İnsülin direncinin en önemli belirtisinin açlık metabolizması konusunda olduğunu ifade eden Beslenme Uzmanı ve Diyetisyeni Ayşe Duran, yemek yedikten sonra çabuk acıkma, doygunluk hissinin geç oluşması, tatlı yeme isteğinin sık olması, ellerde soğukluk ve titreme, hızlı kilo artışı, yorgunluk ve halsizliğin sık görülen insülin direnci belirtileri olduğunu kaydetti. İnsülin direnci olan kişilerin gelecekte Tip 2 diyabet olma riskinin daha yüksek olduğuna dikkat çeken Duran, ilerleyen zamanlarda görülebilecek diyabet hastalığını önlemek ve onunla gelişebilecek sağlık problemlerine erkenden önlem almak için insülin direncinde erken tanının önemli olduğunu hatırlattı.
NASIL ANLARIZ?
İnsülin direncinin olup olmadığının kan tahlillerine bakarak tespit edilebileceğini belirten Diyetisyen Duran, "Mutlaka kan tahlillerinize baktırmanız gerekir. Kan tahlilindeki 8-10 saatlik açlık kan şekeri ve homeostatik model değerlendirme yöntemiyle olan HOMA-IR değerleri gizli şeker ve insülin direnci hakkında fikir verir. Açlık kan şekerinin 100-125 mg/dl olduğu durumlar pre-diyabet yani gizli şeker olarak tanımlanır. Sağlıklı bir insanda HOMA-IR değeri 2,5 mg/dl'nin altında olmalıdır, HOMA-IR değeri 2,5 mg/dl'nin üstünde ise insülin direnci olarak tanımlanır" dedi.
BESLENME ŞEKLİ...
İnsülin direnci olan kişilerin beslenmelerine çok dikkat etmesi gerektiğinin altını çizen Duran, beslenme şekliyle ilgili tavsiyelerde bulundu. Kan şekerinin dengeli olması için kişilerin gün içerisinde 3 ana, 3 ara öğün şeklinde beslenmeleri gerektiğini söyleyen Duran, fakat kişinin yaşam tarzı, çalışma stiline göre öğün sayıları ve beslenmesinin değiştiğini kaydetti.
Duran şöyle devam etti:
"Kan şekerini dengelemek için öğünler 2-2.5 saat arayla yapılmalıdır. Ara öğünlerin yapılması insülin direnci hastalarında çok önemlidir. Diyet planından ekmek kesinlikle çıkartılmamalıdır. İnsülin direnci olan bireylerde karbonhidrat kaynaklarının alınması kan şekerinin dengelenmesi için önemlidir. Kan şekerinin hızla yükselmemesi için karbonhidrat kaynakları tek başına tüketilmemelidir, yanında protein kaynağı bir besinle birlikte tüketilmelidir. Protein kaynağı olan besinler örüntülü bir şekilde beslenmenizde yer almalıdır. Burada önemli olan besinlerin tüketim sıklığı ve miktarlarıdır. İnsülin direnci beslenme programında yağlar da çok önemlidir. Protein ve karbonhidratlarda bulunan vitamin ve minerallerin emilebilmesi, sindirim sistemi sorunlarının olmaması için yağ tüketimi önemlidir."
İNSÜLİN DİRENCİNİ KIRMANIN YOLLARI
Diyetisyen Ayşe Duran, insülin direncini kırmanın yollarını şu şekilde sıraladı:
"Her şeyden önce sağlıklı düşünce gücü çok önemlidir. Stres ve kaygı gibi düşüncelerden arınmak için sabah ve akşam saatlerinde 10-15 dakikalık nefes egzersizleri yapmanızı tavsiye ederim. Bir diğer önemli konu ise yemek yeme hızıdır. Beyne doydum sinyali 20 dakikada ulaşmaktadır. Yemek yeme hızı 20-25 dakika arasında tutulmalıdır. Beslenme programında karbonhidrat, protein ve yağ kaynaklı besinler dengeli bulunmalıdır. Basit karbonhidrat ve nişastalı besinler tercih edilmemelidir. Beyaz un ve türevleri, şeker ve türevleri, bal, reçel, patates, pirinç, beyaz makarna, kestane gibi besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Bu besinlerin yerine bulgur, yulaf, çavdar ekmeği, tam buğday ekmeği, tam buğday unundan yapılmış makarna ve meyve gibi besinler tercih edilebilir. Sucuk, salam gibi şarküteri ürünleri, paketli bisküvi, çikolata gibi işlenmiş besinlerden uzak durulmalıdır. Olabildiğince evde tencere yemekleri tüketilmeli, canınız tatlı isterse glisemik indeksi düşük besinlerle evde tatlı yapabilirsiniz. Hayvansal yağlar yerine tekli doymamış yağlar olan zeytinyağı, fındık yağı gibi tohum yağları tüketilmesi daha sağlıklı olur. Beslenme planında ceviz, badem, fındık gibi kabuklu kuruyemişler de bulunabilir. "