Recep ivedik 2 filmini eleştirmeyeceğim. Sadece Recep İvedik 2 ile ilgili tartışmaların baş köşesine çocuklar oturtulunca kendimi ister istemez taraf hissettim.
Çünkü tartışmalar filmin kendi gücünü geçip, yeni boyutlara taşıdı.
Bugün filme giremediği için annesine çok kızan dokuz yaşında bir çocuğun annesiyle konuştum. O benimle hem çocuğu nasıl sakinleştireceğini hem de çocuğu sinemaya sokmayanlara olan kızgınlığını paylaşacağını düşünüyordu. Oysa ben ona bir anne olarak içeriğini bilmediği bir filme (konuşunca bilmediğini öğrendim) çocuğunu götürme kararını nasıl verdiğini ve anne olarak yasaklanma nedenini araştırıp araştırmadığını sordum. Çünkü ebeveyn olmanın gereklerinden biri de budur. Çocuklarımızın izleyeceği, okuyacağı, oynayacağı şeyleri araştırmak, öğrenmek ve gerektiğinde sınır koymak zorundayız.
Filmin başrol oyuncusu ve sanırım senaryo yazarı olan genç sanatçı, Kültür Bakanlığı'nın getirdiği 18 yaş sınırı için eleştirilerde bulunmuş. Bu eleştirilerinin üslubu ve içeriği ise oldukça ilgi çekici... Öncelikle bu yasaklama konusunda eğer bir film gösterime çıkarken ilk uygun yaş belirlemesini yapan Kültür Bakanlığı ise ben de bakanlığı eleştiriyorum. Çünkü simge uygulamasını gevşek tutarak anlamsızlaştıranlara karşı daha dikkatli olmalıydı. Bu film vizyona çıkmadan önce yaş sınırı doğru ve gerçekçi belirlenmeliydi. Bu görevin doğru yapılmasının güvencesi, bakanın devreye girmesi olamaz. Sınır gelene değin izleyen çocukların öğrendikleri değerleri nasıl değiştireceklerini merak ediyorum.
BİR ÇOCUK FİLMİ DEĞİL...
Gelelim savunmaya... Savunma bana küçük çocukları hatırlattı. Biliyorsunuz doğru olmayan bir şey yaparlar ya da yapmak için izin isterler, "Hayır," dersiniz. Yanıt hazırdır: "Ama arkadaşlarım yapıyor, onlar izliyor ya da gidiyor." O çocuklara yanlış örneğin, doğruyu göstermeyeceğini öğretmeye çalışırız. Filmi savunanlar "Kemal Sunal filmlerinden farklı değil, o zaman Meclis TV de kapatılsın," gibi örnekler vermişler. Benim anlamadığım, birileri başka filmde ya da Meclis'te küfür edilmesini çocuklara zararsız mı bulmuş? Onlar yapınca, "Çocuklar izlesin mi?" demiş. Yıllardır birçok yerde, birçok uzman anlatıyor, yazıyor, "Erişkinlerin örnek olma zorunluluğu var," diye... Yani "Başkaları çocuklara zarar verirse ben de veririm," doğru bir savunma olmadığı gibi, zarar verme suçunu itiraf da sayılabilir.
Anlamadığım bir başka konu da bu film bir çocuk filmi midir? O amaçla yapılmış ve çocuklar mı hedeflenmiş ki 18 yaşın altının izlememesi sorun yaratıyor. Çünkü çocukları hedeflemeyen ve onların ulaşamayacağı yerlerde, saatlerde yapılan her türlü etkinlik serbest. Sadece ahlaki açıdan ya da sanatsal açıdan eleştirilebilirler, ama kimse başka bir şey yapmaz. Tüm dünyada böyledir. Ve Recep İvedik 2 bir çocuk filmi değil. Somut döneme hitap eden espriler taşıyor olması, onu bir çocuk filmi yapmıyor. O nedenle bu sınırlama doğrudur. O nedenle sınırlamaya uymayan sinema işletmecileri ve hatta sınırlamayı delmeye çalışan aileler de gerektiğinde uyarılmalı, cezalandırılmalıdır. "Ama çok izlenmiş, gişe yapmış," diyenlere ise çocuklara sık anlatılan bir kıssadan hisseyi hatırlatmak isterim. Hani haylaz oğluna "Sen adam olmazsın," diyen babayı, yıllar sonra para ve makam sahibi olan oğlu yanına çağırtıp, "Bak sen adam olmazsın dedin ama..." der de baba ona yanıt verir "Ben sana zengin, mevki sahibi olamazsın demedim, adam olamazsın dedim." Ben nenemi hatırladığım zaman aklıma sevgi ve şefkat geliyor. Yumuşak bir ses, besleyen bir el ve sıcak bir kucak geliyor. Siz çocuğunuzun nenesini ağza alınmayacak küfürler eden ve torunu ona küfrettiğinde memnun olan biri olarak tanımasını ve hatırlamasını istiyorsanız, yasak deler çocuğunuzla istediğinizi izlersiniz. Unutmayın kahraman yapılan birinden her öğrendiği küfür, her öğrendiği şiddet sizin öğrettiklerinizden etkili olacaktır. İlk uyguladığı kişiler de siz olacaksınız. Ama seçim sizin. Bakanlık geç de olsa görevini yapıyor. Unutmayın çocuklarınızı siz koruyamıyorsanız, devlet gerektiğinde sizden de korumak zorundadır.
