GEÇEN gün ' mortgage' ( ipotekli satış ) için halkın uygun kelimeyi üreteceğini söylemiştim. Bunun üzerine Samsunlu okurumuz Hüseyin Çıblak yöresinde kullanılan ilginç bir deyişi bildirdi: "Bizim Bafra'da uzun vadeli satışlar için ' mezarvade' kelimesi kullanılır.
'Mortgage'ı böyle Türkçeleştirebiliriz." Bu öneriye katılmıyorum. Çünkü içinde 'mezar' kelimesi geçiyor. Bunun nahoş çağrışımlara yol açacağını düşünüyorum.
Gelelim ' aksona'ya... Ege sahillerindeki sünger avcılarına yüzeye çıktıktan sonra sigara içirilirmiş. Eğer kolunda falan bir karıncalanma hissi oluşursa vurgun yediği ortaya çıkarmış. Bunun üzerine sünger avcısı balıkadam kıyafetiyle tekrar derine indirilir ve çok yavaş bir biçimde yukarıya çıkarılarak vurgun engellenirmiş. İşte bu tekrar suya indirme işine ' aksona yapmak' denirmiş.
Sünger avcılığı artık neredeyse tarihe karışıyor, çünkü denizleri tarumar ettik. Ama kelime hâlâ kullanılıyor. Nasıl mı? Deniz kenarında kafa çeken arkadaşlar, rakıyı fazla kaçırınca, ayılmak için " Hadi aksona yapalım " deyip suya atlıyorlar. Biraz kendilerine gelince de muhabbete devam ediyorlar.