Koronavirüsün B117 mutasyonu ilk olarak İngiltere'de görüldü. Geçtiğimiz hafta Türkiye'de de ortaya çıkan mutasyonlu virüsün İngiltere kaynaklı olduğu ortaya çıktı. Prof. Dr. Hakan Oğuztürk mutasyonlu virüsün ne olduğundan ve yayılım hızından bahsederek: " Bir virüsün bulaştırıcılık özelliğinin daha fazla olması ve çocuklarda ve gençlerde hastalık oluşturabilmesi için virülansının (bir mikrobun patojenliği, yani onun hastalığa neden olma yeteneği) fazla olması gerekiyor." dedi. İşte Prof Dr. Hakan Oğuztürk'ten dikkat çeken mutasyonlu virüs açıklamaları...
10 BİNE YAKIN MUTASYON OLDU
Koronavirüsü düşündüğümüz zaman bu mutasyonlu virüs de RNA'lı virüs grubunda yer alıyor. RNA virüslerinin en önemli özelliklerinden bir tanesi de mutasyonlu olmasıdır. Bu mutasyon doğal bir sürecinin bir parçası olduğu için virüslerle ilgilenen bilim insanlarının da gayet doğal karşılıyor. Covid-19 etkeni koronavirüslerin dünya gündemine girmesinden bu yana 10 bine yakın mutasyon oldu. Bu mutasyonlar point mutasyon dediğimiz noktasal tarzda mutasyonlar. Bu tür noktasal mutasyonlar çok ciddi anlamda gen diziliminde çok büyük bir değişikliğe sebebiyet vermiyor.
ÇOCUKLARDA VE GENÇLERDE NASIL BİR ETKİSİ VAR?
Aralık ayı sonunda İngiltere'de açıklanan mutant varyant resmi yetkililer tarafından bu hastalığın daha bulaştırıcılık özelliği kazandığı söylendi. Bu hastalığın gençlerde de hastalık etkeni olarak karşımıza çıktığı görüldü.
Mutasyona uğramamış olan virüs çocuklarda daha az etki yapıyordu. Mutasyonlu virüsün diğerinden farkı ve üzerinden durulması gereken nokta daha fazla bulaştırıcılık özelliği olması ve hiçbir hastalığı bulunmayan gençlerde de hastalık oluşturabilmesi.
YENİ VİRÜSTE VİRÜLANS FAZLA OLABİLİR
Bir virüsün bulaştırıcılık özelliğinin daha fazla olması ve çocuklarda ve gençlerde hastalık oluşturabilmesi için virülansının (bir mikrobun patojenliği, yani onun hastalığa neden olma yeteneği) fazla olması gerekiyor. Yeni virüste virülans da fazla olabilir üreme hızı da yüksek olabilir. Üreme hızının yüksek olması bulaştırıcılık açısından en önemli kriterdir. Bu noktada bulaşIcılığı yüksek olmasına rağmen ölüm oranında bir artış yaptığına dair elimizde bilimsel bir veri yok.
İLERLEYEN ZAMANLARDA DA YENİ VERİLER AÇIKLANACAKTIR
İngiltere'den sonra başka ülkeler de mutasyonlu virüs ile ilgili resmi açıklama verildi. Ülkemizde de Tokat olmak üzere birçok ilde mutan virüsün saptandığı ifade edildi. 128 pozitif örnekten bahsedildi. Bunun çoğunluğu da İngiltere varyantı (B1.1.7) olarak saptandı. İlerleyen zamanlarda da yeni veriler açıklanacaktır.
MUTASYONLU VİRÜS NASIL TESPİT EDİLİYOR?
Mutant virüsleri saptayabilmek için önce bir normal PCR testi yapılıyor. İlk PCR analizde mutant virüs değil, Covid-19 hastası olup olmadığı saptanıyor. Bunun mutant virüs olup olmadığını ikinci bir test ile saptıyoruz. RT PCR analizi yapıldıktan sonra eğer testlerde yüksek antikor düzeyi saptanmışsa ayrıca ikinci defa test tabii tutuluyor. Bu analiz Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün laboratuvarlarında yapılıyor. Orda da pozitiflik saptandıktan sonra son aşamada bu hastaların genom sekans analizi yapılıyor. Bu analizler devam etmektedir. Devamından da resmi olarak rakamlar paylaşılacaktır.
MUTASYONA KARŞI ÇİFT MASKE TAKILMALI MIDIR?
Maskeler Türk Standardları Enstitüsü'nün onayından geçiyor. Maskenin kullanımı uygunluğu kararı alındıktan sonra satışı yapılıyor. Ben tek maske kullanıyorum. İkinci bir maskeyi takmıyorum ama doğru maskeyi taktığınızdan emin olmanız gerekiyor. Ben telli maske artı üç katlı ve ortasında meltblown şeklinde özel oluşumun olduğu bir maske kullanıyorum.
Maske sizi yüzde 100 korumaz. Önemli olan maskeyi mesafe ve hijyen kurallarıyla beraber kullanmanız. Siz maske taktınız karşıdaki de taktı, koruyuculuk oranı yüzde 95'in üzerinde. Siz maske taksanız da karşı taraf takmıyorsa koruyuculuk oranı yüzde 70'lere düşüyor. Virüsü taşıyorsunuz ve maske takmıyorsanız nefes alıp vermekle yayma oranı 100 kat eğer hapşırıyorsanız bin kat artıyor.
Kronik hastalığını varsa iki maske taktığınız zaman oksijende bir miktar azalma olacağından dolayı akciğer işlevlerinde sıkıntıya yol açabilir. Kronik hastalığı olanlarda çift maskeyi tavsiye etmiyorum.