Ramazan'da kalp-damar hastalığı olanların aklına 'Oruç tutarken nelere dikkat etmeliyim?', 'İlaçlarımı nasıl kullanmalıyım?' gibi sorular geliyor. "Kalp hastaları için oruç tutabilir ya da tutamaz şeklinde bir genelleme yapmak doğru değildir. Çünkü kalp-damar hastalıkları basit ritim bozukluklarından ileri evre kalp yetersizliğine kadar değişebilir" diyen S.B.Ü. Koşuyolu Yüksek İhtisas E.A.H. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Münevver Sarı, kalp hastalarına önerilerde bulundu…
Orucun kalp-damar hastalarında olumlu ve olumsuz etkisini ortaya koyan bilimsel araştırma sayısının azlığından dolayı kalpdamar hastalarının oruç tutmaya dair sorularına bilimsel, net yanıtları vermek oldukça zordur. Ancak sağlıklı bireylerde yapılan çalışmalar, orucun yararlı etkilerine işaret etmektedir.
KALP-DAMAR HASTALIĞINA ETKİSİ YOK
Sağlıklı bireylerde Ramazan süresince ve sonraki birkaç haftalık dönemde HDL yani iyi kolesterol düzeylerinin Ramazan öncesine göre arttığı, LDL yani kötü kolesterol düzeylerinin ise azaldığı görülmüştür. Katar'da 10 yıllık izlemde Ramazan ayı ve izleyen ay süresince kalp hastalıklarına bağlı hastaneye yatış oranında diğer aylara göre artış olmadığı saptanmıştır. Ankara'da yapılan bir çalışmada ise, benzer şekilde orucun, sağlıklı insanlarda kalp-damar hastalıklarını artırıcı bir etkisi olmadığı gösterilmiştir.
Orucun kalp hastaları için olumlu bir diğer yönü de psikolojik etkisidir. Ramazan ayında oruç tutan kişi, aynı zamanda fiziki isteklerine karşı da disiplinli olmaya, olumsuz duygu, düşünce ve davranışlardan uzak durmaya, ibadet ederek ruhunu temizlemeye, dinlendirmeye çalışır. Ramazan ayındaki manevi huzur, kalp hastalarında sıklıkla görülen depresyonun giderilmesi açısından da önemlidir.
Oruç sırasında, tütün ürünlerinden uzak durulması, kalp hastalığı riskinde azalmayla birlikte, sigaranın bırakılması için de uygun bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Burada önemli olan kalp-damar sağlığını göz önünde bulundurarak oruç tutmaktır, yani kullanılan ilaçların aksatılmadan devam edilmesi ve iftar ve sahurda doğru beslenilmesidir. Ancak kalp hastaları, oruç tutma kararını mutlaka kendilerini izleyen hekime danışarak almalı ve onun önerisi doğrultusunda davranmalıdır. Çünkü pek çok hastada oruç tutarken ilaç tedavisinin tekrardan düzenlenmesi, doz ayarlaması gerekecektir.
Yüksek doz idrar söktürücü alanlar için oruç riskli olabilir
Sıcak ve uzun yaz günlerinde oruç tutmak, bazı kalp hastalarında sorunlar yaratabilir. Fazla sıvı ve tuz kaybı, kan basıncında aşırı düşmeler/yükselmeler, baygınlık, kalp yetersizliği semptomlarında artışa neden olabilir. Bu durum, yaşlı hastalarda daha da belirgin olabilir. İleri evre kalp yetersizliği olan ve yüksek doz idrar söktürücü alan hastaların özellikle yaz döneminde oruç tutmamaları önerilir. Son 3 ay içerisinde kalp krizi geçiren veya kalp krizi sonrası bypass ameliyatı olmuş hastalar, kalp hastalığı nedeniyle tekrarlayan göğüs ağrısı olan hastalar da oruç tutmaktan kaçınmalıdır. Dirençli hipertansiyonu olan yani ilaç tedavisine rağmen kan basıncı yüksek olan hastalar da tansiyonları normale inmeden oruç tutmamalıdır. Tek başına hipertansiyonu olan ve ilaçla kan basıncı normal düzeylerde stabil seyreden hastalar ise ilaçlarını her gün düzenli almak koşulu ile oruç tutabilirler.