İnfertilite (kısırlık), herhangi bir korunma yöntemi kullanmaksızın en az bir yıllık süre içerisinde çiftin düzenli cinsel ilişkisine rağmen kadının gebe kalamaması olarak biliniyor. Aynı zamanda infertilite, çiftler ve toplum için kritik bir sağlık sorunu olarak kabul ediliyor. Ülkemizde yaklaşık olarak 1,5–2 milyon çiftin infertilite olduğu tahmin ediliyor. İnfertilite tanısı aldıktan sonra doğal yollarla ve ilaçlı tedaviler ile başarılı sonuç elde edemeyen çiftler, tüp bebek tedavisi ile çocuk sahibi olmayı amaçlıyor. Tüp bebek tedavisinde başarı oranını önemli ölçüde etkileyen etkenler arasında beslenme yer alıyor.
SİGARA, ALKOL, OBEZİTE ETKİLİYOR
Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. İrem Akpolat, tüp bebek tedavisinde beslenmenin önemini anlatarak şu bilgileri verdi: "Üreme sağlığı için beslenmenin önemi giderek daha fazla kabul görüyor. Yaşam biçimi ile ilgili faktörlerin genel sağlık ve doğurganlık üzerine olan etkisi konusundaki kanıtlar her geçen gün artıyor. Olumsuz yaşam biçimi ve davranışlar bu durumu etkiliyor. Buna örnek olarak, sigara kullanımı, alkol tüketimi, obezite, zayıflık, beslenme, egzersiz, çevresel zararlı maddeler/meslek, stres gibi değiştirilebilir faktörler verilebilir."
GDO'LU GIDALAR HORMONLARI BOZUYOR
İnfertilitenin diğer bir nedeninin de hormonlu ve genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) içeren gıdalar olduğunu belirten Akpolat, "Hormonlu gıdalardaki östrojen hormonu, erkeklerde meme büyümesine, cinsel güç kaybına, kadınlarda da ovulasyon yani yumurtlamanın baskılanmasına neden olmaktadır. Kadın ve erkek kısırlığı üzerine etkili olan yaşam tarzının üreme performansı üzerine olumsuz etkilerini önlemek amacıyla çiftlerin olumlu sağlık alışkanlıklarının kazanılması önemlidir" dedi.
BU BESİNLERİ MUTLAKA ALIN
TÜP bebek tedavisi sırasında yeterli ve dengeli beslenmenin sperm ve yumurta sağlığını geliştirici etkilerinden dolayı çok önemli olduğunu söyleyen Akpolat, tüp bebek tedavisinde şu besinlerin alınmasını önerdi:
Folik asit ve Omega 3 açısından zengin gıdalar doğurganlık oranlarıyla pozitif ilişkilidir. Ayrıca doğum kusurlarını ve diğer riskleri azaltarak sağlıklı bir hamileliği desteklemektedir. Folik asit erkekler için de önemlidir, sperm sayısını artırmaya yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Folik asit bakımından zengin gıdalar; ıspanak, mercimek, börülce, kuşkonmaz, fasulye, brokoli, avokado, pancar, Brüksel lahanasıdır.
D vitamini ve iyot eksikliğini gidermek için kan konsantrasyonlarını kontrol etmek ve gerekirse takviye almak hayati önem taşır.
FAZLA KİLO KISIRLIK RİSKİNİ ARTIRIYOR
Obezite hastası kadınlarda sık görülen problemlerin başında adet döngüsü (siklus) bozuklukları, polikistik over sendromu (PKOS), fertilitede ve cinsel istekte azalma olduğunu belirten Akpolat "Tüm bunlar hormonal dengelerdeki değişiklikler sonucu ortaya çıkmaktadır. Doğurganlık çağındaki tüm kadınlar gebelik öncesi obezite, gebelikte aşırı kilo alımı ve doğum sonrası kilo ile ilişkili riskler hakkında eğitim almalıdır" dedi. Akpolat, ayrıca obezite kadar yaygın olmamakla birlikte aşırı zayıflığın da kısırlık üzerinde olumsuz etkileri bulunduğuna dikkat çekti.
TAM TAHILLI ÜRÜNLER, KURU BAKLAGİLLER
Doğru karbonhidrat kaynağı seçimi çok önemlidir. Özellikle içinde bulunan kompleks karbonhidratlar, lifler, vitaminler, mineraller açısından zengin tam tahıllı ürünler, kuru baklagiller mutlaka beslenmede yer almalıdır.
Bu dönemde kişiler yeterli protein tüketmeye özen göstermelidirler. Protein kaynakları olarak da bitkisel olanlara ağırlık verilmelidir. Bitkisel protein kaynakları; mercimek, kinoa, chia, ceviz vb. Hayvansal proteinlerden tavuk, hindi ve balık tüketimine ağırlık verilebilir. Balık, omega-3 açısından da yararlı etkilere sahiptir.
BU YİYECEKLERDEN KAÇININ!
Dyt. Akpolat, tüp bebek tedavisi sürecinde kaçınılması gereken yiyecekleri de şöyle sıraladı: "Trans yağlar (kızartılmış gıdalarda, işlenmiş gıdalarda, unlu mamullerde ve margarinde bulunur) fast food, şekerle tatlandırılmış ve asitli içecekler, fazla kafein ve şeker yerine kullanılan tatlandırıcılar kullanılmamalıdır."