Uluslararası siyaset tarihinde bazı devlet adamlarının isimleriyle bilinen doktrinler vardır. Örneğin "Monroe Doktrini"ne göre Latin Amerika ülkeleri ABD'nin arka bahçesidir. "Brejnev Doktrini"ne göre de Doğu Avrupa'nın Demir Perde ülkeleri Sovyetler Birliği'nin arka bahçesidir...
Acaba bugünün dünyasında da mesela bir "Obama Doktrini" var mı? İlk bakışta "Obama Doktrini" için "Ülkeyi benden sonra gelecek başkana sorunsuz devredeyim" şeklinde bir tanım yapabiliriz.

Önemli bir makale
Atlantic dergisinde bir makalesi yayımlanan ve Beyaz Saray'a yakınlığı ile bilinen gazeteci Jeffrey Goldberg'in yazdıkları "Obama Doktrini"nin içeriğine ışık tutacak nitelikte... Buna göre Obama'nın Ortadoğu politikasında en önemli kırılma noktası, 24 Ağustos 2013'te Suriye'nin başkenti Şam'ın doğusundaki Guta'da yaşanan kimyasal silah saldırısına karşı seyirci kalmasıymış.

Obama'nın özgürleşmesi
Obama'nın daha önce Suriye'de kimyasal silah kullanılmasını "Kırmızı Çizgi" saydığı halde Suriye'yi vurmayı reddetmesi Amerikan dış politikasının kalıplarını yıkmak anlamına geliyormuş. Bu sırada beş adet Arleigh-Burke sınıfı savaş gemisi Akdeniz'deymiş ve seyir füzeleri rejim hedeflerini vurmaya hazırmış. Beyaz Saray'da Beşar Esad'ın insanlığa karşı savaş suçu işlediği tezi üzerine hazırlık yapılmaktaymış... Goldberg'e göre kırmızı çizgilerini ihlal edip Suriye'yi bombalamama kararı aldığı gün Obama'nın özgürleştiği gün olmuş.

Türkiye'den beklentisi
Sonuçta 2016 Ağustos'u Amerika Ortadoğu'yu Rusya, İran ya da IŞİD'in eline bıraktığı tarih olarak hatırlamayacak mıdır?
Bu makaleden anlaşıldığına göre, Obama'nın Türkiye'den ve Erdoğan'dan Suriye'ye dönük beklentileri oldukça fazlaymış. Goldberg, Obama'ya atfen şunları yazmış makalesinde:
"Başlarda Obama, Erdoğan'ı Doğu ve Batı arasında bölünmeye köprü olacak bir tür ılımlı Müslüman lider olarak gördü, ama Obama şimdi onu bir başarısızlık ve Suriye'ye istikrarı getirecek güçlü ordusunu kullanmayı reddeden bir otoriter olarak düşünüyor."

Dostlar alışverişte görsün
Makaledeki bu cümleler gerek Türkiye'de, gerekse ABD'de farklı tepkilere neden oldu. Ama işin özüne girersek, Obama'nın Amerika'yı dışarıda tuttuğu Suriye krizine Türkiye'yi aktif olarak sokmak istediği yargısına varamaz mıyız?
Neyse... "Obama Doktrini" üzerinde çeşitlemeler yaparken ABD Başkanı'nın müttefikleri hakkındaki gerçek duygularını da öğrenmek fırsatına kavuşuyoruz. Goldberg'e göre Obama Avustralya Başbakanı Malcolm Turnbull ile sohbet ederken, Turnbull "Suudiler sizin dostunuz değil mi" diye sorduğunda da Obama "Orası karışık" diyor.