Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Şahin, D vitamini hakkında önemli bilgiler verdi. Prof. Dr. Şahin "Vücutta bir hormon olarak işlev gören D vitamini kalsiyum ve fosfor gibi minerallerin emilimini ve kullanımını artırarak kemik sağlığını destekler. Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur, vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Kas fonksiyonlarını düzenler ve kas gücünü artırır. Hücrelerin normal şekilde büyümesi ve gelişmesine yardımcı olur. Sinir sistemi ve beyin fonksiyonlarını destekler" diye konuştu.
SÜT, YUMURTA SARISI
D vitamininin sadece belirli besinlerde (yağlı derin su balıkları, süt, yumurtanın sarısı vb.) az miktarda bulunduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Şahin, şunları söyledi: "D vitamini ihtiyacının yaklaşık yüzde 20'si gıdalardan karşılanmaktadır. Bundan dolayı sadece beslenme ile tüm ihtiyacın karşılanması zordur. İhtiyacımızın yüzde 80'i ise güneş ışıklarının yardımı ile vücutta üretilir."
GÜNDE 30 DAKİKA GÜNEŞLENİN
Prof. Dr. Şahin, D vitamini sentezi için güneş ışınlarının cilde belli aylarda mayıs-kasım arası gibi, günün belli saatlerinde saat 10.00-15.00 gibi yüz, kollar ve bacaklar açık şekilde, ortalama en az günlük 15-30 dakika direkt temasının gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Şahin, "Fakat çoğu zaman güneşten faydalanarak da yeterli miktarda D vitamini üretilemeyebilir. Dolayısı ile dünyada ve ülkemizde D vitamini eksikliği ya da yetersizliği oldukça sık görülür, kış aylarında görülme sıklığı daha da artar" dedi.
KİMLER D VİTAMİNİ KULLANMALI
PROF. Dr. Şahin, herkese rutin D vitamini kontrollerinin yapılmasının önerildiğini söyleyerek "D vitamini eksikliği olma riski olan kişilere D vitamin düzeyi ölçülmesi ve yetersizliği ya da eksikliği olanlara uygun dozda başlanması gerekir. D vitamini eksikliği yönünden yüksek riskli kişiler ise yeterince güneşlenemeyenler, yaşlılar, koyu cilt rengine sahip olanlar, obezite hastaları, obezite ameliyatı olanlar, D vitamini metabolizmasını etkileyen ilaçları kullananlar, kronik böbrek yetmezliği olanlar, kronik karaciğer yetmezliği olanlar, emilimini bozan mide bağırsak sistemi hastalığı olanlar ve paratiroid bezi hastalığı olanlardır" dedi.
İHTİYAÇTAN FAZLA ALINMAMALI
D VİTAMİNİ düzeyinin 20 ng/ml'nin (50 nmol/L) üzerinde olmasının normal kabul edildiğini belirten Prof. Dr. Şahin, şunlara dikkat çekti: " Ancak ideali 30-50 ng/ml düzeyinde olmasıdır. D vitamini düzeyinin 10 ile 20 ng/ml (25-50 nmol/ L) arasında olması D vitamini yetersizliği, D vitamini düzeyinin 10 ng/ ml'nin (25 nmol/L) altında olması ise D vitamini eksikliğidir."
TEDAVİSİNİ DOKTOR YAPMALI
YAŞLILARDA ve D vitamini eksikliği yönünden riskli kişilerde daha yüksek günlük D vitamini dozu gerekebileceğini belirten Prof. Dr. Şahin, "Böbrek yetmezliği, karaciğer yetmezliği ve hipoparatiroidi gibi ek hastalığı olanlarda tedavide kullanılan D vitamini formları ve dozları farklıdır. D vitamini ihtiyaçtan fazla alındığında vücuda zarar verebilir. Ayrıca D vitamini ile birlikte mutlaka yeterli kalsiyum alımı sağlanmalıdır. D vitamini eksikliğinin ya da yetersizliğinin tedavisi mutlaka doktor tarafından yapılmalıdır" dedi.
