Tarihi bir olayı hiç gerçekleşmemiş ya da tersine gerçekleşmiş biçimde masaya koyup "Öyle değil de böyle olsaydı ne değişirdi" sorusuna cevap aramak, sizi ilgi çekici sonuçlara ulaştırabilir. Örneğin Japonya Pearl Harbour'u vurup Amerika'ya savaş ilan ettiğinde, Hitler de Japonya'ya savaş ilan etseydi, herhalde ABD Hitler'e karşı Avrupa'nın yardımına gelmezdi. Ve belki bugün Avrupa ve İngiltere de hâlâ Alman işgali altında olurdu.

Tarihsel fanteziler
Bu tür tarihsel fantezileri sonsuza kadar üretebilirsiniz. Mesela Napolyon Waterloo Savaşı'nda yenilmeyip bu savaşı kazansaydı, Fransa İngiltere'yi işgal edeceği için herhalde İngiltere'de trafik sağdan akardı... Bu tür varsayımları bizim tarihimize aktarsaydık... Acaba "Abdülhamit İttihatçılar tarafından devrilmeseydi, Osmanlı 1'inci Dünya Savaşı'na girip yenilmezdi ve bugün de var olurdu" gibi bir sonuca varabilir miydik?

Geçmişimiz buharlaştı mı?
Türk tarihini 1923'te başlatan ve Osmanlı'ya ait ne varsa ya yok sayan ya da kötüleyen anlayışın yansımalarını, hemen her gün görüyoruz. Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarının yağmalandığı dönemleri ve bu dönemlerin aktörlerini yok sayıp, "Her şey Cumhuriyet'le başladı" demek tabii ki kolaydır. Bugün aynı aktörlerin Türkiye Cumhuriyeti üzerinde oyunlar oynamaya heveslendiklerini görüp, Osmanlı geçmişimize karşı belki daha gerçekçi ve daha insaflı yaklaşabiliriz.

Putin'in örnek davranışı
Rusya Federasyonu Başkanı Putin, toplumların kendi tarihlerine önyargısız bakabileceklerine örnek olacak bir davranışta bulundu. 18 Mart'taki başkanlık seçimleri öncesi, Rusya'nın Kaliningrad kentinde destekçileriyle bir araya gelen Putin, kendisine yöneltilen, modern Rusya tarihinde yaşanan bir olayı değiştirme imkânı olsaydı ne yapardı sorusuna karşılık "Sovyetler Birliği'nin çöküşünü engellemeyi isteyeceğini" söyledi.

Geçmiş silinemez
Oysa Putin, Sovyetler Birliği'nin buharlaşması sayesinde Rusya'nın devlet başkanlığına kadar yükselmiştir. Ayrıca Sovyetler Birliği ve özellikle Stalin dönemindeki insanlık dışı uygulamaları kınayanlar arasındadır. Nitekim hangi dönemde yaşamak isteyeceği sorusunu cevaplarken de yaşadığı dönemi değiştirmek istemeyeceğini belirterek, "Görüyorsunuz, önceki dönemlerde atalarım köylüydü (serf) ve ben ise başkanım" ifadelerini kullanmış.
Kıssadan hisse çıkartmaya gelince, "Aslını inkâr eden haramzadedir" özdeyişini hiç unutmayalım.