Türkiye dış politikadaki sorunları ve yabancı ülkelerin tecavüz ve tacizleriyle uğraşırken içeride kontrolsüz hareketlere dikkat etmeliyiz. Neyi mi kastediyorum? Yunanistan'a ne kadar kızarsak kızalım, onlarla sorunlarımızı çözmek devletin işidir, vatandaşın işi değildir. Bunu çok yakın geçmişte yaşadık ama unuttuk. Tarih 6-7 Eylül 1955...
Kıbrıs'taki Rum saldırganlığı yüzünden Yunanistan'a kızan Türkler tahrik edildi. Akşam gazeteleri, "Atatürk'ün Selanik'teki evine bomba atıldı" diye manşetlerle çıktı. Sonrasını biliyorsunuz... Akşam saatlerinde azgın kitleler, İstanbul'daki Rumların evlerine, mağazalarına, kiliselerine, hatta mezarlarına saldırdılar.
Ben Yeniköy'de hatırlıyorum; Beykoz'dan takalarla gelen yağmacı kitleler, Rumların evlerine girip eşyalarını dışarı atıyor, kadın çığlıkları duyuluyordu.
Beyoğlu'ndaki Rumlara ait hiçbir mağaza sağlam kalmamıştı. Kumaşlar yerlere atılıyor, zeytinyağı tenekeleri delinip yollara dökülüyordu.
Ses sanatçısı Necmi Rıza Ahıskan anlatmıştı: "Yağmadan kurtulmak isteyenler dükkânlarının vitrinlerine Atatürk büstleri koyuyorlardı."
Necmi Rıza'nın kumaş mağazasını yöneten kardeşi o telaşla Atatürk büstü yerine Beethoven büstü koymuş ve kalabalıklar karanlıkta bunu ayırt edememişler. Necmi Rıza o geceden sonra, "Herkesi Atatürk kurtardı, beni ise Beethoven kurtardı" derdi.
GEÇMİŞTEN DERS ALINMALI
O gece sıkıyönetim ilan edildi. Başbakan Adnan Menderes gözleri yaşlı olarak Beyoğlu'nu gezdi. Bu arada Ulaştırma Bakanı, İzmir'deki karargâhına gidip Yunan bayrağını direğe çekerek Rumlardan özür diledi. Ancak o geceden sonra İstanbul'daki Rumların Türkiye ile duygusal bağı koptu.
Saldırılardan Ermeniler ve Museviler de nasibini almıştı. Sonunda çoğu ülkeyi terk etti. 1960'tan sonra geri kalan Rumları da ülkelerine biz yolladık. Bunlar da tarihe "1964 Sürgünleri" olarak geçti.
Bu olaydan alınacak ders ortadadır. Yunanistan ve sorunları asla öfkeli kalabalıklar tarafından çözülemez. Öyle olursa zararını Türkiye çeker. 6-7 Eylül yıldönümünde bunları hatırladım.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz