Çocukların hızlı büyüme dönemlerinde omuzları arasındaki dengesizlik, kürek kemikleri ve karın bölgesindeki asimetriler skolyozun ilk belirtileri olabiliyor. Zayıf çocuklarda skolyoz daha rahat fark edilebilirken kilolu çocuklarda bu belirtiler gözden kaçabiliyor. Aşırı kilolu çocuklarda karın bölgesinde kilodan kaynaklanan boğumlar arasında asimetri olup olmadığının kontrol edilmesi skolyoz ile ilgili anne babalara fikir verebiliyor.
OMURGA EĞRİLİKLERİNDE ERKEN TANI ÖNEMLİ
Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. İsmail Oltulu, "Büyüme döneminde çocuğunuzu yakından gözlemleyin" diyerek, şöyle dedi: "Özellikle büyüme dönemine giren çocuklarda hızlı boy uzamasına da bağlı olarak omurgada eğrilikler yaşanabilir. Anne babaların bu dönemde çocuklarını daha yakından gözlemlemesi skolyozun erken tanısı bakımından önemlidir. Büyüme dönemleri genellikle kız çocuklarında 10-14 yaş aralığında artarken, erkek çocuklarında 10-18 yaş aralığında olabilmektedir." Doç. Dr. Oltulu, omurganın karşıdan bakıldığı zaman düz olması gerektiğini belirterek "Omurganın sağa sola C ya da S şeklinde bir eğrilik oluşturması skolyoz olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca omurgaya yandan bakıldığında var olan kavisler skolyoz rahatsızlığında kaybolmaktadır. Omurgadaki 10 derecenin altındaki eğrilikler skolyoz olarak değil daha çok eğrilik olarak değerlendirilmektedir" dedi.
ÇANTA SKOLYOZ DEĞİL AĞRI YAPAR
"ANNE
babaların ilk aklına gelen soruların başında çocukların ağır çanta taşımasının skolyoza neden olup olmadığı" diyen, Doç. Dr. Oltulu, şunları söyledi: "Çocukların tek taraflı çanta asarak taşıması skolyoza neden olmamaktadır. Ancak uzun süreli ağır çantaların tek taraflı taşınması vücudun bir tarafına sürekli yük binmesine neden olmaktadır. Bu da çocuklarda omurga ağrısına yol açabilmektedir. Bunun yerine çocukların sırt çantasını her iki koluna takarak taşıması ve ağır çantaları uzun süreli taşımamaları önerilmektedir."
BU BELİRTİLERE DİKKAT
DOÇ. Dr. Oltulu, çocuklarda bu dönemde en sık görülen skolyoz belirtilerini ise şöyle sıraladı:
Önden ya da arkadan bakıldığında çocuğun omuzlarının yüksekliği arasında fark olabilir.
Çocuğa karşıdan bakıldığında karın boşlukları bölgesinde asimetri yaşanabilir. Bir taraf düz görünürken diğer taraf çukur şeklinde olabilir.
Meme uçları arasında asimetri oluşabilir.
Arkadan bakıldığı zaman kürek kemikleri arasında yükseklik farkı ortaya çıkabilir.
Kalçadaki leğen kemiklerinden biri daha yüksekte görülebilir.
Kilolu çocuklarda düşük dereceli skolyozların belirlenmesi daha güç olabilmektedir. Bu çocuklarda karın bölgesinde kilodan kaynaklı boğumların arasındaki asimetriye dikkat edilmelidir.
TEDAVİ ÇOCUĞA VE SKOLYOZA GÖRE BELİRLENİYOR
SKOLYOZ tedavisi için belirlenmiş kriterlerin bulunmadığını belirten Doç. Dr. Oltulu, "Çocuğun yaşı, eğriliğin derecesi ve eğriliğin tam bölgesi skolyoz tedavisinin planlanmasında önemlidir. Skolyoz ameliyatı için eğriliğin 40-45 derecelerin üzerinde olması gerekmektedir. Daha düşük skolyoz derecelerinde farklı tedaviler uygulanabilmektedir. 20 derecenin altındaki eğriliklerde belirli aralıklarla gözlem ve röntgen kontrolü yapılmalıdır. Büyümesini tamamlamamış çocuklarda 6 ayda bir kontrol grafisi çektirmek önemlidir. Bu kontrollerde eğrilik çok fazla artış göstermiyorsa radyasyona maruziyeti azaltmak için grafiler 1 seneye uzatılabilmektedir. Çocuğun yaşı fizik tedavi yapmaya uygunsa Schroth egzersizleri tedavide uygulanabilmektedir. Büyümekte olan çocuklarda eğrilik 20 derecenin üstündeyse korse tedavisi uygulanmaktadır. Vücutla uyumlu, günlük aktiviteleri engellemeyecek şekilde çocuğun ölçülerine göre özel olarak yapılan bu korselerin 23 saat kullanılması önerilmektedir. Bu çocuklarda da uygunsa fizik tedavi uygulanabilir."
İPLİ SKOLYOZ AMELİYATI
SKOLYOZUN tedavisinde eğriliğin derecesi ve yaş önemli bir faktör oluştururken sporla ilgilenen çocuklarda ipli skolyoz ameliyatının ön plana çıktığını belirten Doç. Dr. Oltulu, "Füzyonsuz skolyoz ameliyatı olarak da bilinen ipli skolyoz ameliyatları daha çok sporla ilgilenen çocuklarda ön plana çıkmaktadır. Küçük kesilerle gerçekleştirilen ipli skolyoz ameliyatında vidaların arasına özel bir ip yerleştirilmektedir. Bu ipler sayesinde çocuğun hareket kabiliyetinde herhangi bir kayıp yaşanmamaktadır. Bu sayede çocuklar ilgilendikleri sporu devam ettirebilmekte erken dönemde spor hayatına dönebilmektedir. İpli skolyoz ameliyatı omurganın esnekliğini koruyabilmesinin yanında daha kozmetik bir ameliyat olması ile de dikkat çekmektedir" dedi.
