Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Selahattin Türen, her yıl mayıs ayının ikinci haftasında birçok ülkede Kalp Yetersizliği Günü etkinlikleri düzenlendiğine dikkat çekerek, kalp yetmezliği semptomlarını erken tanıma, doğru teşhis ve tedavisi konusunda bilgiler verdi. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Selahattin Türen, ilk olarak "Kalp yetersizliği nedir?" sorusuna yanıt verdi: "Kalp yetersizliği (KY); kalbin yapısal veya fonksiyonel anormalliğinden kaynaklanan ve vücuda ihtiyacı olan kanı yeterli miktarda gönderememesi sonucu nefes darlığı, ayak bileği şişmesi (ödem) ve yorgunluk benzeri belirtilerle kendini gösteren bir hastalıktır."
HASTALARIN YÜZDE 50'SİNDEN FAZLASI KADIN
Kalp yetersizliğinin görülme sıklığı konusunda da bilgi veren Uzm. Dr. Türen, "Avrupa'da yetişkin nüfusta kalp yetersizilği görülme sıklığı yüzde 1-2'dir. Görülme sıklığı yaşla birlikte artar; 55 yaşından küçük nüfus için yaklaşık yüzde 1 iken, 70 yaşından büyüklerde bu oran yüzde 10'u geçebilmektedir. Kalp yetmezliği hastalarının yüzde 50'sinden biraz fazlası kadındır" dedi. Toplumda oldukça sık görülebilen kalp yetmezliğinde ölüm oranlarının birçok hastalıktan, hatta kanser türlerinden bile daha fazla olduğuna dikkat çeken Uzm. Dr. Türen "Bazı çalışmalarda tüm kalp yetmezliği hastaları için tanıdan sonraki 1 yıllık ve 5 yıllık ölüm oranları, sırasıyla yüzde 20 ve yüzde 53 olarak bildirilmektedir. Bazı çalışmalarda ise tanı konulduktan sonraki 5 yıl içinde yüzde 67'lik daha yüksek bir ölüm oranı bildirilmektedir. Toplumda geniş bir kitleyi etkilemesi ve son derece ölümcül olması kalp yetmezliğini önemli bir halk sağlığı problemine dönüştürmektedir" dedi.
KALP YETERSİZLİĞİ GECELERİ UYUTMUYOR
Kalp yetersizliğinin belirtileri hakkında da bilgi veren Uzm. Dr. Türen, "En sık; nefes darlığı, ödem, halsizlik, yorgunluk, efor kapasitesinde kısıtlanma, çarpıntı, göğüs ağrısı, öksürük, geceleri nefes darlığıyla uykudan uyanma, baş dönmesi ve bulantı gibi şikayetler görülmektedir. Bu belirtiler kalbin vücuda ihtiyaç duyduğu kani pompalayamaması (pompa yetersizliği) ve vücutta sıvı birikmesine bağlı olarak gelişir. Ayaklarda şişlik yani ödem daha sık görülürken karında sıvı birikmesi yani asit daha ileri evrelerde ve daha az sıklıkta görülebilir. İştahsızlık ve karın ağrısı yapabilir. İleri evrelerde kas kaybı ve kilo kaybı da sık görülür. Yatarken yüksek ya da birden fazla yastık kullanma ihtiyacı hissedilir" dedi.
KOVİD-19 DA KALP YETERSİZLİĞİ SEBEBİ
UZM.
Dr. Türen, kalp yetersizliğinin kronik hastalık olduğunu ve ömür boyu tedavi gerektirdiğini belirterek, kalp yetersizliğinin çeşitli sebeplere bağlı olarak geliştiğini söyledi. Uzm. Dr. Türen, bunun başlıca nedenlerini şöyle sıraladı: "Koroner arter hastalığı (kalp krizi), kalp kapak hastalıkları, kalp kası hasarı (kardiyomiyopati), doğumsal kalp hastalıkları, kalpte ritim bozukluğu, hipertansiyon, kalp kası iltihabı, tiroid hastalıkları, viral enfeksiyonlar (HIV, Kovid-19 vb.), diyabet, alkol ve uyuşturucu kullanımı, sigara, sürekli kullanılan bazı ilaçlar, obezite."
MİTRACLİP, ŞOK PİLLERİ KAPAK DEĞİŞİMİ
UZM. Dr. Türen, tedavi seçeneklerini şöyle sıraladı: "İlaç tedavisi, girişimsel ve cerrahi tedaviler; kalp yetersizliğine neden olan kalp damar tıkanıklığı, kapak hastalığı olan hastalardan uygun bulunan seçilmiş bazı vakalarda cerrahi girişim yapılması önerebilir. Aortokoroner By Pass Greftleme, kalp kapak değişim veya onarımı, bazı seçilmiş hastalarda TAVİ, Mitraclip, ritim bozuklukları için ablasyon tedavileri şeklinde girişimsel tedaviler uygulanabilmektedir. Bazı durumlarda da kalp yetersizliğine bağlı ritim bozuklukları ve düzensiz (asenkron) kasılma için kalp pili uygulamaları da gerekebilmektedir. Bunlar implante edilebilir Kardiyoverter Defibrilatörler. Şok pilleri ICD'ler bir çeşit kalp pilidir. ICD kalp ritmini takip eder, hayatı tehdit eden bir aritmi başlar ise kalp ritmini normale döndürmek için kalbinize şok uygular ve ritmi düzeltir. Bir de Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (KRT) var. Kalp yetersizliğinde kalbin elektriksel yollarından kaynaklanan bozukluklara bağlı senkron kasılması bozulabilir. Bu grup hastalarda bazı ön değerlendirmeler sonrası uygun olan fayda görebilecek hastalara KRT denilen üç odacıklı piller takılabilir. Tüm bu işlemeler dışında böbrek fonksiyonları bozuk olan veya bütün tedavilere rağmen ödemi kontrol altına alınamayan hastalarda hemodiyaliz veya ultrafiltrasyon da kullanılabilir."
ACİL KALP NAKLİ
İleri
evre kalp yetersizliğinin toplumun yüzde 1-10'unda görülebildiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Türen, "Bu hastaların 1 yıl içinde dörtte üçüne yakını yaşamını yitirmektedir. Bu nedenle bu durumdaki hastalar ileri evre kalp yetersizliği ve kalp nakli kliniklerinin olduğu merkezlere sevk edilmeli, takip ve tedavileri bu merkezlerde yürütülmelidir. İleri evrede kalp pompası kullanılır. Bu cihazlar kalp nakline aday olan hastalara nakile kadar köprüleme yani kalp nakli yapılana kadar kişiyi hayatta tutmak amacıyla kullanılır. Kalıcı (destinasyon tedavi) olarak da kullanılabilir. İleri evre kalp yetersizliğinde tedaviler yetersiz kaldığında gerekli değerlendirmeler sonucunda kalp nakli gerekebilmektedir" dedi.