S.B.Ü. Koşuyolu Yüksek İhtisas E.A.H. Kardiyoloji Eğitim Görevlisi Doç. Dr. Regayip Zehir, yaşam tarzı değişikliği ve kilo vermenin kalp hastalıklarını önlemedeki etkileri hakkında bilgiler verdi…
Obezite küresel salgın oranlarına ulaşan kalıtsal ve çevresel faktörlerin etkileşimden kaynaklanan kronik bir hastalıktır. Son 30 yılda her iki cinsiyette ve her yaş da obezite katlanarak artmaktadır. Vücut ağırlığı, diyetle (yani enerji alımı) ve fiziksel aktivite (yani enerji harcanması) alışkanlıkları ile yakından ilişkilidir Sağlıklı bir vücut ağırlığından daha yüksek bir ağırlıkta olmak kanser, böbrek yetmezliği, osteoartrit, uyku apnesi, diyabet, yağlı karaciğer hastalığı, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalıklar ile doğrudan ilişkilidir.
KİLO KAYBI: NE KADAR KİLO VERECEĞİZ?
Sağlıklı vücut ağırlığına ulaşmak ve bunu sürdürmek için vücut kütle ağırlığının 20 ve 25 kg/m2 arasında tutulması ve bel çevresinin erkekler için 94 cm altında ve kadınlar için 80 cm nin altında olması önerilmektedir. Enerji alımı bu ölçülere gore sınırlandırılmalıdır. Fakat çoğu aşırı kilolu veya obez birey için sağlıklı vücut ağırlığı uygulanabilir bir hedef değildir. Göreceli kilo kaybı normal vücut ağırlığına ulaşmaksızın en azından bir başlangıç noktası veya daha anlamlı bir hedef olabilir. Başlangıç vücut ağırlığından yüzde 5 oranında bir kaybın bile kalp hastalıklarını önlemede etkili olduğu gösterilmiştir. Başlangıçda yüzde 3-5 oranında ılımlı, sürekli kilo kaybıyla sonuçlanan yaşam tarzı değişiklikleri ilk basamak olmalıdır. Şu da unutulmamalıdır ki; daha fazla kilo vermek kalp ve damar hastalıklarının önlenmesinde daha etkili olacaktır. Her halükarda, kilo kaybının büyüklüğü ile ilgili tavsiyeler bireysel, ulaşılabilir ve aşamalı olmalıdır.
AKDENİZ DİYETİ VE EGZERSİZ ÖNERİLİR
Sağlıklı bir beslenme düzenini düzenli egzersiz ve diğer sosyal ve yaşamsal davranışlarla birleştirmek, kilo kaybı için kapsamlı yaşam tarzı müdahalesi bağlamında teşvik edilmiştir. Aşırı kilolu ve obez bireylerin, davranışsal tekniklerin kullanılması yoluyla düşük kalorili bir diyete ve fiziksel olarak aktif bir yaşam tarzına bağlılığı teşvik edecek kapsamlı bir yaşam tarzı programına 6 aydan fazla katılmaları tavsiye edilmektedir. Düşük kalorili bir diyet, 500-750 kcal'lik bir enerji açığından, yani genellikle kadınlar için 1200-1500 kcal/gün ve erkekler için 1500-1800 kcal/gün'lük bir diyet olarak uygulanabilir. Düşük karbonhidratlı diyetler (toplam enerji alımının yüzde10-yüzde 25'i karbonhidrattan veya 50-130 g karbonhidrat/gün) veya hatta çok düşük karbonhidratlı diyetler (enerji alımının < yüzde10'u="" karbonhidrattan="" veya="">< 50g="" karbonhidrat/gün)="" düşük="" yağlı="" veya="" diğer="" diyetlerle="" karşılaştırıldığında="" 6="" ayda="" daha="" fazla="" kilo="" değişimine="" neden="" olur.="" bu="" etki="" 12="" ayda="" kaybolabilir="" ancak="" hızlı="" bir="" şekilde="" daha="" düşük="" vücut="" ağırlığı="" düzeyine="" geçmesi="" gereken="" bazı="" kişiler="" için="" klinik="" öneme="" sahip="" olabilir.="" kardiyovasküler="" hastalıkların="" önlenmesinde="" önerilen="" beslenme="" şekli="" kalori="" kısıtlamasıyla="" birlikte="" akdeniz="" diyetidir.="" akdeniz="" diyeti,="" ağırlıklı="" olarak="" sebze,="" meyve,="" yeşillik,="" zeytinyağı="" ve="" balık="" ağırlıklı="" bir="" beslenme="" şeklidir.="" ayrıca="" haftada="" 3-5="" kez="" olarak="" (en="" az="" 150="" dk.)="" yapılan="" orta="" ila="" yüksek="" yoğunluklu="" aerobik="" egzersiz="" hem="" kilo="" kaybı="" sağlamada,="" hem="" de="" kalp="" hastalıklarını="" önlemede="">r.
KAHVALTIYI ATLAMAYIN
Etkili bir kilo verme müdahalesinden sonra sıra, kilo kaybının en azından bir kısmını uzun vadede sürdürmektir. Bu bağlamda yapılabilecek davranışsal değişiklikler şöyle özetlenebilir: düzenli olarak kahvaltı yapmak, sebze ve lif açısından zengin gıda tüketimini artırmak, belirli gıda türlerinin alımını sınırlamak, şekerli ve yağlı yiyeceklerin tüketimini azaltmak, öğünün yağ içeriğini azaltmak, dışarıdan ziyade evde sağlıklıyi yeceklere yemek, düzenli yemek sıklığına sahip olmak, bilinçli yiyecek seçimiyapmak, düzenli olarak kendi kendini tartmak ve egzersizi (haftada 200-300 dakika) rutin yaşantının bir parçası olarak yapmak.