Siyatik bir sinir adıdır bu sinirin geçtiği bölgelerde hissedilen ağrıya ise siyatik ağrısı denir.
Siyatik hastalığı ya da siyatik ağrı, sırtın alt kısmından itibaren kalça ve her iki bacaktan aşağı inen sinirlerler boyunca ortaya çıkan ağrıyı ifade eder. Tipik olarak, siyatik vücudun sadece bir tarafını etkiler.
Sıklıkla omurga üzerinde fıtıklaşmış bir diskin veya kemiğin sinirleri sıkıştırması sonucu oluşan bir ağrıdır. Bu durum aynı zamanda inflamasyon ve etkilenen bacakta uyuşmaya da neden olur.
Siyatik ile ilişkili ağrıların bazıları çok şiddetli de olabilmektedir. Ancak çoğu durumda birkaç haftalık konservatif tedavi ile şikayetler giderilmektedir. Şiddetli ağrılarda altı haftalık tedaviden sonra ameliyat yapılması sinir üzerindeki baskıyı azaltacaktır.
BELİRTİLERİ
Siyatik ağrısı çekenler ağrılarını genelde şöyle ifade ederler:" Belimden, ayağıma kadar bir ağrı hissediyorum" ya da "Sanki gövdemden topuğuma kadar bir çekme hissi yaşıyorum" bu ağrı tarifi siyatik ağrısına işaret eder. " Hasta Bel fıtığı hastası ise ağrısının vücudunun tüm alt kısmına yayıldığını söyleyebilir. Siyatik ağrı omurgadan gelip kalça ve bacakların arka alt kısmında yoğun olarak görülür. Siyatik sinirlerin geçtiği bölgelerin neredeyse hepsinde rahatsızlık hissedilir ancak ağrı çoğunlukla kalça, belin alt kısmı, uyluk ve baldır arkasından bir yolu takip eder.
Ağrı hissi hafif olabildiği gibi dayanılamayacak derecede keskin de olabilmektedir. Bazen bir sarsıntı veya elektrik çarpması şeklinde hissedilir. Öksürürken ya da hapşırırken belirtiler kötüleşebilir. Ayrıca uzun süreli oturma da belirtileri kötüleştirmektedir. Belirtiler genellikle vücudun bir tarafında kendini gösterir.
NE ZAMAN DOKTORA GÖRÜNMELİDİR?
Hafif derecedeki siyatik ağrılar genellikle zamanla kendiliğinden geçer. Evde uygulanabilecek öz-bakım yöntemleri ile semptomları hafiflemez ya da ağrılar bir haftadan uzun sürerse, kötüleşir veya şiddetlenirse bir doktora görünün.
Belin alt kısmında ani ve şiddetli ağrı veya bacaklarda uyuşma ve kas güçsüzlüğü ile karşılaşmanız durumunda;
Ağrı, bir trafik kazası gibi, şiddetli bir yaralanma sonrasında ortaya çıktığında;
Bağırsaklar ya da mesane kontrolünde sıkıntı yaşadığınızda;
acil tıbbi destek alınması gerekir.
NEDENLERİ
Siyatik sinirler genellikle omurgadaki bir fıtık tarafından veya omurlar üzerindeki kemiklerin aşırı büyümesine bağlı olarak(kemik çıkıntısı) sinirlerin baskı görmesi sonucu oluşur. Nadir olarak sinirlerin diyabet gibi bir hastalık veya bir tümör tarafından sıkıştırılması veya hasar görmesi ile de ortaya çıkar.
TEDAVİ VE İLAÇLAR
Siyatik ağrı eğer öz bakım tedaviler ile düzelmediyse muhtemelen aşağıdaki ilaçlar önerilecektir: Siyatik ağrısı için reçete edilen ilaç türleri şunlardır:
Anti-enflamatuarlar
Kas gevşeticiler
Narkotik (sakinleştiriciler)
Trisiklik antidepresanlar
Anti-nöbet ilaçlar
Fizik tedavi
Hastanın akut ağrıları geçince, doktor ya da fizyoterapist tekrarlayan yaralanmaları önlemeye yardımcı olmak için bir rehabilitasyon programı tasarlayacaktır. Bu programda genellikle duruşun düzelmesi, sırt kaslarının güçlenmesi ve desteklenmesi ve vücuda esneklik kazandırılması gibi egzersizler içerir.
Steroid enjeksiyonları
Bazı durumlarda, doktorunuz ilgili sinir kökü çevresindeki alana bir kortikosteroid ilaç enjeksiyonu tavsiye edebilir. Kortikosteroidler tahriş olan sinir etrafındaki inflamasyonu baskılayarak ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Genellikle birkaç ay içinde etkisini gösterir. Çok sık enjeksiyon yapıldığında ciddi yan etkilerinin oluşma riski arttığından dolayı steroid enjeksiyonlarının sayısı sınırlı olmaktadır.
Ameliyat
Bu seçeneğe genellikle sıkıştırılmış sinirin önemli derecede güçsüzlüğe neden olduğu durumlarda, bağırsak veya mesane inkontinansı olan hastalarda, hastalığın zamanla kötüleşmesi ve diğer tedavilerin düzelme sağlamadığı durumlarda başvurulmaktadır. Cerrahi girişim ile sinirlere baskı yapan kemik çıkıntısı ve disk kayması onarılır.
Yaşam tarzı ve ev ilaçları
Çoğu insanda siyatik hastalıklar öz-bakım önlemlerine iyi yanıt verir. Her zamanki faaliyetlerine normal şekilde devam ettiğinde ve ağrıyı tetikleyen etkenlerden uzak durulduğunda iyileşme daha çabuk olur. Bir günlük bir istirahat şikayetlerde rahatlama sağlasa da uzun süreli hareketsizlik, belirtileri daha kötü yapacaktır.