Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bölgesi'nin 25'inci kuruluş yıldönümü zirvesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Başbakan Binali Yıldırım'ın uyumlu ve özenli beraberliklerini izlerken, bu kuruluşun ilk zirvesinin yapıldığı 24 Haziran 1992'de yaşananları hatırladım...
Özal geliyor
O tarihte yani 24 Haziran 1992'de Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Başbakan da Süleyman Demirel'dir. Ve o gün Büyükelçi Şükrü Elekdağ'ın fikir babası olduğu ve Özal'ın benimseyip gerçekleştirdiği "Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bölgesi"nin ilk zirvesi İstanbul'da Çırağan'da toplanmaktadır.
Cumhurbaşkanı Özal, zirveye katılmak üzere Marmaris'ten İstanbul'a gelir.
Katılımcılar
Zirveye Azerbaycan Cumhurbaşkanı Elçibey, Rusya Devlet Başkanı Yeltsin, Ermenistan Devlet Başkanı Ter Petrosyan, Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze, Yunanistan Başbakanı Mitsotakis, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Jelev, Romanya Cumhurbaşkanı Iliescu, Moldova Cumhurbaşkanı Snegur, Ukrayna Cumhurbaşkanı Kravçuk ve Arnavutluk Cumhurbaşkanı Berişa katılmaktadırlar.
Özal gidiyor
Ancak KEİB'in fikir babası ve ev sahibi konumundaki Türkiye Cumhurbaşkanı Turgut Özal zirvede yoktur. Özal "Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bölgesi Anlaşması"na kimin imza koyacağı konusunda kendisine bilgi verilmediğini söyleyerek zirveye katılmak üzere geldiği Çırağan'ın kapısından öfkeyle ayrılmış ve Marmaris'e geri dönmüştür.
Özal'ı çıldırtma projesi
Yıllar sonra bu olayın içyüzünü öğrenmiş ve yazmıştım: O sabah Devlet Bakanı Cavit Çağlar, Başbakan Demirel'e gider ve "Özal'ı çıldırtalım mı?" diye sorar. Demirel "Nasıl yapacaksın?" diye zımni onay verince, Cavit Çağlar zirveye katılmak üzere olan Cumhurbaşkanı Özal'ın yanına gider ve "Sayın Cumhurbaşkanı. Bu zirveye şeklen katılıyorsunuz. Sizin imza yetkiniz yok" der. Özal da gerçekten çıldırır ve zirveye katılmaz, Marmaris'e geri döner.
Sezer ile Erdoğan'ın gerginlikleri
Cumhurbaşkanları ile başbakanların aralarının açık olmasına tek örnek bu olay değildir. Mesela Karadeniz Ekonomik İşbirliği zirveleri, bu tür gerginliklere daha sonra da sahne olmamış mıdır? 2007'nin haziran ayında İstanbul'da toplanan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Zirvesi'nde konuklar onuruna birer yemek daveti veren Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Başbakan Tayyip Erdoğan birbirlerinin davetlerine katılmamışlardı.
Karşılıklı kaçışlar
Erdoğan'ın Çırağan Sarayı Enderun Salonu'nda verdiği yemek sırasında Sezer, otelden ayrılarak, Cumhurbaşkanlığı'na ait Tarabya'daki Huber Köşkü'ne gitmişti. Aynı akşam Erdoğan da, Sezer'in Dolmabahçe Sarayı'nda verdiği akşam yemeğine bir başka programı olduğu gerekçesiyle gitmemişti.