Türkiye'de her bin bebekten üçü spina bifida ile doğuyor. Academic Hospital Başhekim Yardımcısı, Beyin, Sinir ve Omurga Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Burak Orhan Boran, aileleri bilgilendirdi…
Spina bifida, çok geniş bir hastalıklar grubunun toplu adıdır. Kısaca özetlemek gerekirse; bu hastalıklar, anne karnındaki gelişimin bir parçasının eksik tamamlanması sonucu gördüğümüz, doğumsal omurilik hastalıklarıdır. Geniş bir yelpazesi vardır. Bebeğin, omuriliğinin dışarıda doğması da, poposunun arasındaki minik bir delik de bu gruba girer.
Spina bifida adı altında andığımız doğumsal hastalıkları, açık ve kapalı olarak kabaca ikiye ayırabiliriz. Açık spina bifida olgularını tıbben myeloschisis veya myelomeningocele diye adlandırıyoruz. Bunlar en ağır vakalardır; bebek omuriliği açıkta dünyaya gelmektedir.
AMELİYAT GEREKEBİLİR
Açık spina bifida olguları derhal ameliyat edilmelidir. Hatta teşhis anne karnında, ultrasonografi ile konmuşsa, bebek doğar doğmaz, ilk yapılmasını gerekenler yapıldıktan sonra bebek hemen ameliyata alınabilir. Ayrıca ameliyat ne kadar gecikirse, kuvvet kaybı bir yana, omurilik açıkta olduğu için menenjit riski de o ölçüde artacaktır.
Kapalı spina bifida olguları çok çeşitlidir. Omuriliğin, dermal sinüs traktı dediğimiz, ciltten omuriliğe uzanan bir bantla kuyruk sokumuna takılması, diastometamyeli veya diplomyeli diye adlandırdığımız, bir kemik veya kıkırdak çıkıntı ile veya bunlar olmaksızın omuriliğin ikiye ayrılması, omuriliğin bir yağ kitlesi tarafından tuzaklanması gibi birçok çeşidi olabilir.
OMURİLİK SERTLEŞMESİ...
Ailelerin bu durumu erken fark etmesinin en kolay şekli, boyundan kuyruk sokumuna kadar sırtta görülebilecek orta hat cilt lezyonlarıdır. Kapalı spina bifida olguları, genellikle bir cilt bulgusu ile başvurur. Ya poponun içinde veya hemen üstünde bir delik olur ya sırtta aşırı bir kıllanma olur ya da bir şişlik veyahut da çeşitli damarsal cilt lezyonları görürüz.
Teşhis, muayene ve MR tetkiki ile konulur. Ameliyat şarttır ama acil değildir. Eğer cerrahi müdahale ile omurilik serbestleştirilmezse, kuvvet kaybı, idrar-gayta kaçırma, cinsel sorunlar vs görülebilir.
Spina bifidanın, annedeki folik asit eksikliği ile bağlantısı tıbben ortaya konmuştur. Dolayısıyla anne adaylarının, hekimleri ile görüşerek, folik asit kullanmaya başlamaları önemlidir. İkinci bir husus da, 20'nci hafta USG tetkikinin, konusunda çok ehil bir hekim tarafından yapılmasıdır.
Anne-babalarımızın kafalarındaki soru işaretlerini gidermelerinin en kolay yolu, pediatrik nöroşirürji konusunda tecrübeli bir beyin cerrahı ile iletişime geçmeleridir.