Hayat notları

Çok eskilerden kalma bir Afrika anlatısını hatırlatalım:
"Her sabah Afrika'da bir ceylan uyanır.
En hızlı aslandan daha hızlı koşması gerektiğini bilir, yoksa öldürülecektir.
Her sabah Afrika'da bir aslan uyanır.
En yavaş ceylandan daha hızlı koşması gerektiğini bilir, yoksa aç kalacaktır.
Sonuçta, aslan veya ceylan olmanız fark etmez.
Güneş doğduğunda koşmaya başlasanız iyi olur..."

Bu Afrika anlatısı, insana bir yandan hayatın kendisini anımsatıyor.
Çünkü günümüz, insanın dünden daha hızlı olması, 'güneş doğmaya başladığında' hepimizin koşması gerektiğini, sürekli ve derinden anımsatıyor...
Bu hem iyi hem de kötü... Kötü, çünkü eğer iyi algılanmaz ve tersinden okunursa; insanlar koşuşturma işini, ruhlarının koşuşturmasının çok çok önüne alarak, kendilerini hırslara kaptırabiliyorlar. Akıl tutulması yaşayabiliyorlar.
İyi, çünkü insanın gelişmesi için, kendisini zorlaması, üretmesi, sınırlarını daha iyi olan için aşması gerekiyor. İnsan, eğer yerinde bir algıyla, ruhsal olanı da hissederek, kendi karşılığını bulabilirse; hayatının anlamını, inançlarına uygun inşa edebilirse bu durum çok iyi...
İşte bu anlamlarıyla, insan maddi hayatın getirdikleri kadar, eğer ruhunu zenginleştirmenin yollarıyla da ilgileniyorsa, kendisini gerçek anlamda arındıran bir koşuşturmanın içinde olabilir elbette. Bu nedenle Tagore'un bir zamanlar çok güzel söylediği gibidir zaman:
"Boş zaman yoktur, boşa geçen zaman vardır" diye...
Hatta Schopenhuer'in dediği gibidir belki de; "Herhangi bir insan vaktini nasıl geçireceğini, üstün bir insan ise vaktini nasıl tasarruf edeceğini düşünür."
Ben 'zaman' kavramı ile ilgili Fransız yazar Voltaire'in küçücük bir tarifini çok anlamlı bulurum:
"Zaman, tasavvurumuzdaki projelerin gerçekleştirilmesi için yeterli değildir. Bekleyen biri için ondan daha yavaş, hoşlanan biri için ise, ondan daha çabuk geçen bir şey yoktur.
Büyüklüğü ile sonsuza kadar uzanır; küçüklüğü ile sonsuz parçalara bölünebilir. Herkes onu ihmal eder; herkes onun kaybolmasından üzüntü duyar. Gelecek nesillere aktarılmaya layık olmayan ne varsa, onları karanlıklara gömer ve gerçekten büyük olan hareketleri de yaşatır.
İnsanın en kıymetli hazinesi zamandır."
Benjamin Franklin paratoneri icat eden bir bilim adamıydı. Sonrasında 18. yüzyılda Amerika'nın yeni oluşumunda hem bir yazar olarak hem de devlet adamı kimliğiyle çok etkin rol oynadı.
İronik yaratıcı zekaya sahip olan Franklin'in de, zaman konusunda söyledikleri dikkat çekicidir:
"Yaşamı seviyor musun? Öyleyse zamanı harcama, çünkü yaşamın yapıldığı madde zamandır."
"Sen gecikebilirsin, ama zaman gecikmez."
"Hızlı yün eğirenin giysisi kalın olur."
"Bir 'bugünün' değeri, iki 'yarın' kadardır."
"Aptal adam, 'Yarın reform yapacağım.' der; 'Geç kaldın,' der akıllı adam, 'Ben dün yaptım bile."
İyi zamanlar efendim...