Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ela Keskin, güçlü bir bağışıklık sistemi için vitaminlerin nasıl kullanılması gerektiğini anlattı…
Salgının başında hastalara yüksek dozlarda C vitamini, çinko, D vitamini takviyeleri verildi. Bu iki yıl içerisinde birçok bilim insanı, mikro besinlerin ve vitaminlerin bilinçli bir şekilde kullanıldığında, Kovid-19 enfeksiyonunun seyrini hafifletip hafifletemeyeceğini, hatta hastaların ölümünü önleyip önleyemeyeceğini araştırdı.
YETERLİ KANIT YOK!
A, B6, B12, C, D, E ve folik asit gibi vitaminlerin; çinko, selenyum, magnezyum, bakır gibi eser elementlerin ve Omega-3 yağ asitlerinin bağışıklık sistemini desteklemede tamamlayıcı rol oynadıkları, bunların yetersiz alımlarının ise enfeksiyonlara karşı direncin azalmasına yol açtığı ileri sürülmekle beraber sonuçlar çok tatmin edici değildir.
Kovid-19 özelinde bakıldığında ise hakkında en çok araştırma yapılan vitamin D vitaminidir. Ama D vitamininin dahi tam olarak Kovid-19 salgınının seyrinde yavaşlatıcı bir etkisi olup olmadığı net olarak gösterilememiştir. Ülkemizde D vitamini kullanımı son yıllarda çok benimsenmiş ve kontrol dışı kullanımı artmıştır. Bu nedenle yüksek dozlara bağlı entoksikasyonların görülmesi de seyrek değildir. D vitamini eksikliğinin bağışıklığı olumsuz etkilediği, yoğun bakımdaki hastalarda solunum yetmezliği riskini artırdığı ve yeterli D vitamini düzeyinin üst solunum yolu enfeksiyonlarından koruduğu gösterilmiştir. D vitamini takviyesinin viral replikasyonu azalttığı yüksek dozlarının Kovid-19 enfeksiyonunda faydalı olabileceği ileri sürülmektedir. Ancak bilimsel çalışmaların sonuçları net değildir.
A, B, C, D, E vitaminleri, çinko, selenyum, bakır, demir, magnezyum, Omega-3, propolis, beta glukan, resveratrol, probiyotikler gibi preparatlar; bağışıklığı kuvvetlendirdiği iddiası ile satılmaktadır. Fakat C, D vitaminleri dışında diğer vitaminlerle ilgili kanıt düzeyinde bilimsel klinik çalışma yoktur.
YANLIŞ KULLANILAN TAKVİYELERİN VÜCUDA ZARARI NEDİR?
Sağlıklı bireylerin gıdalarına ek olarak vitamin almalarına gerek yoktur. Ancak kişinin vitamin eksikliği varsa isteğine bağlı olarak değil doktor kontrolünde ek vitaminleri alması gerekmektedir. Çünkü bilinçsizce tüketilen A vitamini; karaciğer bozukluğuna, C vitamini; böbrek taşına ve mide rahatsızlıklarına yol açabilmektedir. Gereksiz yere alınan A vitaminin fazlası vücutta birikip karaciğer zehirlenmesine yol
açmaktadır. D vitamininin fazlası ise kandaki kalsiyumun yüksek konsantrasyonda olmasına neden olabilir. B6 vitamininin uzun süreli yüksek dozda alımı ise kimi zaman geri dönüşümü olmayan sinir hasarlarına neden olabilmektedir. ABD'de yapılan bazı bilimsel araştırmalar da aşırı vitamin kullanımı ile ilerlemiş prostat kanseri arasında bağlantı olduğu da gösterilmektedir.