Kızarmış yiyecekler, birçok insan tarafından sevilse de kalori ve trans yağ oranları yüksek olan besinlerdir. Bu nedenle, fazla tüketilmesi sağlık üzerinde olumsuz etkilere yol açabiliyor. Lezzetli olmasının yanında kalp sağlığına fazlasıyla zararlı olan kızarmış yiyeceklerden neden uzak durmamız gerektiğini Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Muhammed Keskin anlattı…
HEM YAĞ ORANI, HEM KALORISI YÜKSEK
Diğer pişirme yöntemleriyle karşılaştırıldığında, kızartma yöntemiyle pişirme sırasında yiyecekler; yumurta, un gibi besinlerle kaplandığı ve su kaybettikleri için yağı emer. Bu nedenle kızartmalar, hem yağ hem de kalori bakımından oldukça yüksektir. Örneğin, 100 gram haşlanmış patates 93 kalori ve 0 gram yağ içerirken, 100 gram patates kızartması 319 kalori ve 17 gram yağ içerir. Aynı şekilde 100 gram balık, 105 kalori ve 1 gram yağ içerirken, yağda kızartılmış 100 gram balık, 232 kalori ve 12 gram yağ içerir. Yağlar yüksek sıcaklıklarda ısıtıldığı için, trans yağa dönüşür. Kimyasal yapısı bozulmuş bu yağlar, vücutta zor parçalanıyor ve kalp hastalığı, diyabet, obezite ve kanser gibi hastalıkların riskini artırıyor. Kronik hastalıklara davetiye çıkarıyor. Kızarmış yiyecekler ile beslenen insanların Tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve obezite geliştirme riski de yüksektir. Kızarmış yiyecekler, kalp hastalığı için risk faktörleri olan yüksek tansiyon, düşük iyi HDL kolesterol ve obeziteye sebep oluyor. Çalışmalar insanlar ne kadar sık kızarmış yiyecekler tüketirse, kalp hastalığı geliştirme risklerinin o kadar yüksek olduğunu gösteriyor. Örneğin; haftada bir veya daha fazla porsiyon kızarmış balık yiyenler, ayda 1-3 porsiyon tüketenlere kıyasla yüzde 48 daha yüksek kalp yetmezliği riskine sahip oluyor. Kızarmış yiyeceklerle sürekli olarak beslenmek, Tip 2 diyabet riskini de dolaylı olarak artırıyor. Haftada iki defadan fazla fast food ile beslenen kişilerin, haftada bir defadan az yiyenlere kıyasla insülin direnci geliştirme olasılığı iki kat yükseliyor. Haftada 4-6 porsiyon kızarmış yiyecek tüketenlerin, bir porsiyondan az tüketenlere kıyasla, Tip 2 diyabet geliştirme olasılığı yüzde 39 iken, haftanın yedi günü kızarmış yiyecek tüketenlerin Tip 2 diyabet geliştirme riski yüzde 55'e çıkıyor.
YAĞ DEPOLAYAN HORMONLARI ETKİLEYİP OBEZİTEYE YOL AÇIYOR
KIZARMIŞ yiyecekler, fazla kalori içerdiği için obezite riskini de artırıyor. Ayrıca araştırmalar kızarmış gıdalardaki trans yağların iştahı ve yağ depolamayı düzenleyen hormonları etkileyerek kilo alımına neden olduğunu gösteriyor. Yapılan bir araştırmada, ek kalori olmadığında bile trans yağ tüketiminin göbek yağını önemli ölçüde artırdığı görüldü. Dolayısıyla sorun tüketilen yağ miktarından ziyade yağın cinsinden kaynaklanıyor.
İÇERDİĞİ AKRİLAMİD KANSER RİSKİNİ ARTIRIYOR
AKRILAMID, kızartma, kavurma veya fırınlama gibi yüksek sıcaklıkta pişirme sırasında gıdalarda oluşabilen toksik bir maddedir. Kızarmış patates gibi, özellikle nişastalı yiyeceklerin akrilamid oluşturma riski daha yüksek oluyor. Yüksek miktarda akrilamidli gıda tüketimi ise, karaciğer başta olmak üzere birçok kanser türüne sebebiyet veriyor