Son yıllarda derinin özellikle de yüz derisinin genç ve sağlıklı görünümü için milyarlarca para harcanmaktadır. Kırışıklık oluşumunda ve deri yaşlanmasında en önemli ve önlenebilir faktörlerden biri de sigaradır.
Sigara içenlerde belirgin kırışıklıklar, yüzde kuruluk, deri altındaki kemik yapıda belirginleşme ve deride yer yer soluk grimsi-turuncu- mor renkli görünümün olduğu yüz şekline "tiryaki yüzü" adı verilir.
KIRIŞIKLIKLAR ERKEN YAŞTA GÖZLENİR
Yüzde ileri derecede kırışıklığı bulunan kişilerde genellikle sigara içiciliği oranları yüksektir. Kırışıklık oluşumu, sigara içim miktarına paralel olarak artar. Ağır tiryakilerde, sigara içmeyenlere göre kırışıklık riski 4.7 kat fazladır. Ayrıca sigara içenlerde güneş maruziyeti ile kırışıklıklar daha da artar.
Sigara içenlerde kırışıklıklar erken yaşta gözlenir. Bir çalışmada sigara içenlerde 40 yaşında derideki kırışıklık görünümünün, sigara içmeyen 70 yaşındaki kişilere eşdeğer olduğu gözlenmiştir. Yani sigara içimi, deride neredeyse 30 yıl daha fazla yaşlanmaya sebep olmaktadır. Başka bir çalışmada günde 20 sigara içmenin, kronik yaşlanmanın 10 yılına eşit olduğunu bulunmuştur.
Sigaranın neden olduğu deri yaşlanmasında aşağıdaki faktörlerin rolleri bulunmaktadır:
Sigara dumanında bulunan maddeler ve ısı deri üzerine direkt yüzeysel toksik etki yapar. Sigara dumanının deriye teması ile deride nem azalır ve kuruma olur. Bu kuru deri üzerinde toksik maddelerin lokal etkileri de artar.
Sigara içerken dudak ve yüz kasları kasılır. Uzun zaman süresince sigara içen kişilerde, sigara içerken oluşan kaslardaki kasılmaya uyan yerlerde derin kırışıklıklar dikkat çekicidir.
Sigara dumanında bulunan bir çok maddenin özellikle de benzen, antrazen, naftolen, fenol ve kresol gibi aromatik maddelerin, toksik hatta kanser yapıcı olduğu bilinmektedir. Bu maddeler akciğer yolu ile sistemik dolaşıma girer ve tüm organlara yayılır. Sigara içenlerin derisi ayrıca böylece sigara içindeki maddelerin zararlı etkilerine maruz kalır. Bu toksisite sigara içimine eklenen güneş teması ile artar.
Sigarada bulunan bazı maddeler alyuvarlarda yok edici etki yapabilirler (fotohemoliz). Bu da derinin canlılığında azalmaya neden olur.
Sigara içindeki maddeler, normal insan derisinin destek dokusunda önemli değişikliklere sebep olur. Derinin destek dokusundaki kollajenin miktarını azaltır; aynı zamanda kolajen ve elastik liflerin yapısında bozulma ortaya çıkar. Bunun sonucunda, derinin gerilim gücünde azalma olur ve kırışıklıklara eğilim artar.
Sigara içindeki maddeler, deride serbest radikal oluşumuna sebep olur. Serbest radikaller deriyi hasarlanmalara karşı koruyan enzimlerin çalışmalarını bozar ve dolaylı şekilde doku hasarı yaparlar.
