Uyku bozuklukları insan sağlığını olumsuz yönde etkiler; bağışıklık sistemini zayıflatır ve kardiyo-vasküler hastalık ve hatta ölüm riskini artırır. S.B.Ü. Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sabit Sarıkaya, kalp hastalarında kaliteli uyku ile ilgili bilgiler verdi…
Açık kalp ameliyatı yapılan hastaların yaklaşık yüzde 50'sinde hastanede yatış esnasında ve sonrası 6 aylık periyotta uyku bozuklukları sorunları görülmektedir. Bu sorunlar şöyle sıralanabilir; uykusuzluk, kötü uyku kalitesi, gündüz uyku hali ve uyku devamlılığının olmaması durumudur. (Uykuya başlamada zorluk, gece sık uyanma ve sabah erken uyanma)
Kalp ameliyatı sonrasında uyku bozukluklarının gelişiminde pek çok sebep rol oynamaktadır. Yapılan bilimsel bir çalışmada, ameliyat öncesi depresyon ve anksiyete gibi emosyonel faktörlerin var olması koroner baypass ameliyatlarından sonra zayıf uyku kalitesinin belirtileri olarak görüldüğü tespit edilmiştir.
Buna ek olarak, ameliyat sonrası melatonin salgılanmasının geçici olarak bozulmasının uyku problemlerinin ortaya çıkmasında rol oynadığı tespit edilmiş ve buna paralel olarak ameliyat öncesi ve sonrası melatonin tedavisi uygulamasının uyku problemlerini azalttığı görülmüştür.
Esas olarak kalp ameliyatı sonrası uyku bozukluklarının en yaygın sebepleri ağrı, yorgunluk, mekanik kapağın çıkardığı ses olarak sıralanabilir.
Bilimsel çalışmalarda, uyku bozukluklarının ameliyattan sonraki birkaç hafta içinde kademeli olarak düzeldiği gözlenmektedir.
GÜN İÇİNDE ŞEKERLEME YAPMAYIN
Ağrı kesicinizi yatmadan yarım saat önce alın.
Yastıkları kas gerginliğini azaltacak şekilde düzenleyin.
Gün içinde çok fazla şekerleme yapmaktan kaçının.
Açık kalp ameliyatı sonrası iyileşme evresinde gündelik aktivitenizi, dinlenme periyotları ile dengelemeyi unutmayın.
Gergin veya endişeli hissediyorsanız, refakatçiniz veya güvendiğiniz bir arkadaşınızla paylaşın.
Akşamları kafeinden kaçının.
Rahatlatıcı bir müzik dinleyebilirsiniz.
Sırt masajı yaptırmak size iyi gelecektir.
Rahatlatıcı bir duş alabilirsiniz.
Uyku vakti için, vücudunuza bir yatma zamanı rutini belirleyebilirsiniz.
AMELİYAT SONRASI UYKU VE YATIŞ POZİSYONLARI NASIL OLMALIDIR?
DIK POZISYON: Ameliyattan sonra, göğüs kemiğinin iyileşme evresinde ilk birkaç hafta içinde önerilen uyku pozisyonudur. Bu pozisyon için yatar-katlanır yataklar tavsiye edilir. Boyun omurganızı desteklemek için yastık kullanabilirsiniz.
SIRTÜSTÜ POZİSYON:
Hastalara genellikle önerilen uyku pozisyonudur. Baş-boyun-omurga düzgün bir şekilde aynı hizada olacak şekilde konumlandırılıp sırtüstü olacak şekilde uyku pozisyonuna geçilir. Bu pozisyonda, daha rahat yatış için yastıklardan destek alınabilir.
HAFİF-SAĞ/SAĞ POZİSYON:
Normalde kalp ameliyatı sonrası bu yatış pozisyonu kesinlikle önerilmez. Bunun yerine hafif sağ pozisyon (yastıklarla desteklenerek) alacak şekilde konumlanıp uyku pozisyonuna geçilebilir. Sol pozisyon, solunum problemlerine yol açabileceğinden önerilmez.
