Son dakika haberi… Koronavirüs pandemisi yaklaşık 1 yıldır gündemi meşgul eden en önemli konu olarak sıcaklığını koruyor. Koronavirüs, insanoğlunun son yıllarda yaşamış olduğu en büyük salgınlardan birisi olarak öne çıkarken, milyonlarca insan hastalığın insan vücudu konusundaki etkilerini merak ederken, son dakika olarak koronavirüs aşısı konusunda gelişmeleri takip ediyor. Uzman doktorlar gün geçtikçe hastalığın etkileri konusunda daha net bilgiler vermeye başladı.
ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN GİZEMLİ HASTALIK: MULTİSİSTEM İNFLAMATUAR SENDROMU
Kayseri Şehir Hastanesi Çocuk Yoğun Bakımı Ünitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Binnaz Çelik, hastanede gazetecilere yaptığı açıklamada, Covid-19'a yakalanan veya atlatan çocukların, ateş, döküntü, kırgınlık, halsizlik ve iştahsızlık gibi belirtilerle ortaya çıkan Multisistem İnflamatuar Sendromu'na yakalanabildiğini söyledi.
"COVİD-19'UN ÇOCUKLARA BİR ŞEY YAPMADIĞI YÖNÜNDE YANLIŞ BİR ALGI VAR"
Covid-19'un çocuklara bir şey yapmadığı yönünde yanlış bir algı olduğunu belirten Çelik, virüsün çocuklara da olumsuz etkilerinin bulunduğuna dikkati çekti.
"UYGUN ZAMANDA TEDAVİYE BAŞLAMAZSA ÖLÜMLE SONUÇLANABİLİYOR"
Çelik, çocukların da dikkatli olması gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"İlk geçirdiği dönemde veya 4-6 hafta sonrasında Multisistem İnflamatuar Sendromu ile çocuklar bize yatıyor. Tüm sistemleri etkileyen ateşle gelen ve gastroenterit sistem, kardiyovasküler sistem ve ciltte döküntü gibi bulgularla hastalık karşımıza çıkıyor. Çok ciddi şekilde çocuklar etkilenebiliyor. Eğer tanı koymazsak ve uygun zamanda tedaviye başlamazsak ölümle sonuçlanabiliyor maalesef. Geçen hafta meslektaşımızın Covid-19'u geçireli 3 hafta olan 9 yaşında bir çocuğu döküntü, ateş ve ishal bulgularıyla bize geldi. Biz bu sendrom olabileceğini düşünerek tetkik ettik ve enfeksiyon bulguları çok yüksek çıktı. Damardan tedavi uyguladık, 24. saatte bulguların çok hızlı şekilde gerilediğini gördük."
"BELİRTİLER VARSA AİLELER VAKİT KAYBETMEDEN DOKTORA BAŞVURMALI"
Covid-19 geçiren veya atlatan çocukların ailelerine ateşin uzaması, döküntü, kırgınlık, halsizlik ve iştahsızlık gibi durumlarda doktora başvurmalarını öneren Çelik, Covid-19 ilişkili Multisistem İnflamatuar Sendromu'nun literatüre girdiğini de sözlerine ekledi.
Tek bir kişiden başlayarak milyonlarca insanı etkisi altına alan koronavirüs, etki alanını genişletmeye devam ediyor. Koronavirüsün sebep olduğu koronavirüs hastalığına yakalananların sayısı da artıyor. Koronavirüsün uzun vadede vücutta hangi etkilere neden olduğu, hasta ve yakınlarının en çok merak ettiği konulardan bir tanesi. Koronavirüsün organlar üzerindeki uzun dönem etkileri hakkında Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Cengiz Uzun değerlendirmelerde bulundu.
"KORONAVİRÜS AKCİĞER DIŞINDA DA ORGANLARDA HASAR BIRAKABİLİYOR"
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Cengiz Uzun, ''Koronavirüs (Covid-19) başlıca akciğerleri etkileyen bir hastalık olmakla birlikte farklı organlar üzerinde hasar oluşumuna yol açabilir. Hafif koronavirüs semptomlarıyla hastalığı atlatmış kişilerde dahi kalp kasında hasar oluşumuna rastlanmıştır. Kalp kasındaki bu zayıflama, hastanın ileride kalp yetmezliği gibi çeşitli kalp rahatsızlıkları geçirme riskini artırır'' dedi.
KORONAVİRÜSÜN BU BELİRTİLERİNE DİKKAT!
Koronavirüs hastalığına yakalanan kişilerin büyük çoğunluğunda birkaç hafta içinde hastalığın tüm belirtilerin kaybolduğunu belirten Dr. Cengiz Uzun, ''Ancak hastalığı hafif semptomlarla atlatan kişilerde bile bazı belirtiler uzun süre devam edebilir. Bu belirtiler: yorgunluk, nefes darlığı, öksürük, eklem ağrısı, göğüs ağrısı, tat veya koku kaybı, cilt döküntüsü saç dökülmesi olarak sayılabilir. Koronavirüse ek ciddi sağlık problemi yaşayan veya ileri yaş hasta grubunda, bu uzun süreli belirtilerin görülme ihtimali daha yüksektir. Ancak genç hastalarda dahi bu belirtiler, iyileşme görüldükten sonra aylarca devam edebilir'' şeklinde konuştu.
''VİRÜSÜN BIRAKTIĞI HASAR NEDENİYLE NAKİL GEREKTİREN HASTALAR VAR''
Koronavirüsün akciğer üzerinde en sık görülen etkisinin zatürre (pnömoni) oluşturması olduğunu vurgulayan Dr. Uzun, Zatürre, ''Akciğerde sıvı birikmesi ve akciğer dokusunda iltihaplanma olmasıdır. Koronavirüs zatürresi her iki akciğeri de tutma eğilimindedir ve hastalarda öksürük, nefes darlığı gibi belirtilere neden olur. Koronavirüs zatürresi çoğu hastada tamamen iyileşir. Ancak bazı hastalarda zatürre daha da şiddetlenir ve daha ciddi akciğer hastalıkları görülebilir. Hastalarda zatürrenin şiddetlenmesi ile akciğerde daha çok sıvı birikimi olur. Akciğer dokusu yeterince oksijen alamaz hale gelir. Akut Respiratuar Distres Sendromu (ARDS) olarak bilinen bu tabloda, hastaların solunumu iyice bozulur ve hastalarda nefes darlığı görülür. ARDS'li hastaların, yoğun bakım ünitelerinde ventilatöre bağlanarak oksijen tedavisi alması gerekir. ARDS, hastanın hayatını kaybetmesine neden olabilecek kadar ciddi bir durumdur. ARDS sonrası iyileşen hastalarda, kalıcı akciğer hasarı görülebilir. Enfeksiyon nedeniyle hasar gören akciğer dokusunda fibröz oluşumu görülür. Oluşan fibröz yapı, normal akciğer dokusu gibi esnek değildir. Bu nedenle akciğer fonksiyonlarında bozulmaya neden olur. Bu hastalarda ciddi solunum problemleri görülür. Koronavirüsün akciğerde neden olduğu hasar, çoğu zaman kendiliğinden düzelir. Ancak bazı durumlarda akciğer dokusunun eski haline dönmesi için ek tedavi gerekebileceği gibi bazen de tedaviye rağmen akciğeri eski haline döndürmek mümkün olmaz'' açıklamasında bulundu.
Dr. Uzun, dünyada kalıcı akciğer hasarı nedeniyle akciğer nakli yapılması gereken hastalar olduğunun altını çizerek koronavirüsün organ hasarı üzerindeki etkisine dikkat çekti.
''PIHTILAŞMA, KÜÇÜK KILCAL DAMARLARA GİDEREK TIKANMAYA NEDEN OLABİLİR''
Pıhtılaşmaya dikkat çeken Dr. Uzun, ''Koronavirüs (Covid-19) başlıca akciğerleri etkileyen bir hastalık olmakla birlikte farklı organlar üzerinde hasar oluşumuna yol açabilir. Hafif Covid-19 semptomlarıyla hastalığı atlatmış kişilerde dahi kalp kasında hasar oluşumuna rastlanmıştır. Kalp kasındaki bu zayıflama, hastanın ileride kalp yetmezliği gibi çeşitli kalp rahatsızlıkları geçirme riskini artırır. Covid-19, hastalıktan daha az etkilendiği düşünülen gençlerde bile nöbet, inme, geçici felç gibi durumlara sebep olabilir. Koronavirüsün, Parkinson ve Alzheimer hastalığı gibi sinir sistemini tutan hastalıkların oluşma ihtimalini artırabileceği yönünde görüşler mevcuttur. Koronavirüsün hastalığı, kanın daha kolay pıhtılaşır hale gelmesine neden olabilir. Bu durumda, kan içerisinde oluşan pıhtılar; küçük kılcal damarlara giderek tıkanmaya yol açabilir. Koronavirüsün bu etkisi uzun vadede karaciğer, böbrek gibi organlarda hasar meydana getirir. Şiddetli semptomları olan koronavirüs hastalarının uzun süre boyunca yoğun bakım ünitelerinde tedavi edilmesi gerekebilir. Tedavisi tamamlanıp koronavirüsü yenen hastalarda, uzun süre izole kalmaya bağlı psikiyatrik sorunlar görülebilir. Travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, depresyon bu hastalarda görülebilecek problemlerdir'' diye konuştu.
''HASTALIK YENİ OLDUĞUNDAN UZUN DÖNEM ETKİLERİ BELİRSİZ''
Dr. Uzun, sözlerini şöyle tamamladı: ''Koronavirüs yeni ortaya çıkan bir hastalık olduğundan uzun dönem etkileri ile ilgili henüz yeterince bilgi bulunmamaktadır. Ancak bilim insanları, dünyanın dört bir yanından gelen olgular, veri setleri ve çalışmalarla çeşitli öngörülerde bulunmaktadırlar. Tüm bu çalışmalar sonucunda hastalığın en sık görülen uzun dönem etkisinin akciğerler üzerinde olduğunu belirtmektedir. Koronavirüs hastalarının özellikle akciğer sağlığı açısından dikkatle tedavi ve takip edilmesi önerilir''.