Alerjik nezle, saman nezlesi, mevsimsel alerji olarak da bilinen alerjik rinit toplumun yaklaşık üçte birini etkileyen, duyarlı alerjenler ile temas sonrası ortaya çıkan bir hastalık. Ayrıca hayat kalitesini düşürüyor, okul ve işgücü kaybına yol açıyor. Medipol Sefaköy Üniversite Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Hanifi Kaya, alerjik riniti şöyle tanımladı: "Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Genellikle kalıtsal geçiş ve aile hikayesi vardır. Ancak alerjenlerin fazla olduğu çevresel faktörler, koruyucu madde içeren hazır gıdaların çok tüketilmesi, nem-rutubet ve stres gibi etkenler hastalığın ortaya çıkmasında önemli rol oynar."
BEBEKLERİ BİLE ETKİLİYOR
Hastalığın bebeklik dahil her yaşta başlayabileceğini söyleyen Uzm. Dr. Kaya, ortaya çıktıktan sonra çoğunlukla ömür boyu devam edebileceğini, ancak bazı dönemlerde şiddetinin artıp, azalabileceğini kaydetti. Alerjik rinitin iki çeşidi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Kaya, "Birincisi mevsimsel olan nezle, diğeri yıl boyu süren (devamlı) olan nezledir. Yıl boyu süren nezleler daha çok akar (mite), küf, hamam böceği, hayvan tüyleri gibi ev içi alerjenlerine veya süt, yumurta, çilek gibi bazı yiyeceklere bağlı olurken, mevsimsel nezleler ise daha çok polenlere ve ağaç tozları gibi ev dışı tozlara bağlı olur" dedi.
EN SIK GÖRÜLEN BELİRTİLERİ
Alerjik
rinitin en sık görülen belirtilerini Uzm. Dr. Kaya, şöyle sıraladı:
Özellikle çocuklarda çabuk hastalık kapma ve sık hastalanma varsa, alerji akla gelmesi gerekir.
Burunda sulu veya yapışkan akıntı, geçmeyen tıkanıklık, sürekli kaşıntı görülür.
Nöbetler şeklinde tekrarlayan hapşırık, aksırık olur.
Gözlerde kızarıklık, kaşıntı, ışığa bakamama olur.
Yetişkinlerde sık tekrarlayan veya geçmeyen sinüzit varsa alerji mutlaka akla gelmesi gerekir. Çünkü kronik sinüzitin en sık sebebi alerjik rinittir.
Sürekli geniz akıntısı, boğazda gıcık hissi ve kuru öksürük olabilir.
Kulakları etkilediğinde kulakta dolgunluk- basınç hissi.
Anlamsız yorgunluk, isteksizlik, göz kapaklarında yorgunluk hissi.
Beraberinde deride kızarıklık, kaşıntı, şişme (egzama) görülebilir.
ASTIMA ÇEVİREBİLİR
UZM. Dr. Kaya, alerjik rinitin sebep olabileceği hastalıkları şöyle sıraladı: "Astım, kronik öksürük, farenjit, bronşit gibi solunum yolu hastalıkları, sinüzit, geniz eti, orta kulak hastalıkları, uyku bozuklukları, konjonktivit gibi göz hastalıkları, ağız kokusu, göz altı morlukları, kronik baş ağrısı, burun kanaması, burunda et-polip oluşması, koku alamama gibi rahatsızlıklara yol açabilir. Alerjik rinitli hastaların yaklaşık yüzde 25'inde astıma yatkınlık vardır." Hastalığın tanısı için genellikle alerjik şikayetler ve doktor muayenesinin yeterli olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Kaya şöyle dedi: "Ancak neye karşı alerji olduğu ve kesin tanı için bazı laboratuvar tetkiklerine ihtiyaç vardır. Deriden ve kandan olmak üzere iki şekilde test yapılır. Aşı, immünoterapi yani bağışıklığın destelenmesi, hastalığı kalıcı olarak tedavi eden yöntemlerdir."
NE TETİKLİYOR?
UZM. Dr. Kaya, Alerjik riniti en çok nelerin tetiklediğini ise şöyle sıraladı:
Lodoslu, kapalı, rüzgarlı ve nemli havalar
Stres, sıkıntı, üzüntü, gibi vücut direncinin düştüğü durumlar
Mesleki olarak toz, deterjan, koku ve kimyasal maddelere maruz kalmak
Sanayileşme ve kirli havanın çok olduğu kentlerde yaşamak
Abur cubur denilen raf ömrü uzun gıdaların fazla tüketilmesi
Güneş görmeyen, rutubetli ev veya işyeri gibi ortamlarda kalınması
Kapalı sistem havalandırma ortamlarında çalışma
Sigara içmek veya sigara dumanına maruz kalmak