Çikolata kisti, endometriozis hastalığı sonucunda oluşan bir kist türüdür. Genel olarak endometriozis hastalığı olan birçok kadında çikolata kistine de rastlanır. Ağrı ve kısırlığa yol açabilir. Bazen herhangi bir belirti vermeyebilir. Bu durumda doktor hastayı izlemeyi tercih edebilir. Bu değerlendirme muayene, ultrason ve bazı kan testleri ile olabilir. Hastalığın tanısında tek yöntem karın boşluğunun kamerayla görülmesi ve biyopsi yapılmasıdır. Laparoskopi olarak adlandırılan bu yöntem genel anesteziyle yapılır. Göbek deliğinden 0.5 santimlik bir kesinden ince bir kamera sisteminin girmesiyle içerinin görüntülenmesi esasına dayanır. Kamera sistemi yüzlerce kat büyütme imkanına sahip olduğu için en küçük anormal dokular bile incelenebilir ve biyopsi yapılabilir. Bazen laparoskopi yapmadan doktorun elle vajinal muayenesi sırasında eriştiği bulgularla da tanı mümkün olabilir.
Miyom
Miyomlar, iyi huylu tümörlerdir. Kötü huylu (sarkom) olma ihtimali yüzde 1'den daha azdır. Sıklıkla 35-45 yaşları arasında görülür. Miyomlar gebelik sırasında artan östrojen düzeyi nedeniyle büyüyebilir fakat lohusalıkta küçülürler. Bu nedenle gebelik planı olan miyomlu hasta, bir an önce gebe kalmalı ve bebeğini uzun süre emzirmelidir. Miyomun yerleşim yerine, verdiği bulgulara, büyüme hızına, hastanın yaşına, yakınmasına, doğum yapıp yapmamasına, gebelik planına göre karar verilir. Örneğin rahimin tam içine yerleşmiş gebelik planlayan ya da kanaması durmayan hastaya miyom alma operasyonu yapılır. Gebelik beklentisi olmayan kanama yapan miyomlar için rahimin alınması önerilir. Kanaması durmayan hastaya hormon tedavileri, hormonlu spiraller önerilebilir.
Polip
Rahim polipleri, rahmin iç duvarına rahim boşluğuna uzanan büyümelerdir. Uterusun (endometriyum) astarındaki hücrelerin aşırı büyümesi, aynı zamanda endometriyal polipler olarak da bilinen rahim poliplerinin oluşumuna yol açar. Genellikle rahminizin içinde kalırlar, fakat bazen, rahim ağzının içinden (rahim ağzı) vajinaya doğru kaymaktadırlar. Rahim polipleri, sıklıkla genç kadınlarda görünmesine rağmen, en sık menopoz geçiren kadınlarda görülür. Düzensiz adet kanaması, adet dönemleri arasında kanama, aşırı derecede ağır adet dönemleri, menopoz sonrası vajinal kanama ve kısırlık başlıca belirtileridir.
Rahim ağzı kanseri
Rahim ağzında gelişen kötü huylu bir tümördür. Rahim ağzı kanseri için en önemli sebep HPV virüsüdür. Bu kanser HPV 'ye yakalanmamış kadınlarda gelişmez. Ancak kadınlarda bağışıklığı baskılayıcı her türlü durum rahim ağzı kanserinin gelişme riskinin artırabilir. Çünkü bağışıklık düşüklüğü HPV 'nin kalıcı enfeksiyon geliştirmesine, kansere dönüşmesine yol açabilir. HPV' nin en önemli bulaşma yolu korunmasız cinsel ilişkidir. HPV enfeksiyonu kendiliğinden iyileşmezse bir dizi evreden geçerek en sonunda kansere dönüşür. Bu süreç yaklaşık 10-15 yıl sürer. Rahim ağzı kanserini düzenli muayene ve smear testi yaptırarak önlemek mümkündür.
Adet düzensizlikleri
Üreme çağındaki kadınlarda sağlıklı adet sıklığı 21 günden sık, 35 günden seyrek olmamalıdır. Bu sınırların dışındaki adet düzeni anormaldir. Sebebinin saptanması ve tedaviyle düzeltilmesi gerekir. Çocukluktan ergenliğe geçiş aşamasındaki ilk yıllarda ve menopoza girme aşamasında düzen bozulur ve bu doğaldır. Altta yatan soruna bağlı olarak hormon düzenleyici tedaviler ile yapılabildiği gibi daha ciddi sorunlarda cerrahi gerekebilir. Günümüzde bu tip sorunlar için yaşa göre uygulanabilecek hormonlu spiral ya da birkaç gün kullanmak üzere planlanacak ilaç tedavileri de vardır.
Vajinal akıntılar
Vajinanın enfeksiyonları bakteriyel ya da mantara bağlı olabilir. Hijyen sorunları ya da bazen aşırı hijyenik olma amaçlı yanlış uygulamalar, çok dar kıyafetler bile enfeksiyonları kolaylaştırabilir. Hap, vajinal fitil, enfeksiyon şeklindeki uygun antibakteriyel ilaçlarla tedavi edilir. Bazen vajen florasını düzenleyerek 'iyi bakterilerin yerine konması' yöntemi yeterli olabilir.
