuklar yaşamlarının diğer basamaklarında zorlanmaktadır. Daha kaygılı, kendine güvensiz ya da takıntılı özellikler gösterip karşılaştıkları yeniliklere uyum sağlamakta güçlük yaşayabilmektedirler. Bu sebeple eğitimin çocuğun gelişimine uygun şekilde, acele etmeden, başarma-başaramama üzerine vurgu yapmadan, doğal bir süreç içerisinde tamamlanması çok önemlidir.
NE ZAMAN VE NASIL?
Tuvalet eğitimine çocuğun ve bakım veren kişinin hazır olduğu bir dönemde başlanması çok önemlidir. Hatalı bir zamanda ve hazırlıksız başlangıç, çocuğun bu aşamayı sorunsuzca atlatabilmesini engelleyebilir. Çocuk için tuvalet eğitimine hazır olmak demek, hem fizyolojik olarak kas gelişiminin tamamlanmış olması hem gelişimsel olarak kendini ifade becerilerinin kazanılmış olması hem de psikolojik olarak sağlıklı bir dönemde olması demektir. Tuvalet eğitimi için en uygun dönem 24-36 aylar arasıdır. Daha erken dönemde başlamak ilerde gelişebilecek bazı ruhsal sorunların başlamasına neden olmak demektir. Benzer şekilde hiç eğitim vermemeye çalışmak da ruhsal açıdan sorunlara neden olur. Bazı çocuklar önce çiş kontrolünü, bazılarıysa önce kaka kontrolünü öğrenebilir. Gün içinde tuvaletini kontrol edebilmek, gece kontrol edebilmekten daha önce tamamlanır. Tuvalet eğitimin tamamlanma süresi çocuktan çocuğa değişir. Birçok kaynakta çocuğun çişini söylemesinin beş yaşına kadar, kakasını söylemesinin dört yaşına kadar süreceği yazmakla birlikte, beklenti üç yaşta eğitimin tamamlanması olmalıdır.
Üç yaş toplumsallaşma ve kreşe başlama yaşıdır. Diğer çocukların yanında bezli olmak, çiş ve kaka kontrolü sağlayamamak çocuğu rahatsız edecektir. Gece altını ıslatma beş yaşına kadar devam edebilir. İnatlaşmadan, büyümeye başladığını kabullenebilir ve dönemin özelliklerini bilirsek yeni beceriler kazanan bebeğimizle onları paylaşarak eğlenebiliriz.
