Değerli okurlarım. Sizlerden gelen sorulara yanıt vermeden önce bir konuyu açıklamak istedim. Gerçi önceki yazılarımda erken ve malulen emekliliği çok kez işledim... Ancak gelen gelen şikâyetleri okuyunca uygulamadaki aksaklıkların sürdüğünü görüyorum. Dolayısıyla bugünkü yazımda bu konuya dört başlık altında açıklık getireyim:
1) İlk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamadan önce özürlü olanlar, aranan şartları doldurduklarında yaşa tabi olmadan emekli olabiliyor.
2) İlk kez sigortalı olmadan önce yüzde 60 ve üzeri sakatlığı olanlar malulen emekli olamıyor; ancak erken emeklilik hakkından yararlanıyor.
3) Bağ-Kur primi ödeyen özürlüler engel derecelerine göre erken emeklilik hakkına sahip.
4) 01/10/2008'den önce sigortalı olan çalışan engelli, emekli olmak istediğinde "vergi indirim belgesi" almak zorunda. Ancak 2008'den sonra işe başlayan özürlüden aynı belge istenmiyor.
Şimdi söz sizlerin:
YÜZDE 40 SAKATA ÖTV YOK
SORU: Doğuştan görme engelliyim. 2006'da yüzde 90 oranında rapor aldım. 2009'da araç almak için yeni bir rapor daha aldım ve yüzde 90'lık oranımı yüzde 53'e düşürdüler. Vergi dairesine göre, şoför tayini ve ÖTV indirimi yüzde 90 ve üzerindeki sakatlar içinmiş. Yüzde 53'lük oranımla bu hakkım da kayboldu. Hem özürlüyüm, hem ehliyet alamıyorum, hem de ÖTV indiriminden yararlanamıyorum. Ne yapmam gerekir? Yiğit Ayçil
CEVAP: Değerli okurum. 4760 Sayılı ÖTV Kanunu'na göre, özür derecesi yüzde 90'dan az olan kişiler aracına özel tertibat taktırdığında ÖTV ödemez.
Yine başka bir hükme göre; özür derecesi yüzde 90'nın altında olan ve "H" sınıfı ehliyeti almayan engelliler kendi adına araç alabilir. Alınan bu aracı özürlünün kanbağı ve sıhri kanbağı olan kişiler de kullanabilir.
Ehliyet alamadım ve ÖTV'den yararlanamıyorum diye de üzülmeyin. Hükümler açık… Elinizdeki yüzde 53'lük raporunuzla, bal gibi ÖTV'den muaf araç alabilirsiniz.
KADEMELİ EMEKLİLİK
SORU: Merhaba Sayın Cemalettin Bey. 06.07.1998'de engelli olarak işe başladım. İşyerim benden vergi indirim raporu olmamı istedi ve 1999'da yeni raporum Maliye tarafından yüzde 40 olarak onandı. 4 bin 700 prim günümle ne zaman emekli olurum. Ayrıca emekli olacağım zaman, tekrar vergi indirim belgesi almam gerekiyor mu? Yardımcı olursanız çok sevinirim. Bülent Yener
CEVAP: Sayın Yener. SGK mevzuatında engelliler kademeli olarak emekli oluyor. Mevzuata göre; sizin gibi, 06.08.1997-05.08.2000 arası işe başlayan yüzde 40 raporu olan üçüncü derece sakatlar 18 yıl, 4 bin 080 gün üzerinden emekli olabiliyor. Buna göre, gün sayınız tamam ama yıl olarak eksiğiniz var. 4 yıllık süreyi tamamladığınızda emekli olabilirsiniz. Ayrıca emeklilik için tekrar vergi indirim belgesi almanıza gerek yok.
SORU: Yüzde 40 ortopedik engelli çalışan bir bayanım. 2005'te sigortalı oldum. Vergi indirimim yok. Çünkü her degasinda düşük oran alıyorum. Ama durumum ağır çalışmakta zorlanıyorum. Emekli olmam için aranan şartı merak ediyorum. Beni aydınlatırsanız sevinirim. Elif Kar
CEVAP: Sizin gibi 05/08/2003 ve 2008 yılları arasında işe başlayan yüzde 40-49 arası üçüncü derece sakatlar 18 yıl, 4 bin 680 gün üzerinden emekli olur. 5510 sayılı yeni SGK Yasası'na göre 2008 yılından önce işe başladığınız için vergi indirim belgesi almak zorundasınız. Ancak sizin gibi durumu ağır olup sakatlık oranını düşük alan engelliler vergi indirim belgesi almadan SGK Sağlık Kurulu kararıyla erken emekli olabilir. Raporunuzla birlikte SGK'ya müracaat ediniz.
SORU: Yazları şehir dışına çıkıyoruz. Ekonomimiz kısıtlı. Acaba gittiğimiz yerde şehir içinde ücretsiz seyehat kartımızı kullanabilme şansımız var mı? Bir yol gösterin. Salih Boyacı
CEVAP: Tatil için gittiğiniz yerde, şehir içi ulaşımından ücretsiz yararlanmazsınız. Ancak bulunduğunuz yerdeke belediyeye müracaat edip belki geçici ücretsiz pasosu alabilirsiniz.
Sorularınız için iletişim bilgileri:
Faks: (0212) 354 34 69
Tel : (0212) 354 34 76
e-posta: cemalettin.gursoy@sabah.com.tr
SMS: CG yazıp 4122'ye gönderin.