Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Dilek Yağmur, kadınların kabusu olan miyomlar ile ilgili bilgiler verdi…
Miyom nedir? Miyomlar, rahim duvarını oluşturan miyometrium tabakasının düz kaslarından meydana gelen iyi huylu tümörlerdir. Sınırları düzenlidir, rahim duvarı, içinde, rahim boşluğu içinde, rahim zarının hemen altında, rahmi tutan bağ yapılar içinde nadiren de karın boşluğunda gelişebilirler.
En çok kimlerde görülür? Sıklıkla 30-45 yaşları civarında görülür. Gebelikte büyürler, menopozda küçülürler. Oluşmasında östrojen hormonu rol oynar. Genellikle kadınların östrojen seviyelerinin yüksek olduğu doğurganlık yaşlarında görülürler. Afrika kökenli Amerikalılarda her iki kadından birinde görülür. Kafkasya ve Asya'da her dört kadından birinde görülür. Ülkemizde 30-45 yaş arasında dört kadından birinde görülür. Menopoz sonrası oran düşer.
Tetikleyen faktörler nelerdir? Östrojenin yükselmesini sağlayan faktörler miyomları tetikler, büyütür. Doğurganlık yaşında olmak, gebelik, erken adet görmek, hiç doğum yapmamak, aşırı kilolu olmak, aşırı alkol tüketimi, kırmızı et ve ürünlerini fazla tüketmek, D vitamini eksikliği, genetik faktörler, hipertansiyon, östrojen içeren hormon ilaçları kullanmak miyomların oluşumunu tetikleyebilir. Mevcut miyomları büyütebilir.
Tehlikeli mi? Miyomlar kansere dönüşmez, çok nadir olarak sarkom olarak başlayabilirler. Sarkom çok tehlikeli bir yumuşak doku kanseri türüdür. Miyomlar genellikle rahim duvarı içinde yerleştikleri ve büyüdükleri için kanama, bası bulguları yaparlar. Dev boyutlara ulaşabilirler. Bu durumda ameliyatları kanamalı olabilir. Aşırı kanamaya bağlı kansızlık sık görülür. Yerleştikleri yere göre bazen kısırlık ve düşüğe neden olabilirler. Miyomlar önlenemez ama düzenli kontrollerle büyümeleri, yerleşim yerleri saptanabilir.
Belirtileri nelerdir? Eğer çok küçük iseler çoğunlukla kişide belirtiye yol açmaz. Milimetrik boyutlardan 15-30 cm boyutlara kadar olabilir. En çok görülen belirtiler, adet düzensizliği, bol kanama, karın ağrısı, şişkinlik, karında kitle hissi, bazen bel, bacak, sırt, ağrısı, ilişki sonrası kanama, kabızlık, sık idrara çıkma, dışkılama sırasında makatta ağrı, düşük, kısırlıktır.
Miyom tanısı nasıl konulur? Kadın doğum doktoru muayenesinde tespit edilir. Ultrasonografide görülür. Ultrasonografi yeterli olmazsa MR yapılabilir. Histerosonografi, histeroskopi de tanıda kullanılabilir. Bebek isteyen kadınlarda histeroskopi ve histerosonografi yapılır.
MİYOM TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
İLAÇLA TEDAVİ: GnRh içeren ilaçlarla olur. Kişinin östrojen ve progesteron hormonu üretmesi engellenir. Yapay menopoz oluşturulur. Bu esnada miyomlar küçülür. Rahim içi hormon uygulaması (RİA) yapılabilir. Bu miyomları küçültmez ama kanamayı azaltabilir. Miyom içi yakma yapılabilir, minimal cerrahi bir girişimdir. Embolizasyon yapılabilir. Miyoma giden damarlarda kan akışı kesilir, miyomlar zamanla küçülür.
CERRAHİ TEDAVİ: Miyom tedavisinde etkinliği en iyi olan yöntem cerrahidir. Miyomektomi denilen ameliyat genellikle laparoskopik yöntemle yapılır. Miyomlar cerrahi olarak çıkarılır. Çocuk yapma beklentisi olmayan, doğurganlık çağını tamamlanış kadınlarda rahimin alınması kesin çözümdür.