Karayolları ekipleri tarafından yapımı devam eden Siverek-Kahta Karayolu çalışmalarının 30'uncu kilometresinde ortaya çıkan bazalt sütunların, bölge turizmi açısından önemli bir rol oynaması bekleniyor. Bölge sakinleri ve vatandaşlar, dünyada ender görülen doğa harikası bu sütunların bulunduğu bölgenin bir an önce jeopark ilan edilip, yakınında devam eden karayolu çalışmasının sütunlara zarar vermemesi için çalışmaların yapılmasını istiyor.
Siverek-Kahta karayolunu kullanan birçok insanın dikkatini çeken bu doğa harikası taşlar, ilgi odağı olmuş durumda. Karayolunda yolculuk yapan birçok sürücü ve vatandaş, taşların önünde araçlarını durdurarak hatıra fotoğrafı çekiyor.
RASTLANTI SONUCU KEŞFEDİLDİLER
Bir gezi esnasında rastlantı sonucu taşları gördüğünü ve araştırdıktan sonra, bu taşların benzerinin dünyada az rastlanan volkanik bazalt sütunlar olduğunu tespit ettiklerini belirten Mehmet İlyas Gizligöl, bunların en az 2 milyon yıllık olduğunu söyledi.
Gizligöl, "Birkaç gün önce Fırat Nehri ve Takoran bölgesine turistik amaçlı bir gezi düzenlemiştik. Bu esnada bu taşlar dikkatimi çekti. Elbette, değişik köşebentler olması daha fazla dikkatimi çekti; bazılarının 10 metre uzunlukta olması çok daha ilgimi çekti doğrusu. Arkadaşlarla fotoğraf çektik, internet üzerinde biraz araştırdık; dünyada örnekleri var mı yok mu diye, çünkü sanki insan eliyle yapılmışlar gibiydi. İnternetten yaptığımız kısa bir araştırmada, dünyada 4-5 yerde görülen ve bazı yerlerde UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak korunmaya alınan doğal oluşumlar olan bazalt sütunlar olduklarını öğrendik. 2 milyon yıl önce Karacadağ volkanının patlamasından oluşmuş, lavların belli jeolojik süreçler sonrasında bu konuma gelmişler. Kültür turizmi ve jeoturizm açısından çok önemli bir bölge ve bu bölge acilen koruma altına alınmalıdır. Durumu Şanlıurfa Valiliği, Siverek Kaymakamlığı ve Belediyeye bildirdik. Sağ olsun ilgilendiler, bölgede yapılan yol çalışmasını geçici olarak durdurdular. Ayrıca Harran Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mehmet Şahin Alp, burayla ilgili hemen bir rapor hazırladı. Bu bölgenin korunmaya değer olduğunu ve korunması gerektiğini, bunu devletin diğer kurumlarıyla paylaştı. Mutlaka yol çalışmasının bir an önce durdurulması ve konunun uzmanları tarafından ÇED raporu hazırlanması gerektiğini söyledi. Burasının turizm açısından büyük bir potansiyel olacağını düşünüyoruz. Lokasyonu da çok önemli; hemen yanında Tokoran bölgesi, Nemrut Dağı'na giden yol üzerinde, Adıyaman ve Siverek havaalanlarına 70 kilometre uzaklıkta olması büyük bir ilgi toplayacaktır" dedi.
DEV SÜTUNLAR VATANDAŞLARIN İLGİSİNİ ÇEKİYOR
Yoldan giderken taşların dikkatini çektiğini söyleyen bir vatandaş da, "Bugün çocuklarla beraber Nissibi Köprüsü'ne giderken, daha önce sosyal medyada bu taşları görmüştüm. Önünden geçerken bu taşların olduğunu fark ettim, gerçekten çok ilgimi çekti. Hem bu kadar doğal durup hem de bu kadar doğallıktan uzak gibi görünen bu taşlar gerçekten çok ilgi çekici. Kendim de aynı zamanda heykeltıraşım, bu taşların böyle altıgen şeklinde olmaları gerçekten ilgi çekici, çok dikkat çekici. Umarım bunlar hak ettiği yeri bulur ve Siverek'imize turizm açısından bir getirisi olur" dedi.
DAHA ÖNCE TESPİT EDİLEN SÜTUNLAR UNESCO LİSTESİNDE
Dünyada eşi ve benzerine çok az rastlanan bu sütunlar, UNESCO tarafından Kuzey İrlanda'da 12 metre yüksekliğe sahip ve sayıları 40 bini bulan benzer sütunlar olarak 1986 yılında Dünya Mirası listesine alındı. Türkiye'de ise Manisa'da Kula-Salihli'de bulunan benzer sütunlar, bölge jeopark alanı olarak ilan edildi.
Araştırmalar neticesinde Karacadağ volkanizmasının özgün ürünleri olan bu bazalt sütunları, lavların soğuyup büzülmesiyle oluşan doğal yapılar. Oluşum mekanizması incelendiğinde, lavların yüzeyinde başlayan soğuma, zamanla lav kütlesinin derinlerine doğru devam ediyor. Bu soğuma, lav akıntılarında hacim daralmasına bağlı olarak kasılma ve büzülmelere neden oluyor. Bu durum, başlangıçta lav akıntıları üzerinde altıgen (heksagonal) tipte çatlak sistemlerinin gelişmesine ve zamanla bu çatlakların derinlere doğru uzanmasına yol açıyor. Sonuç olarak, birbirine kenetlenmiş altıgen biçiminde bazalt sütunları oluşuyor.
