ARTIŞIN EN BÜYÜK NEDENİ OBEZİTE VE YANLIŞ BESLENME!
Son 30 yılda tüm dünyada iki kat artan taş hastalığının görülme sıklığı, özellikle ergenlik dönemindeki çocuklar ve kadınlarda belirgin bir artış göstermektedir. Bu durumun başlıca nedenlerini ise hızla yaygınlaşan obezite, karbonhidrat ve tuzdan zengin beslenme alışkanlığı ile hareketsiz yaşam tarzı oluşturmaktadır. Sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam tarzına bağlı olarak oluşan insülin direnci, kadınlık hormonu olan östrojenin koruyucu etkisini ortadan kaldırarak, kadınlarda taş oluşumuna yatkınlığa neden olmaktadır. 1950'li yıllarda erkeklerde taş hastalığı kadınlardan 7 kat daha fazla görülürken, günümüzde bu oranın 1.5 kata kadar düştüğü tespit edilmektedir.
HAREKETSİZLİK VE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI ÇOCUKLARI TEHDİT EDİYOR
Çocuklarda fast food tarzı yanlış beslenme; cips, kraker, çikolata, gazlı içecekler, şekerli yapay ürünler gibi normalde tüketilmemesi gereken gıdaların sıkça tüketilmesi; oyun oynanması gereken vakitlerin bilgisayar, televizyon ya da cep telefonlarının başında hareketsiz olarak geçirilmesi taş hastalığının çocuklarda daha sık görülmesine yol açmaktadır.
YAŞANILAN COĞRAFYA VE İKLİM BÖBREK TAŞI SEBEPLERİ ARASINDA BULUNUYOR
Sebebi tam olarak belirlenememiş olsa da böbrek taş oluşumunda genetiğin, doğuştan gelen hastalıkların dışında yaşanılan coğrafya, iklim, ırk, meslek gibi birçok faktörün rolü olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte özellikle yeterli miktarda sıvı tüketilmemesi, tuz ve rafine şeker tüketiminin yüksek olması, hayvansal proteinden zengin beslenme, sıcak ortamlarda yaşamak ve çalışmak, hareketsiz yaşam tarzı, idrar yolu enfeksiyonları, bazı metabolik hastalıklar ile böbreğin yapısal bozuklukları da nedenler arasında yer almaktadır.
KIVRANDIRICI TARZDA ÇOK ŞİDDETLİ AĞRILARA NEDEN OLABİLİR
Böbrek taşları kimi zaman hiçbir belirti vermeden tesadüfen saptanabildiği gibi, zaman zaman idrar yoluna düşerek çok şiddetli ağrılara neden olabilmektedir. Ağrı genellikle kolik tarzda olup, dalgalar halinde gelmekte ve kıvrandırıcı bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Ağrı dışında görülen en önemli belirtiler arasında ise; bulantı, kusma, idrar yaparken yanma, idrardan kan gelmesi bulunmaktadır.
GÜNDE YARIM LİTRE DAHA FAZLA SU İÇMEK BÖBREK TAŞI RİSKİNİ YÜZDE 86 ORANINDA AZALTIYOR
Taş oluşumunun önüne geçmek için alınabilecek önlemlerden bazıları şunlardır:
• Öncelikle bol su içilmelidir. Günde yarım litre sıvı alımını artırmak, taş oluşumu riskini yüzde 86 oranında azaltır. Günlük iki litre idrar çıkaracak kadar, yani yazın 3 litre, kışın 2.5 litre sıvının gün içerisine yayılarak tüketilmesi gerekir
• Toplumda yanlış bilinenin aksine, taş hastaları süt ve yoğurdu normal düzeyde tüketebilirler.
• Fazla tuz, hayvansal protein ve rafine şekerlerin tüketiminden uzak durulmalıdır.
• Taş oluşumundan koruyucu sitrat içeriği nedeniyle günlük 1 limon tüketilmesinde fayda vardır.
• Sedanter yani hareketsiz yaşam tarzı taş hastalığı riskini artırır. Bu sebeple düzenli egzersiz yapmaya ve ideal kilonun korunmasına dikkat edilmelidir.
• Obeziteye sebep olabilecek aşırı, yağlı ve işlenmiş gıdaların tüketiminden uzak durulmalıdır.
