Seçilerek ülkenin yönetimine gelenler artık Turgut Özal'ın ekonomik yaşamımıza yerleştirdiği vazgeçilmez ilkeleri çok iyi biliyorlar. Bunları hatırlayalım mı? Ekonominin akılcı ve evrensel temel kurallarını uyguladığımız zaman ülkede yokluk, karaborsa, döviz krizi olmayacağını artık biliyoruz...
- Arz-talep dengesini bozmayacaksın./ Fiyatları sübvansiyone etmeyeceksin./ Bütçe disiplinini koruyacaksın.

Demokrasi için
Yaşadığımız deneyimler sonucu çoğulcu ve özgürlükçü demokrasinin evrensel kurallarını da öğrenmiş olmamız gerekiyor...
- Ekonomide olduğu gibi siyasette de serbest rekabeti koruyacaksın./ Temsili demokrasiyi yok sayıp, "Oligarşik demokrasi" denemelerine girişmeyeceksin./ İktidarların seçimle gelip, seçimle gitmelerine alışacaksın.

Nostalji denemesi
Bütün bunları unutup "Ah nerede o Tek Parti döneminin güzel günleri" diyerek nostalji yapanlara da Yapı Kredi Yayınları'ndan yıllar önce çıkan İsmet İnönü'nün "Defterler"ini bir kez daha okumalarını öneriyorum. Bu notlarda dönemin Başbakanı İsmet Paşa, gündemindeki sorunları bazen bir kelime, bazen bir cümle ile güncesine yazmış.
Mesela 1925 yılına ait bir sayfadaki notları bazı satır başları ile hatırlayalım mı?

1925'in krizleri
- Dersim intizar vaziyetinde/ Van'a top iştial ettik./ Eşkiyaya cibalde taarruz. Hınıs'a teveccüh ettiler./ Burada da vaziyet şüpheli./ Diyarbakır'da harekât 27'de başladı.
- Teşkilat-ı Esasiye/ Islahat yapacağız/ Asilerle hayli müsademeler oldu./ Dağlara çekildiler, takip ediyoruz.
- Mesela bazı mıntıkalarda medreseler kapatıldı, hafızlar men edildi. Şimdi bazı kimseler çıkar, "Din elden gidiyor" derseler elbette ihtilal olmaz mı? Ben medreseler açılsın demiyorum, fakat mektep açalım.

Partiler kapatılmalı
- Hazır: Salahiyet Kanunu/ İki İstiklal mahkemesi/ Para/ Siyasi fırkaların mücadeleden tatil etme kararı/ Beyanname: Millete, orduya (iki ayrı adet)
- Tedbirler a) Siyaset-i dahiliye münakaşası memnu/ a) Matbuatla, fırka-i siyasiye ile / b)Her iki fırkanın iki sene müddetle tatili faaliyetine/ c) Üç İstiklal Mahkemesi (İdam Salahiyetli)/ İrtica ve isyana karşı reisicumhura salahiyet. Şarkta büyük vilayetler ihdası...

Herkes hırsız mı?
Evet... Başbakanın 1925'te tuttuğu bazı notlar bunlar. Başbakan İsmet İnönü'nün 1927-28 notlarına gelince:
- Naci Paşa: Hırsızlık/ Zaruret: Bir prensibin ifadesi/ İsraf: Kadınların israfı her şeyde var/ Torbalı kaymakamı hırsız/ Bayezit valisi hırsız/ Defterdar da hırsız/ Genç müddeiumumisi ile jandarma komutanı arasındaki hadise / Mersin valisi hırsız

Orduyu korumak...
Son olarak 1929 yılı Şubat'ından bir notu okuyalım:
- Gündüz akşama doğru evinde, yatak odasında Gazi ile dahili durumu görüştük. Aleyhimizde çalışma var: Gizli; teşkilat belli değil. Orduyu korumak lazım. Çaresi "Takrir-i Sükûn Kanunu"nu yenilemek. Kendisi bu kararda, yeni bir mücadelenin göze alınmasından tarafa. Hararetle tebrik ettim. Şaşkın bir halde memnun...
Ne dersiniz? Dün bugünden çok farklı değil miymiş?