Vajina iltihabına vajinit denir. Her 3 kadından birinde görülen çok yaygın bir hastalıktır. Vajinit belirtileri anormal vajinal akıntı, hoş olmayan koku, tahriş, kaşıntı, ağrı veya yanma hissidir. Normal akıntı özellikle kadınlarda yumurtlama dönemlerinde görülen kokusuz, renksiz berrak sıvıdır.
Vajinit riskini artıran durumlar nelerdir?
Hamilelik, doğum kontrol hapları kullanımı veya menopoz gibi hormonal değişiklikler
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
Antibiyotikler ve steroidler gibi ilaçlar
Doğum kontrolü için spermisit kullanımı
Kontrolsüz diyabet hastalığı
Köpük banyosu, vajinal sprey veya vajinal deodorant gibi hijyen ürünlerinin kullanımı
Nemli, dar iç çamaşırı ve taytlar giymek
Pedleri sık değiştirmemek
NASIL ÖNLENİR?
TAHRIŞ edici maddeleri kullanmaktan kaçının. Bunlara kokulu tamponlar, pedler, vajinal duşlar ve kokulu sabunlar, pudralar ve deodorantlar dahildir. Duştan sonra dış genital bölgenizdeki sabunu durulayıp bölgeyi iyice kurulayın. Genital bölge için, uygun pH'ta üretilen ürünlerle yıkamak vajinit riskini azaltır. Tuvaletinizi yaptıktan sonra önden arkaya doğru silin. Bunu yapmak dışkı bakterilerinin vajinanıza yayılmasını önler. Prezervatif kullanmak cinsel yolla bulaşan hastalıkları önler. Pamuklu iç çamaşırı giyin. Mantarlar nemli ortamlarda gelişir. Yazın mantar enfeksiyonlarının artma nedeni de budur. Temizliğine güvenmediğiniz havuzlara girmeyin. Deniz sonrası mutlaka kurulanın ve mayonuzu değiştirin.
VAJİNİT TÜRLERİ NELERDİR?
1 Vajinitin en yaygın nedeni bakterilerin yol açtığı vajinit türü olan bakteriyel vajinozistir. Bakteriyel vajinozis, vajina enfeksiyonu olan kadınların yarısından sorumludur.
Bakteriyel vajinoz vajinadaki farklı türdeki sağlıklı bakterilerin dengesi bozulduğunda olur. Genellikle vajinanın en yaygın bakteri türü olan gardnerella vaginalis neden olur.
Vajinanın pH dengesinin kimyasını değiştiren herhangi bir şey, bakteri düzeylerini değiştirerek enfeksiyona yol açabilir.
Bakteriyel vajinoz cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon değildir.
Ancak partnerleri başkalarıyla da cinsel birliktelik yaşayan kadınlarda bakteriyel vajinozis riski artar.
Bakteriyel vajinoz her zaman belirti vermez. Ana belirtisi, güçlü bir balık kokusuna sahip vajinal akıntıdır. Akıntı beyaz, donuk gri, yeşilimsi ve köpüklü olabilir. Balık kokusu genellikle vajinal seksten sonra daha belirgindir.
İdrar yaptıktan sonra biraz kaşıntı veya yanma olabilir, ancak çoğu insanda belirgin bir tahriş veya rahatsızlık yoktur. Vajinadan alınan örnek mikrobiyolojik olarak incelenir, gerekirse akıntı kültürü yapılarak teşhis edilir.
Tedavisinde vajinal antibiyotikli krem, fitiller veya haplar kullanılır. Metronidazol veya klindamisin içeren antibiyotiklerle başarıyla tedavi sağlanır.
2 Vajina enfeksiyonu olan kadınların dörtte birinde etken, mantar enfeksiyonudur.
Mantar enfeksiyonları, vajinitin ikinci en yaygın nedenidir ve candida adı verilen birçok mantar türünden birinin neden olduğu enfeksiyonlardır.
Candida normalde vajinada, cinsiyetten bağımsız olarak tüm insanların ağzında ve sindirim sisteminde yaşar. Normalde meydana gelen kandida arttığında ve rahatsız edici semptomlara neden olduğunda bir enfeksiyon meydana gelir. Antibiyotikler normalde mantarları dengede tutan iyi bakterileri öldürür. Sonuç olarak, maya aşırı büyür ve enfeksiyona neden olur. Gereksiz yere antibiyotik kullanmamak önemlidir. Hassas dengeyi bozabilecek diğer faktörler arasında hormon seviyelerini değiştiren hamilelik ve idrarda ve vajinada çok fazla şeker bulunmasına neden olan diyabet yer alır.
Candida'nın aşırı büyümesine immün sistemi baskılayıcı ilaçlar da neden olur.
Mantar enfeksiyonları genellikle beyaz, pütürlü kremsi vajinal akıntıya neden olur.
Vajinada veya çevresinde kaşıntı, yanma ve kızarıklığa neden olur. Vajinal kaşıntı genellikle enfeksiyon arttıkça daha da kötüleşir. Cinsel ilişki rahatsız edici veya acı verici olabilir. Aşırı durumlarda vajinada veya vulvada çatlaklar veya yaralar oluşabilir. Çok fazla tahriş olduğunda, idrar yanması olabilir.
Jinekolojik muayene yapılır, akıntı örneği alınır. Antifungal vajinal kremler ve fitiller, ağızdan antifungal ilaçlar ile tedavi yapılır.
3 Cinsel yolla bulaşan bir parazit türü olan trikomoniyazis ise vajinitli kadınların yüzde 15 ila 20'sinde saptanır. Vajinitlerin üçüncü sıradaki nedenidir.
Trichomoniyazis protozoa olarak bilinen küçük hücreli bir parazitten kaynaklanır.
Trichomonas vajiniti olan kadınlarda köpüklü, bol yeşil veya sarı vajinal akıntı olabilir. Balık kokusu gelebilir. Genital bölge kaşınabilir ve vajina kırmızı ve hassas olabilir.
Cinsel ilişki de ağrılı olabilir. Mesane enfekte olursa idrara yaparken ağrı olabilir. Gebelikte erken doğuma yol açabilir.
Rahim ağzından alınan örnek incelendiğinde tanı konur.
Bu tip vajinit, cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Tedavinin etkili olabilmesi için, cinsel partnerin de aynı anda tedavi edilmesi gerekir. Yedi gün boyunca cinsel ilişkiden kaçınmalıdır. Metronidazol veya tinidazol içeren ilaçlarla tedavi yapılır.
4 Alerjik vajinit gibi bulaşıcı olmayan nedenler daha az yaygındır ve vajinit vakalarının yüzde 5 ila 10'unu oluşturur. Genellikle enfeksiyon olmadan vajinal tahrişe işaret eder. Vajinal spreylere, duşlara veya sperm öldürücü ürünlere karşı oluşmuş alerjik bir reaksiyondur. Parfümlü sabunlara, deterjanlara veya yumuşatıcılara karşı hassasiyetten de kaynaklanabilir. Vajinal kaşıntı, yanma, akıntı ve cinsel ağrı şikayetlerine neden olur. Tahriş eden ürünleri saptayıp kullanmamak gerekir. Atrofik vajinit varsa vajinal hormon tedavisi ve vajinal nemlendiriciler tercih edilir.
