Rahim ağzı kanserinden korunmada en önemli nokta HPV enfeksiyonundan korunmak. HPV virüsüne karşı bağışıklık kazanmak ve virüsün vücuda verebileceği zararlardan kurtulmak da HPV aşısı ile mümkün. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gamze Baykan Özgüç, HPV enfeksiyonu ve sebep olduğu rahim ağzı kanserinden korunmada aşının önemini anlattı…
HPV NEDİR?
HPV yani Human Papilloma Virüs daha çok genital siğil yapması ile bilinen, cinsel yol ile bulaşan virüsler arasında birinci sırayı alan bir DNA virüsüdür. 200'den fazla tipi belirlenmiş olan HPV virüsünün 40'dan fazla türü, kadın ve erkeklerde genital siğile, sonrasında da kanserlere neden olabiliyor. Düşük riskli tipleri genital siğil yaparken yüksek onkojenik tipleri erkeklerde ağız içi, penil, scrotal, anal kanserlere, kadınlarda da ağız içi vulva, vajina, anal ve serviks kanserlerine yol açabiliyor.
KANSERE DÖNÜŞMESİ
HPV'nin kanser yapan türleri, cinsel ilişkiyle bulaşması sonrasında rahmi vajene bağlayan bölgenin hücrelerinde meydana gelen anormal çoğalma sonucu oluşuyor. Bu hücreler 10-15 yılda kansere dönüşüyor. Virüsün kanserleşme süresi uzun sürdüğü için de koruyucu yöntem olarak HPV aşısı önemini koruyor.
YÜZDE 10'LUK KISMI KANSER OLUŞTURABILIYOR
Virüsün bulaşma oranı, ilk cinsel ilişkiden sonra yüzde 30-50 düzeyinde. Bulaşmadan sonraki iki yılda vücudun bağışıklık sistemi bu virüsü yüzde 90 oranında temizliyor. Yüzde 10'luk kısmı ise hastalığa neden olmadan vücutta kalabiliyor. Ancak bağışıklık sisteminin zayıflaması ya da farklı nedenlerle vücudun temizleyemediği virüs, kanser öncesi lezyonlara dönüşebiliyor.
Risk grubunu kadınlar oluşturuyor
Kadınlar, rahim ağzı kanserinin yüzde 99'undan sorumlu olan HPV'nin yüksek riskli gruplarıdır. Bu nedenle de kadınların HPV'den korunması toplum sağlığı açısından büyük önem taşıyor.
HPV'den korunma yöntemleri
HPV enfeksiyonundan korunmak öncelikle cinsel ilişki sırasında korunmaktan geçiyor. Bunun yanında tek eşlilik, aşılama, düzenli jinekolojik muayene, PAP smear ve HPV genotipleme testleri uygulamaları önemli.
Tedavi edici değil, koruyucu
HPV aşıları virüse karşı korunmak için gerekli olan bağışıklıkta rol alıyorlar. Cinsel hayat başlamadan önce yapılan aşı uygulamaları aşının etkinliğini artırıyor.
Erkekler de aşı olmalı
HPV enfeksiyonundan korunmak için iki cinsin de bağışıklığının olması büyük önem taşıyor. Bu nedenle de aşı hem kız hem erkek çocuklar için öneriliyor. 9-14 yaş grubu kız ve erkek çocuklara 2 doz, 14-25 yaş grubunda ise 3 doz uygulanıyor.