Kadın kanserleri içerisinde meme kanserinden sonra ikinci sırada gelen rahim ağzı kanserinden korunmanın yolu, düzenli kontrolden ve HPV aşısından geçiyor. Smear testinin önemini vurgulayan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kübra Zengin Altintaş, sorularımızı yanıtladı…
Smear testinin önemi nedir?
Smear, günümüzde kadınlarda hayat kurtarıcı ve yaşam süresini uzatıcı olarak görülen ve yararlılığı kanıtlanmış çok önemli testlerdendir. Kadın üreme sistemine ait kanserler arasında meme kanserinden sonra ikinci sıklıkta görülen serviks (rahim ağzı) kanseri, erken dönemde yakalandığında tam şifa ile sonuçlanan bir hastalıktır. Serviks kanserinde şikayetler ortaya çıktıktan sonra hastalık yayılmıştır. İşte bu nedenle kanserleri erken dönemde tanımlamak için çeşitli testler geliştirilmiştir. Serviks kanserinin erken tanısındaki en önemli testi; smear testidir. Smear ile alınan örnekler patolojik olarak incelenerek kanser veya kanser öncüsü hücrelerin olup olmadığı araştırılır.
ŞÜPHELİ DURUMDA BİYOPSİ DE YAPILIR
Smear kesin sonuç verir mi?
Smear testi bir tarama testidir ve kesin sonuç veren bir yöntem olmasa da bize rahim ağzı hakkında bilgi vermesi açısından oldukça önemlidir. Şüpheli smear testi sonuçlarında kesin tanı için servikal biyopsi işlemi yapılır. Rahim ağzından alınan biyopsi örneği, incelenmek için patoloji laboratuvarına gönderilir.
Düzenli kontrolün önemi nedir?
Smear testi sonuçlarına göre rahim ağzında kanser öncüsü hücreler saptanması halinde hastanın belirli aralıklarla kontrole gelmesi gerekir. Hasta gerekli tedavileri almazsa; hafif dereceli bozukluklarda 10-14 yıl, şiddetli vakalarda 1-5 yıl içinde rahim ağzı kanserine dönüşme riski vardır. Bu nedenle yıllık kadın doğum kontrolleri ve smear testi yapılması büyük önem taşır.
SMEAR TESTİ KİMLERE YAPILIR?
Smear testine 21 yaşından itibaren başlanmalıdır. 21 yaşına kadar cinsel ilişkide bulunmamış kadınlara cinsel ilişki başladıktan sonra smear tahlili yapılmaya başlanır.
21 yaşından önce cinsel ilişkide bulunmuş kadınlarda smear testine yine 21 yaşında başlanır.
21 yaşından sora üç yılda bir smear testi yapılması önerilse de yıllık kontroller daha fazla ön plana çıkmıştır. Eğer yıllık kontrollerde patolojik bir durum saptandıysa, bir yıldan daha sık süre ile kontrol önerilir.
30 yaşından sonra smear testi ve HPV testi birlikte yapılır, buna cotest adı verilir. Co-test, 30 yaşından 65 yaşına kadar beş yılda bir yapılmalıdır.
HUMAN PAPİLLOMA VİRÜS (HPV) AŞISIYLA İLGİLİ BİLMEMİZ GEREKENLER...
İdeal olanı aşının ilk cinsel ilişki öncesi yapılmasıdır. İlk cinsel ilişki yaşı sosyo-ekonomik ve kültürel şartlara bağlı olarak değişebileceğinden, aşı için en iyi yaş aralığı 14 yaş civarı olarak tespit edilmiştir. Ancak cinsel ilişki sonrasında aşının yapılmasında herhangi mahsur yoktur ve koruyuculuğu vardır. Son araştırmalar, aşının 55 yaşa kadar koruyuculuğu olduğunu göstermektedir. Daha önce virüs enfeksiyonu tespit edilmiş olan kadınlarda da virüs yeterli bağışıklık bırakmadığından aşı yapılması tavsiye edilir.
HPV aşıları güvenlidir, canlı virüs içermezler, bu nedenle hastalığa neden olması mümkün değildir.
HPV aşıları, Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere Türkiye ve dünyada önde gelen birçok kurum tarafından önerilmektedir.
Aşılar 3 doz olarak, 6 aylık süre içinde koldan uygulanmaktadır.