Geçen hafta Sağlık Kurulu Rapor Yönetmeliği'ndeki sıkıntıları masaya yatırmıştık. Canı yananlardan sayısız telefon, mektup ve e-posta geldi.
Hepsinin ortak derdi her işlemde başka rapor istenmesiydi. Bunlardan en dikkat çekici olanı ise ağır engellilerin kullandığı manuel ve akülü tekerlikli sandalyelerde yaşanan sorunlardı. Bazısı kırılan, artık hurda olmuş sandalyesini değiştirememekten, bazısı da tamiri için istenen fahiş ücretten şikâyetçiydi.
Gelen şikâyetler bu haftaki yazımızın da konusu oldu. Şimdi, gelin, yürürlükteki mevzuat kapsamında devlet engellisine neler yapıyor birlikte bakalım.
Maliye Bakanlığı'nın (23 Ekim 2008 Resmi Gazete Sayı: 27033) tedavi yardımına ilişkin uygulama tebliğiyle Sosyal Güvenlik Kurumu (29 Eylül 2008 Pazartesi Resmi Gazete Sayı: 27012-Mükerrer) tarafından hazırlanan Sağlık Uygulama Tebliği'ni inceledim.
İki kurumun tebliğinde aynen şu hükümler yer alıyor: "Tekerlekli sandalyenin yenilenme süresi 5 yıldır. Bu süreden önce yenilenen tekerekli sandalye bedeli kurumca ödenmez."
"Akülü tekerlekli sandalyenin yenilenme süresi 10 yıldır. Bu süreden önce yenilenen akülü tekerlekli sandalye bedeli kurumca ödenmez."
Merak ettik, devlet bütçesini sarsacak kadar pahalı mı ki, sandalye kullanım süresi uzun tutulmuş?
Fiyatları araştırdık. Devlet, özelliksiz manuel tekerlekli sandalye için 185.17, özellikli olan içinse 300 lira rayiç bedel belirlemiş. Değiştirme süresi 5 yıl. Piyasada bu özelliksiz sandalyenin fiyatı 250-400 lira.
Özellikli ise 700 lira civarında.
Akülü sandalye için 1.700 lira veriliyor. Piyasada en düşük fiyat 2 bin 500 lira. Özelliklisi de 12 bin dolara kadar çıkabiliyor.
Engelli, devletin verdiği tutarın üzerine ekstra ücret ödeyip ancak bu sandalyeye binebiliyor.
Herhangi bir nedenle bu sandalyeler zarar görüp kullanılamaz hale gelirse engelli alçak sürünmeye mahkûm ediliyor.
İyi de özel tertibatlı araçlarda süre 5 yıl. Hatta bu süre içinde araç kaza, yangın ve doğal afet sonrası kullanılamaz hale gelirse ikinci şans veriliyor. Üstelik bu araçların servis ağı da geniş.
Peki, her gün 15 saat akülü araç kullanmak zorunda olanlar için bu süre neden 10 yıl? Üstelik akülü sandalyeleri tamir edebilecek yerlerin zaten sayısı az. Yani bir düştün mü yandın!..
Nereden mi biliyorum. Nezahat Nazlı'dan. Yanıma geldi, "Başkanım arabam bozuldu tamiri için 700 lira fiyat istiyorlar" dedi.
Kemal Yamandağ da aynı dertten muzdarip. Çocuğunun garanti kapsamındaki akülü sandalyesi bozulmuş. Tamiri için 850 lira istemişler. Ödeyecek parası olmadığından mecburen çocuğunu sırtına atıp 'çuvallama tekniği'ni kullanmaya başlamış. Daha dramatik bir örnek de verebiliriz. İstanbul'u sular altında bırakan sel felaketinde akülü tekerlikli sandalyesini sele kaptıran bir engelli yasal mevzuattan ötürü yeni araç almak için 10 yıl beklemek zorunda. Akıl, izana sığmayan bu uygulamanın değiştirilmesi bence herkesin yararına.
Haftaya kim ne yapmış ona bakacağız.