Mustafa Taha Dağlı

Mustafa Taha Dağlı

07 Nisan 2014, Pazartesi

Ortadoğu’da Türkiye’nin atacağı adımlar merakla bekleniyor


Seçimlerden sonra Ortadoğu'nun gözü Türkiye'de. Bölgede mevcut krizler devam ediyor. Buna karşın yeni şekillenmeler var. Filistin, Suriye, Mısır ve İran başlıklarında Türkiye'nin atacağı hamleler merak ediliyor.

Biz seçime giderken Mısır'da Müslüman Kardeşlerin tasfiyesi resmiyet kazandı. Suudi Arabistan ile birlikte İngilizler de İhvan'ın oyun dışı kalmasına destek oldu. Bununla birlikte Abdülfettah Sisi, Mısır'ın yeni Cumhurbaşkanı olacak. Körfez ülkeleri, Amerika ve İsrail yeni Mısır'ın arkasında duran güçler olarak göze çarpıyor.

Yine seçim sürecinde İran ile Batı arasındaki müzakerelerin ikinci turu tamamlandı. Bu hafta Viyana'da üçüncü tur görüşmeler yapılacak. İran medyasının Washington kaynaklarına dayandırdığı haberlerine göre Mayıs ayından itibaren de İran için yeni bir döneme girilmiş olacak.

Filistin'de El Fetih yönetimi ile İsrail arasında 2013 Temmuz ayında başlayan barış görüşmeleri ise tıkandı. İsrail barış masasındaki şartlardan biri olan esirlerin serbest bırakılması maddesine uymadı. 26 esirin daha Mart sonunda serbest kalması gerekiyordu ancak İsrail esirleri salıvermedi. Bunun üzerine Filistin, BM ve Hamas kartlarıyla İsrail'e rest çekti. Filistin yönetimi bağımsız devlet statüsü kazandığı BM'de 15 kuruma üyelik için müracaat etti aynı zamanda Hamas'la milli mutabakat yolunda adım atarak İsrail'e karşı eylem planları içerisine girdi.

Suriye'de ise muhaliflerin Esat'ın kalesi konumundaki Lazkiye'ye yönelik girişimlerinde somut bir gelişme yaşanmadı. Ülke genelindeki şiddet yoğunluğu devam ediyor...

Ortadoğu'da bunlar yaşanırken Amerika Başkanı Obama'nın Suudi Arabistan ziyaretine değinmekte fayda var. Bilindiği gibi Amerika 2013 Kasım ayında İran'la müzakere sürecine girdi. Bu durum bölgede en çok Körfez ülkelerini sarstı. Suudi Arabistan Batı ile İran'ın yakınlaşmasına sert tepki verdi. Kuveyt'teki kritik Arap Birliği zirvesinin ardından Obama Riyad'a gitti. Amerika, bu süreçte İran nedeniyle gerginleşen Suudi Arabistan ilişkilerini tamir etme çabasına girdi. Obama, Suud Kralına, İran konusunda bir takım garantiler vererek tansiyonu düşürmeye çalıştı..

Ortaya çıkan tabloda önümüzdeki süreç bize neler gösterecek buna bakmak lazım. Öncelikle İran'ın Batı ile buzları eritmesiyle Mayıs ayından itibaren Tahran için yeni bir döneme girildiği söylenebilir.
Mısır'da darbe yönetimi İngiliz ve Körfez ülkelerinin de desteğiyle İhvan'ı saf dışı bırakmayı başardı. Seçim yapılacak ve Mısır, Sisi'nin Cumhurbaşkanlığıyla Ortadoğu sahnesindeki yerini alacak.

Fotoğrafta net görünenler bunlar. Tabi bir de bu gelişmelerin yankıları olacak. İran'ın bölgede güçlenir hale gelmesi en çok Suriye krizini etkileyecek. Körfez ülkelerine göre Amerika, İran'la Batı'yı barıştırarak Suriye'yi İran'a teslim etti. İran karşıtı cephe bundan sonra Tahran yönetiminin, Lübnan, Suriye ve Irak üçgeninde ciddi bir egemenlik sahibi olacağını söylüyor.

İşte bu noktalarda en çok merak edilen ise Türkiye'nin tavrı. Özellikle Mısır'da İhvan'ı siyasi haritadan silen askeri yönetim, Mübarek benzeri bir yapıya yeniden kavuşuyor, bununla birlikte Türkiye ile ilişkileri düzeltmek istiyorlar. Ayrıca İsrail'in de özellikle özür sürecinden itibaren Türkiye'den beklentileri söz konusu. Türkiye'nin stratejik konumu nedeniyle enerji köprüsü halinde görülmesi de birden fazla ülkeyi ilgilendiren bir başka mesele.

Yerel seçim bitti ancak şimdi Cumhurbaşkanlığı seçimleri var. 30 Mart'ta alınan zafer önemliydi. Cumhurbaşkanlığı seçimlerine kısa bir süre kalmasına rağmen Başbakan Erdoğan'ın aldığı güvenoyunun kritik önemi Ortadoğu'daki yeni dönem gelişmelerine de yansıyacaktır. Çünkü Türkiye'nin bölgede yaşananlara dair atacağı her adım çok ama çok büyük önem taşıyor, bir o kadar da bölge ülkeleri tarafından merakla bekleniyor.

SON DAKİKA