Bir tekerleme vardır... "Sonunda dünyada sadece iki kral kalacak, biri iskambil kâğıtlarında, diğeri de İngiliz tahtında" denilir bu tekerlemede.
Bakalım Kraliçe Elizabeth, arkasından Prens Charles, daha sonra da Prens William hayata veda ettikten sonra, önceki gün dünyaya gelen bebek "His Royal Higness" ne zaman tahta çıkacak?
Üniversitede öğrenciyken bir yaz İngiltere'de Stroud kasabasındaki bir ağır sanayi fabrikasında işçi olarak çalışmıştım. Torna tezgâhının başında arkadaş olduğum İngiliz işçi sınıfının temsilcilerinin kraliyet kurumuna bakış açılarının, biz olaya uzaktan bakanlar kadar özenli olmadığını görmüştüm.
Örneğin her hafta sonu ücretlerini aldıkları zarfları yanımda açarlardı. Zarftan nakit para yanında kesintileri gösteren bir de kâğıt çıkardı.
İngiltere'de cumhuriyet
Bu kesintileri gösterirler ve vergi rakamını işaret ederek "Yine Kraliçe'nin bebeğinin bezinin parasını bizden kesmişler" derlerdi.
Eğer yerinde tanık olduğum bu monarşi karşıtı tutum İngiltere'de bir rejim değişikliğine dayansaydı, bu ülkede şimdiye kadar çoktan cumhuriyet ilan edilmiş olurdu.
İngilizlerin tarihinde bu bir kez oldu. "İrlanda Kasabı" da denilen Oliver Cromwell'in iç savaş ertesindeki darbesi ile Kral 1'inci Charles idam edildi (1649)... Parlamento da monarşiyi lağvedip, cumhuriyeti ilan etti.
Daha sonra Cromwell Parlamento'yu da feshedip kendisini "Koruyucu Lord" unvanı ile tek adam ilan edecek, ilk yazılı İngiliz Anayasası'nı yürürlüğe koyacaktır. Ama onun ölümü ertesinde (1658) yönetime geçen oğlu Richard duruma hâkim olamayacaktır.
Cesedin idam edilmesi
Sonunda İngiltere 1663'te yeniden monarşi rejimine döner ve 2'nci Charles tahta çıkar.
Cromwell öldüğünde Westminster Katedrali'ne defnedilmişti. Kraliyet taraftarları duruma hâkim olunca cesedi mezarından çıkartılıp idam edildi ve sonra da cesedin kafası kesildi.
Bu kesik kafa beş yıl bir direğin ucunda Londra'da, Westminster'de halka teşhir edildi.
Cromwell'in kafasının birkaç kez sahip değiştirdiği ve mesela 1814'teki bir müzayedede Josiah Wilkinson isimli bir adama satıldığı biliniyor. Bu kesik kafa şimdi Cambridge'deki Sidney Sussex Kolej'in bahçesinde gömülüdür.
Demek istediğim şu.
Topal Osman olayı
Her ulusun tarihinde böyle karanlık ve karmaşık durumlar yaşanmıştır. Bizde de Mustafa Kemal Paşa'nın Muhafız Taburu'nun komutanı olan ve muhalif Ali Şükrü Bey'in katlinden sorumlu tutulan milis albay Topal Osman, öldürüldükten sonra (1923 Mart) cesedi mezardan çıkartılıp TBMM'nin kapısında ayağından asılarak teşhir edilmemiş miydi?
Neticede her şey geride kaldı.
İngiliz işçilerinin ücretlerinden şimdi de yeni doğan bebeğin bezleri için kesinti yapılıyor sonuçta... Dünya kamuoyu da Cromwell'in değil Sisi'nin darbesini konuşuyor.
Dünkü The New York Times'da Thomas Friedman Amerikan yönetimine "Sakın Mısırlı darbecileri erken seçime zorlamayın. Onlara yardım edin ve önce Mısır ekonomisini düzeltsinler" diye tavsiyede bulunmuştu.
Zaman zaman olaylara dünden mi yoksa bugünden mi gireceğinize karar veremezsiniz... Bugün de benim için öyle oldu.