Koronavirüs salgını tüm dünyayı derinden etkiliyor. Salgından korunmak adına vücut bağışıklığının güçlü tutulmasının yanı sıra hijyen kuralları da hayati önem taşıyor. Ancak ortamı temizlemede kullanılan hijyen ürünlerinin sağlık açısından birtakım riskleri de bulunabiliyor. Plastik Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Gülden Avcı Çakmak, koronavirüs sebebiyle hijyeni sağlamak için evde kullanılan temizlik maddeleri, ağartıcılar ile vücutta yanıkların oluşabileceğini belirterek önemli uyarılarda bulundu. Op. Dr. Gülden Avcı Çakmak, "Kezzap, hipo gibi kimyasallarla temas sonrası olan yanıklarda, o bölge akan çeşme suyu ile 20-30 dakika yıkanmalı ve yanıklı bölgenin üzerine başka bir kimyasal madde dökülmemeli" diye konuştu.
Okulların online eğitime geçmesi ve çocukların evden dışarıya kısıtlı bir şekilde çıkması nedeniyle ev kazalarına maruz kalan çocuk sayısında da artış olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Çakmak, "Havaların soğuması ile daha fazla sıcak gıda tüketme ihtiyacı nedeniyle bu dönemde görülen ev kazalarının başında yanık geliyor" dedi.
"AMELİYAT İLE TEDAVİ GEREKEBİLİR"
Derinliğine göre yanıkların 4 dereceye ayrıldığını söyleyen Op. Dr. Gülden Avcı Çakmak, bazı yanıkların ameliyat ile tedavisinin mümkün olduğunu belirterek, yanıklar hakkında şu bilgileri paylaştı:
"En hafif formu 1. derece yanık iken en ağır formu ise 4. derece yanıktır. 1. derece yanığa güneş yanığı örnek verilebilir. Burada kızarıklık mevcuttur, ağrılıdır genelde 3-4 günde toparlar. 2. derece yanıkta ise bül dediğimiz su toplamaları olur ve ağrılıdır, iyileşmesi 3 haftaya dek uzayabilir. 3. derece yanık ise derinin tüm katlarının yandığı ağrısız adeta muşamba gibi bir görüntüye sahiptir. 4. derece yanıkta sadece deri değil deri altındaki kemik kas gibi yapılarda yanmıştır. 3. ve 4. derece yanık kendiliğinden iyileşmez ve ameliyat gerekir."
"HASTA YAŞI DİKKATE ALINMALI"
Tedavide yanık alanının büyüklüğü, hastanın yaşı ve yanan bölgenin yerinin önemli olduğunu belirten Op. Dr. Gülden Avcı Çakmak, "Yanıklı bölge büyük ve hasta yaşı küçük olduğunda hayati risk içerebilir" uyarısında bulundu.
"DİŞ MACUNU VE SALÇA GİBİ MALZEMELERİ ASLA UYGULAMAYIN"
Yanık oluştuğunda ilk yapılan bazı yanlış müdahaleler yanığın derinliğini arttırabildiğini söyleyen Op. Dr. Gülden Avcı Çakmak, sözlerine şöyle devam etti:
"Su, yağ gibi sıcak sıvılarla yanma sonrası yapılması gereken ilk müdahale sıcak sıvı ile ıslanmış kıyafetler varsa onları çıkartma ve yanan bölgeyi akan çeşme suyunun altında 15 dakika tutmak gereklidir. Yanıklı bölgeye yumurta akı, diş macunu, salça gibi malzemeler sürülmemelidir. Sonrasında antibiyotikli krem kullanılması uygun olur. Yanıklı bölge geniş ise, su toplamaları varsa bir doktor tarafından değerlendirilmesi uygun olacaktır. Yanıklı bölgedeki ağrı çok fazla olabileceği için hastanın ağrı kesici almasında bir sakınca olmayacaktır."
"KANTARON YAĞI TEDAVİYİ DESTEKLEYEBİLİR"
Yanık alandaki derinin kendini yenileyebilmesinde pomadlar ve kremlerin etkili olabileceği bilgisini paylaşan Op. Dr. Gülden Avcı Çakmak, "Halk arasında çok fazla konu edilen kantaron ve aloe vera gibi yağların kullanımı enfeksiyon riski kalmadığında kullanılabilir. Kantaron yağının yara iyileşmesini desteklediği ve iz konusunda avantajlı olduğu bilinmektedir. Aloe vera ise yaralarda yangıyı ve enfeksiyon olasılığını azalttığı için kullanılabilir. Yanıklı bölgedeki yağ ve ter bezleri uzun bir süre çalışmayacaktır o nedenle o bölgelerin nemlendirilmesi için kremlerin kullanılması çok önemlidir. Yanıklı bölgelerin güneş hasarına maruz kalmamaları için hastaların güneşten kaçınmaları gereklidir. Yanıklı bölge güneşe aruz kaldığında tekrar yanar ve su toplayabilir, bu da iyileşmeyi negatif etkileyerek kalıcı iz kalmasına sebep olur. Yanıklı bölgelerde yanığın derinliğine ve iyileşme prosedürüne bağlı olarak iz kalabilir. Yanıktan 6 ay sonra ize yönelik müdahaleler planlanabilir. Ancak ilk 6 ay yanıklı bölgeye izi azaltmaya yönelik iz jelleri ve veya yanık bası giysisi gerekebilir" uyarısında bulundu.
