Migren, genellikle tek taraflı, zonklayıcı ve bulantı ile beraber ortaya çıkan bir baş ağrısı çeşididir. Ataklar halinde geldiğinde ise hasta ne yapacağını bilemiyor. Bu kamsamda Nöroloji Uzm. Dr. Bahar Erbaş, yaşamı kabusa çeviren migren atakları ile ilgili önleyici tedavileri anlattı. Uzm. Dr. Erbaş, migrenin oluşum mekanizmasının karmaşık bir süreç olduğunu söyleyerek, "Ana mekanizma beyin damarlarının kasılma ve gevşeme süreçlerindeki dengesizlikle birlikte ağrı algısına yol açan maddelerin ortaya çıkmasıdır. Migren tanısı, hastanın anlattığı özellikler çerçevesinde konan klinik bir tanıdır ve kendine özgü bir laboratuvar veya görüntüleme özelliği yoktur. Hastadan istenen testler diğer baş ağrılarını dışlamak amacıyladır" dedi.
AYNI HASTADA FARKLI MİGREN AĞRILARI OLABİLİR
Uzm. Dr. Erbaş, aynı hastada farklı özellikte migren ağrıları olabileceğine de dikkat çekerek, şunları söyledi: "Aynı hastada farklı özellikte migren ağrıları olabileceği gibi kişiler arasında da farklılık gösterebilir. Tek taraflı başlayıp tüm başa yayılabilir, başın bir tarafında daha çok olabilir. Bazı ağrılara bulantı eşlik etmeyebilir. Işık ve sesten rahatsız olma migrene özgü bir özellik değildir. Ama migren hastalarında daha sık ve daha fazladır. Migren hastaları sessiz ve ışıksız ortamda ağrılarının büyük oranda azaldığından bahseder. Yine uyku ile ağrıda azalma ve kokulardan rahatsız olma migrende daha fazla görülür, ancak özgün değildir."
KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Migrenin, kadınlarda çok daha fazla oranda görüldüğünü belirten Uzm. Dr. Erbaş "Ailede migren hastası olması, migren olma olasılığını artırır. Genellikle 20'li, 30'lu yaşlarda başlamakla birlikte çocuk yaşlarda veya yaşlı hastalarda da ortaya çıkabilir. Ancak beklenen yaş dışındaki yaş gruplarında ortaya çıkması durumunda ayırıcı tanıda çok daha dikkatli olunmalıdır" dedi.
ATAK SAYISI AYDA 4 İSE DİKKAT
Migren
tedavisinin, atak tedavisi ve atak önleyici tedavi olarak ikiye ayrıldığını belirten Uzm. Dr. Erbaş, "Atak anında bulantı ilaçları, ağrı kesiciler veya migrene özgü olan ağrı kesiciler mümkün olduğunca erken dönemde, ağrı inatçı özellik kazanmadan alınmalıdır. Ancak aylık atak sayısının dört ve üstünde olması durumunda sadece ağrı kesici ile tedavi uygun olamamaktadır. Bu durumda önleyici tedavi gereklidir. Bunun dışında hastanın ağrıları çok şiddetliyse, sayısı daha az olsa da önleyici tedavi başlanabilir" dedi
STRES, UYKUSUZLUK VE AÇLIK TETİKLİYOR
Migreni en çok tetikleyen şeylerin başında stres, uykusuzluk ve açlık geldiğini belirten Uzm. Dr. Erbaş "Bunun yanı sıra havasız ortamlarda uzun süre çalışmak, uzun süre ekrana bakmak, oda parfümlerine maruz kalmak, kötü kokulu veya nemli yerlerde çalışmak ve yaşamak da tetikleyicidir. Bunların dışında boyun ağrıları, diş sıkma ve diş gıcırdatma gibi durumlar da migren ağrılarını tetikleyebilir" dedi.
HER HASTADA TETİKLEYİCİ GIDALAR FARKLIDIR
Migren ile yiyecek ilişkisinin sanılanın aksine zayıf olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Erbaş, "Ancak, alkol ve özellikle şarap gibi mayalı içeceklerin tetikleyici etkileri yüksektir. Diğer mayalı yiyecekler, küf içeren peynirler, tütsülenmiş gıdalar, salam ve sosis gibi nitrat içerenler ve karides, midye gibi kabuklular tetikleyici olabilir. Her hastanın tetikleyici gıdaları farklıdır" dedi.
BİLE BİLE BUNLARI YAPMAYIN
Migrende tetikleyicilerden uzak durmak ve hayat tarzı değişikliklerinin önemli olduğunu belirten Uzm. Dr. Erbaş, " Uykusuzluk ve alkolün ağrıyı tetiklediğini bilerek dikkat edilmemesi, tedavide bir miktar da olsa başarısızlığa yol açacaktır. Ayrıca tetikleyiciler arasında boyun ağrıları, diş sıkma ve gıcırdatma gibi durumlar da var ise bunların da tedavi edilmesi gerekir" dedi.
BOTOKS MU İĞNE Mİ?
GÜNLÜK ve önleyici ilaç tedavilerinin yanı sıra migren tedavisindeki son gelişmeleri de anlatan Uzm. Dr. Erbaş, "Son 15 yıldır botoks tedavisi ve son 5 yıldır aylık migren iğnesi, migren önleyici tedavi seçenekleri arasına eklenmiştir. Aylık migren iğnesi, halk arasında migren aşısı olarak biliniyor. Migren iğnesinin aşılar gibi bağışıklığı tetikleyen bir mekanizması yoktur. Bu yüzden migren aşısı demek doğru bir isimlendirme olmaz. Ayrıca aylık migren iğnesi ağrı kesici içermez, ağrı önleyici özelliktedir" dedi
MİGREN BOTOKSU 3-6 AY AĞRIYI ÖNLÜYOR
BOTOKS uygulamasının, migren başta olmak üzere bazı baş ağrılarının tedavisinde tüm dünyada kullanıldığına dikkat çeken Uzm. Dr. Erbaş, "Birçok çalışma sonucu hastaların önemli bir kısmında botoks uygulaması sonrasında ağrılarda belirgin bir azalma olduğu görülmüştür. İşlemin etki süresi kişiden kişiye değişkenlik göstermekle birlikte 3-6 ay sürebilmektedir. Botoksun etkisi genellikle işlem yapıldıktan birkaç gün sonra başlar, 10'uncu günden sonra maksimuma çıkar. Uygulamanın yaklaşık olarak 3 ayda bir tekrarlanması önerilir. Migren botoksu, bir estetik uygulamanın parçası gibi ele alınmamalıdır. Nöroloji uzmanı tarafından yapılmalıdır" dedi.