Koronavirüsün karaciğeri etkilediğini belirterek siroz hastalarını uyaran Organ Nakli Bölümünden Prof. Dr. Onur Yaprak, "Mart ayında hakkında çok da fazla bir şey bilmediğimiz ve artık tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs hastalığının birçok organı etkileyen aslında sistemik bir hastalık olduğu ortaya çıktı. Bu hastalıkta virüsün insan vücuduna giriş kapısı olarak kullandığı ACE reseptörlerinin damar endotelinde de bulunması nedeniyle sadece akciğerler değil beyin, kalp, karaciğer, böbrekler gibi birçok organda bu hastalıktan etkileniyor. Koronavirüs enfeksiyonuna bağlı ölüm riski açısından 65 yaş üstü bireyler kadar kalp, karaciğer, böbrek hastalığı, hipertansiyon ve diyabet gibi kronik hastalığı olan bireylerde yüksek risk altında" diye konuştu.
"KARACİĞER YETMEZLİĞİNİ ARTIRIYOR"
Siroz hastalarında koronavirüse bağlı ölümlerin daha fazla görüldüğüne dikkati çeken Prof. Dr. Yaprak, "Karaciğer sirozu olan hastaların zaten yarısından fazlasında yüksek tansiyon, diyabet, aşırı kilo gibi yandaş sorunlarda olması ve bu hastaların bağışıklık sistemlerinin düzgün çalışmaması nedeniyle risk daha da artıyor. 29 ülkeden toplanan verilere göre karaciğer sirozu olan hastaların koronavirüs enfeksiyonuna yakalanması halinde yüzde 90'ı hastaneye yatırılmak zorunda kalınmış, hafif sirozu olanların yüzde 19'u, orta derecede siroz hastalığı olanların yüzde 35'i, ileri derecede siroz hastalığı olanların ise yüzde 51'i maalesef hayatını kaybetmiş. Hastaların yüzde 46'sının karaciğer yetmezliği ilerlemiş. Bizimde bu süreçte koronavirüsü geçirip karaciğer komasına girdiği için karaciğer nakli yaptığımız hastalarımız oldu.
"KORONAVİRÜSE YAKALANAN HER 3 KİŞİDEN 1'İNİN KARACİĞER ENZİMİ ARTTI"
Birçok organda bulunan ACE reseptörlerinin karaciğer içi safra yollarına ait hücrelerin yüzde 60'ında da pozitif bulunduğunu değinen Prof. Dr. Onur Yaprak sözlerine şöyle devam etti:
"Koronavirüse yakalanan hastaların yüzde 30'unda yapılan kan tahlillerinde karaciğer enzimleri de yüksek saptandı. Bu yüksekliğin nedenine yönelik birkaç olası mekanizma mevcut. Sistemik olarak enfeksiyonun karaciğeri ikincil etkilemesi, altta ılımlı karaciğer hastalığı olanların virüs ile birlikte değerlerinin bozulması, virüsün karaciğerde direkt hasar yapma yani hepatite yol açma ihtimali, sitokin fırtınasına bağlı karaciğerin etkilenmesi söz konusu. Ayrıca karaciğer içindeki küçük damarlarda pıhtı oluşumu, virüsün bağırsak bütünlüğünü bozması neticesi karaciğere toksin geçişi, yoğun bakım hastalarında solunum cihazına bağlı akciğere dönen kanda basınç artışı, koronavirüs tedavisi için verilen ilaçlar, kritik ve düşük tansiyonlu şoktaki hastalarda karaciğer kanlanmasının bozulması gibi birçok neden karaciğer testlerinde bozulmaya yol açabilir."
