Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi kurumların verilerine göre, dünyadaki sakat insan sayısı yaklaşık 700 milyon.
Yine WHO'nun gelişmekte ve az gelişmiş ülkelerde baz aldığı verilere göre Türkiye'deki nüfusun yüzde 12.29'u (8 milyon 500 bin) engelli. Bu sayıya 23 yıldır devam eden terör eylemleri sonucu 29 bin 69 kişi daha eklenmiş durumda.
Dolayısıyla bugün, dünyada süren savaşlar, Türkiye'de artan terör eylemlerinin sağlık üzerindeki etkilerine ve tedavi giderlerindeki maddi kayıp oranlarına bir bakalım. Önce bir hatırlatma:
1945'te, ABD, Japonya ile baş edemeyince biri Hiroşima'ya, diğeri Nagazaki'ye 2 atom bombası gönderdi. Geriye 200 bin ölü ve binlerce sakat insan kaldı. Resmi rakamlara göre 20 milyondan fazla insan da sakat kaldı ve savaş sonrası Sovyetler Birliği, ABD'ye 4 milyon takma bacak siparişi verdi.
ABD'nin 2 yıldır işgal ettiği Afganistan'da 10 bin, Irak'ta 100 binin üzerinde insan yaşamını yitirdi. Bir o kadar insan da sakat kaldı; kalmaya da devam ediyor.
Ya Türkiye? 1984'ten bu yana 23 yıldır devam eden terör olayları yüzünden 10 bin 585 asker, 3 bin 388 polis, bin 995 köy korucusu, 11 bin 606 vatandaş ve bin 495 terörist olmak üzere 29 bin 69 kişi yaşamını sakat olarak sürdürüyor. Artan sakatlıklar en çok engellilere hizmet veren dernek başkanlarının başını ağrıyor. Şırnak Cizre'de faaliyet gösteren Engelliler Derneği Başkanı Mehmet Şerif Gökhan'da çok dertli:
"100 bin nüfuslu ilçemizde 5 yıl önceki sakat insan sayısı 700 kişiydi. Bugün bu sayı bin 400'e çıkmış durumda. Yani terör ve mayınlar her geçen gün sakat sayısını ikiye katladı. Sağlığını yitiren üyelerimizin yüksek tedavi giderleri karşısında çaresiz kalıyoruz."
Rakamlara baktığımızda bilanço ağır. Organ kayıplarının yanında yazılan çizilen 200 milyar dolar civarında da maddi kayıp var. Bir tarafta terör nedeniyle turizmdeki maddi kayıplar, diğer tarafta sakat kalanların harcadığı milyarlarca dolar tedavi (ortezprotez) gideri var. Bunlara cenaze masraflarını eklediğimizde resmi rakamlara göre terörün faturası dolaylı maliyetlerle birlikte 300 milyar doları bulduğu belirtiliyor. Bir başka deyişle terör nedeniyle ortaya çıkan sakatlar ordusu 100 milyar dolarlık bir bedeli karşımıza çıkarıyor.
100 milyar dolar rakamı size abartılı gelebilir. O zaman size tabloya bakmanızı öneriyorum. Basit bir aparatın bin YTL, protezin ise 4 bin YTL'den başladığını söyleyelim. Rakamlar Maliye'nin... Terörün 29 bin mağdurunun sadece protez ihtiyacı için bile bu rakamlar ödenirken tedavi, bakım, maaş ve diğer giderlerle bu rakam belki de iyimser kalıyor. Peki bu 300 milyar dolar ne anlama geliyor? İşte özet:
- Milli gelirin (400 milyar $) dörtte üçü,
- Dış borcun 2.5 katı,
- 7 tane GAP, 350 Boğaz Köprüsü,
- Bugünkü otobanların 2 katına karşılık gelen 30 bin kilometrelik otoban,
- Bugünkü derslik sayısının 12 katı olan 5 milyon derslik okul, 75 Atatürk Barajı.