Başlıkta yer verdiğim sorunun kendi içinde bir önerme de olduğunun farkındayım..
Belki de şöyle sormalıydık; "savaş biter mi?"…
Bu soruya verilecek iki yanıttan biri üzerine gelmeliydi ikinci soru..
"Hayır bitmez"..
"Peki ama neden bitmez?"..
Buna gerek duymamamın bir nedeni var..
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün son yayınladığı rapor..
Rapora bakınca ilk soruyu otomatik olarak pas geçip doğrudan 'neden bitmez' aşamasını anlatabiliriz..
Sadece çıplak haliyle raporu koysak da kâfi aslında..
**
Gelin raporun ayrıntılarına gelmeden önce, arka arkaya iki soru daha bırakalım masaya..
1) Birleşmiş Milletler ne işe yarar?
2) Savaşlar ne ile yapılır?
**
Değerli dostlar,
Birleşmiş Milletler, 2.Dünya Savaşı sonrası, barışın tesisi ve muhafazası için kurulmuş bir yapıdır..
Ana görevlerinden biri de 'silahsızlanma ve silah denetimi'dir..
Bugün neredeyse, tanınmış devlet olabilmenin olmazsa olmaz şartlarından biridir BM'de yer almak..
Birinci sorunun yanıtını verdik sanırım.
BM, 'barışın tesisi ve muhafazası için var' yani..
Ve silahsızlanmayı telkin eder, takip eder..
İkinci soruya gelince..
bir düşünün..
Eğer silahlar ve silah tüccarları olmasaydı, dünya nasıl bir yer olacaktı?..
Uyanın dostlar..
Sistem, bombalar ve bomba üretimi, ihracatı, satışı, alımı üzerine kurulu…
Silahlar, bombalar olmasaydı, nasıl ölüm kusacaktı Rus uçakları masum çocukların üzerine?..
**
Şimdi sıkı durun..
Size raporun en çarpıcı bölümünü açıklıyorum..
Birleşmiş Milletler'in, 5 daimi üyesi var biliyorsunuz..
Onlar 'tamam' demeden, olmuyor, 'bitti' demeden bitmiyor..
Hani yüksek sesle haykırıyoruz ya; "Dünya 5'ten büyük" diye..
İşte o 5'li..
Rapora göre, en büyük silah satıcıları bizzat o daimi üyeler..
İlk iki isim, iki ebedi düşman..
İki ezeli kamp..
ABD ve Rusya.
Bu iki ülkeyi sırasıyla Çin, Fransa, Almanya ve İngiltere izliyor.
Bu 5 üye + Almanya (P5+1) küresel silah satışının yüzde 75'ini elinde tutuyor..
Bütün savaşların arkasındaki itici güç olan Amerika Birleşik Devletleri,
yüzde 33'lük payıyla son dört yılın silah ihracatında başı çekiyor..
Onun iflah olmaz rakibi Rusya ise ihracatını yüzde 28 oranında arttırmış ve toplam silah hareketinin yüzde 25'ine sahip olmuş…
Geri kalanı ise Çin, Fransa, Almanya ve İngiltere tamamlıyor..
**
Gelin rapordan, silah hareketlerinin nereye doğru olduğuna da bakalım isterseniz..
Bu 5 ülkenin en fazla silah sattığı kesim, Ortadoğu, Asya ve Okyanusya..
En büyük silah alıcısı 10 ülkeden 6'sı Asya ve Okyanusya'da..
**
İthalatını arttıran coğrafyalara da bakarak, yaklaşmakta olan tehdit algılamasına dair fikrimiz olabilir..
Mesela, Asya ve Okyanusya ülkeleri, silah ithalatını 2006-2010 dönemine göre yüzde 26 oranında arttırmış..
Bu arada, özel olarak, Vietnam da silah ithalatını yüzde 700'lere varan oranlarda yükseltmiş görünüyor..
Bu hızlı silahlanmanın önümüzdeki dönemde karşımıza nasıl çıkacağını göreceğiz..
**
Geçenlerde Türkiye'nin Suud'la askeri işbirliği yapmasını eleştiren bir yazar, 'Suud'un elinde ne kadar silah olabilir ki?' gibi bir soru attı ortaya biliyorsunuz..
Sanıyorum 'fazla silahı yok' demek istedi..
Rapor ise öyle demiyor..
Rapora göre Suud, 2006-2010 dönemine göre silah ithalat hacmini yüzde 275 oranında arttırmış..
Ve Suud, 2011-2015 yılları arasında dünyanın ikinci en büyük silah ithalatçısı olarak geçmiş kayıtlara.. Katar'daki artış miktarı da yüzde 279..
**
Şimdi cevabı ben vermeyeyim isterseniz..
Soruyu sorup bırakalım..
Savaş neden bitmez?
Kalın sağlıcakla