Uzun zamandır iPhone 6s'te Force Touch'ın olacağı söyleniyordu, daha sonra ortaya çıkan bir rapor Force Touch'ın adının 3D Touch şeklinde değiştiğini ileri sürdü. Sonuç olarak iddialar doğru çıktı. iPhone 6s ve iPhone 6s Plus'ta 3D Touch bulunuyor. Peki bu teknoloji tam olarak nedir? Ne yapmayı sağlıyor?
İlk olarak 3D Touch'ın ne olduğundan başlayalım. Yeni bir tür dokunmatik teknoloji diyebiliriz. Kısaca 3D Touch iPhone'un ekranına uygulanan basıncı (Hafif veya daha fazlası) algılıyor ve içeriklerle ilgili belirli kontrollere anında ulaşmayı sağlıyor. iPhone 6s'te ayrıca Apple Watch'tan da bildiğimiz Taptic Engine var. Bu bileşen sayesinde kullanıcı iPhone 6s'in ekranına basınçla dokunduğunda, telefon geri bildirim yapıyor. Diğer bir deyişle kullanıcı yaptığı basıncın şiddetini hissediyor. Cihazın geri bildirimi ekrana yapılan kuvvete göre değişiyor.
Apple, 3D Touch'ı iPhone 6s'e adapte etmek için ekranda bir takım farklılıklara gitti. iPhone 6s'te cam yüzey altında 3D Touch özelliğine sahip Retine HD ekran paneli var. Ekran uygulanan basının şiddetini algılıyor. Ekranın arkasında ise kapasitif baskı sensörleri var. Apple'ın bu konudaki açıklaması ise şu şekilde:
"Baskının kuvvetindeki mikroskobik değişiklikleri ölçmek için tasarlanan kapasitif sensörler, ekranın arka aydınlatmasına entegre edildi. Bu sensörlerin yaptığı ölçümler, bir dizi karmaşık algoritma yardımıyla hızlı, doğru ve sürekli yanıtlar vermek için, dokunma sensörü ve ivmeölçerden gelen sinyallerle birleştiriliyor."
3D Touch, klasik Multi-Touch (Dokunma, kaydırma gibi) hareketlerine ek olarak Peek ve Pop adında yeni hareketler sunuyor. Peek içeriğe önbakış yapmayı, Pop ise içeriğe detaylı şekilde ulaşmayı sağlıyor. Mesela bir web sitesi bağlantısı karşınıza geldi diyelim. Eğer hafiften ekrana bastırırsanız, ekranda açılan ufak pencerede ilgili web sitesinin bir kısmı gözüküyor. Bu hareket Peek. Eğer ekrana biraz daha bastırırsanız web sitesinin tamamı Safari'de açılıyor. Bu hareket ise Pop. Sadece ilgili bir web sitesi değil, çekilen fotoğraflara bakmak, harita üstünde konuma bak veya gelen e-postayı kontrol etmek için de Pop ve Peek kullanılıyor.
Tabii ki 3D Touch sadece Pop ve Peek'ten oluşmuyor. Hızlı Eylemler adında kısa yol menüsü sunan bir özellik daha var. Hızlı Eylemler ana ekranda tek bir bastırma hareketiyle çalışıyor. Bu özelliği biraz daha detaylandıralım. Mesela Selfie çekmek istediniz diyelim, normal koşullar altında kamera uygulamasını açıp, ön kamerayı seçmek gerekli. Fakat iPhone 6s'te veya 6s Plus'ta kamera uygulamasına bastırınca selfie, video kaydı, ağır çekim veya normal fotoğraf çekiminin olduğu menü açılıyor. Buradan kolay yoldan istediğinize erişiyorsunuz. Mesaj yazmak istediğinizde Mesajlar uygulamasına bastırmak yeterli. Hızlı Eylemler, Peek hareketinde de bir hayli işe yarıyor. Peek hareketiyle Safari'de web sitesi içeriğine bakış atarken, ekranı yukarı kaydırılınca sık kullanılan işlemlerin (Yeni sekmede aç, okuma listesine ekle, kopyala) olduğu menü açılıyor. E-postaya Peek ile bakarken, ekran sağa kaydırılarak e-posta siliniyor veya sola kaydırılarak okunmadı diye işaretleniyor.
Bunlara ek olarak 3D Touch çoklu görev penceresini açmak gibi bazı eylemleri daha kolay hale getiriyor. iOS cihazlarda açık uygulamalara ulaşmak için home tuşuna iki kere basmak gerekli. Fakat iPhone 6s'te ekranın soluna bastırıp, kaydırma hareketi yapınca açık olan uygulamalara erişiliyor, yani çoklu görev ekranı çıkıyor. Notlar, e-posta veya mesajlar uygulamalarında klavyeye basılı tutunca, klavye trackpad'e dönüşüyor. Notlar uygulamasında çizim yaparsanız hafif bastırınca ince çizgi, daha kuvvetli bastırınca kalın çizgiler çizilebiliyor.
3D Touch'ı destekleyen uygulamalar da sırada. Yapılan açıklamalara göre geliştiricilerden daha fazla uygulama gelecek. 3D Touch ile kontrollerin sağlandığı bir oyun farklı deneyim sunacaktır. Ekranda yer kaplayan sanal tuşlar da gidecek. Genel olarak iPhone 6s ve iPhone 6s'te 3D Touch teknolojisi bu şekilde çalışıyor. iPhone 7 ve sonraki modellerde 3D Touch daha derinlemesine şekilde olacaktır. 3D Touch'la birlikte home tuşu da kaldırılabilir. Hatta Apple'ın elinde parmak izinin ekrandan okunmasına ait bir patent ver. Belki bu teknoloji ve 3D Touch'ı sonraki jenerasyon iPhone'larda görebiliriz.
iPhone 6s ve iPhone 6s Plus'ta kullanılan 3D Touch teknolojisinin ne olduğunu Apple'ın Türkçe altyazılı videosundan da izleyelim.
Hasan Uğur Nayır