Yeni anne ve baba olanlar için bebek persentil hesaplama, ilgilenilmesi gereken mühim bir konudur. Büyüme eğrisi olarak da bilinir ve bir bebeğin sahip olduğu yaşa ve cinsiyete göre göstermesi gereken gelişim hakkında bilgi verir. Aynı yaştaki kız ve erkek çocukların, aynı boy ve kiloya sahip olması beklenilmemelidir. Kız çocuk ve erkek çocuk persentil tablosu farklı özellikler taşır. Sağlık Bakanlığı persentil hesaplama, bu konu hakkında bilgi almaya yardımcı olur. İşte persentil ne demek ve persentil eğrisi ile ilgili detaylar…
Persentil eğrisi, belirli bir popülasyondaki verileri karşılaştırmak için kullanılan istatistiksel bir ölçüdür. Bebeklerin, baş çevresi, uzunluğu ve ağırlığının ölçülmesinin karşılaştırılmasından elde edilen sonuçtur.
Çocukların büyüme sürecinde meydana gelen anormallikleri tespit etmeye yarar. Örneğin, yetersiz beslenme, obezite, bel ve iskelet problemleri bunlardan bazılarıdır. Bu gibi sağlık sorunları, persentil hesaplama sayesinde bir çocuk doktoru tarafından kolayca analiz edilebilir. Söz konusu problemin tanısı konduktan sonra, gerekli olan tedbirler alınabilir ve tedaviler gerçekleştirilebilir.
Bu ölçümler, en yeni verileri eskileri ile kıyaslamak için periyodik olarak yapılır. Daha sonra, sonuçlar aynı yaş ve cinsiyetteki bir başka bebek örneği ile karşılaştırılır. Çocuğun gelişiminde bir anormallik olup olmadığı bu sayede anlaşılır.
Kız ve erkek fark etmeksizin, genel olarak yeni doğan bebeklerin ağırlığı ortalama 2,6kg ile 4,5 kg arasındadır. Boy uzunlukları ise ortalama olarak 45 ila 54 cm arasında değişir. Bebeklerin kilosu, daha anne karnında 32 ila 34 haftalık iken üçüncü trimester ultrasonunda tahmin edilir. Doktorlar bebeğin ağırlığını, femuru, karın çevresini, bi-parietal çapı, kranial çevresini ölçerek belirler. Persentil hesaplama araçları bu anlamda çok faydalıdır. 3 yaşını doldurmuş olan çocukları ilgilendirir. Daha küçük olan çocuklar için persentil hesaplama yapılması zorunlu değildir. Aynı yaş ve cinsiyetteki, 100 ila 150 çocuk baz alınarak bir kıyaslama yapılır. Sağlık Bakanlığı'nın çocuk persentil hesaplama tablosundaki kriterler arasında aşağıdakiler bulunur.
Persentil hesaplama yapılırken, ağırlık metrekare cinsinden yüksekliğe bölünür. Örnek vermek gerekirse, üç yaşındaki bir erkek çocuğu 16 kg ve 92 cm boyunda ise sonuç 18.9'dur. Bu obeziteyi işaret eder ve derhal önlem alınması gerekir. Bu hesaplamayı yapmak çocuğun gerekenden daha ağır olup olmadığını bilmek için yeterlidir. Önemli olan tüm verilerin eksiksiz bir biçimde girilmesidir.
Persentil hesaplama yapıldıktan sonra, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) sunduğu persentil eğrisine mutlaka bakılmalıdır. Hesaplama sonucu, çocuğun akran grubuna göre durumunu anlamaya yardımcı olur. Ortalama bir yüzdelik, sağlıklı ve normal bir kiloyu gösterir. Yüzdelik ne kadar düşük ise zayıf ve sağlıksız, ne kadar yüksek ise obezite olma ihtimalinin yüksek olduğunu gösterir.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre çocukların sınıflandırılması:
5'in altındaki yüzdelik = düşük kilolu
5 İle 85 arasındaki yüzdelik =normal ağırlık
85 İle 95 arasındaki yüzdelik = aşırı kilolu
95'in üzerindeki yüzdelik = obezite
