Disleksi hastalığı ülkemizde nadir görülen hastalıklardan biridir. Özellikle çocuklar okul öğretimi sırasında; konuşma, okuyup-yazma, düşünce ve matematikle ilgili yetenekleri kazanırken ve kullanırken çok büyük zorluklar ve güçlükler yaşayabilir. Öğrenme bozukluğu bu hastalığın belirtilerinden biridir. Genellikle çocukluk döneminde, okumaya başlama aşamasında fark ediliyor. Bu hastalığı taşıyan bireylerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite gibi diğer sorunlar da olabiliyor. Bu durumda baş edebilmenin en önemli yanı ise özel eğitimden geçiyor. Peki Disleksi nedir? Disleksi belirtileri nelerdir? Nasıl anlaşılır?
DİSLEKSİ NEDİR?
Disleksi, en sık rastlanan öğrenme bozukluklarından biridir. Asıl sorunları hafıza ve dil ile ilgilidir. Disleksi olan kişiler her şeyi unutur ve dil ile ilgili derslerde sıkıntı çektikleri bilinmektedir. Bazıları okul zamanında hızlı konuşabilir. İnsanlar da onları pek dikkate almazlar. Normal bir insan okuma, yazma ve anlama gibi eylemler için beyninin sol ön lobunu kullanır.
Disleksi olan kişiler sol ön lobu kullanmakta zorluk yaşarlar. Günümüzde ise disleksi olan kişilerin sayısal zekası çok yüksektir. Okul zamanlarında matematik ve fizik derslerini çok severler. Fakat sözel konuları beceremeyebilirler. Disleksi olan kişilerin sözel zekaları düşük veya geri değildir. Aksine çok güçlü sözel zekaları vardır. Normal bir insanın hayal gücünün en az 2 katına sahiptirler. Disleksi olan çoğu kişinin en büyük düşmanı kitaptır. Bazıları bir kitabı anlamak için aynı kitabı 5-6 kere okur. Disleksi olan insanlar üstün zekalı insanlardır ve bir kısmı ise dahidir.
DİSLEKSİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
OKUL ÖNCESİ ( 3-5 YAŞ )
Sesleri, kelimeleri, harfleri hatırlamada güçlük
Alfabedeki ve kelimelerdeki harflerin verilen talimatları vs sıralamalarını hatırlamada güçlük
Okunuşu benzer olan kelimeleri karıştırma
Kopyalama ve boyamada zayıflık
Zayıf hafıza
Ailede disleksi olması
Bazı aktivitelerde yavaş tepki verme ( harf kelime oyunları gibi )
İLKÖĞRETİM
Okula gitmede isteksizlik
Kelimeleri, harfleri, sesleri öğrenmede güçlük
Verilen talimatları takip etmede güçlük
Kelimeleri harflere veya hecelere ayırmada güçlük
Kelime ve ses bilgisinde zayıflık
Okuma veya hecelemede güçlük
Organize olamam
Davranış bozuklukları
ORTAÖĞRETİM ( 12- 18 YAŞ )
Okurken veya hecelerken harf ve seslerin sıralanmasında güçlük
Ödev ve yazılı çalışmaların çok zaman alması
Zamanı yetiştirememe
Hatırlama ve organize olmada güçlük
Sürekli bir asabiyet hali
Okuldan kaçmak için çeşitli taktikler geliştirme
DİSLEKSİ TEDAVİSİ VAR MI?
Disleksi tedavisi için en iyi süreç, özel eğitim programlarıyla mümkündür. Özel eğitim araçları (oyunlar, eğitim kurumları, çeşitli materyaller ve müfredatlar) hastalığı ortadan kaldırmasa bile öğrenmenin önündeki engellerin büyük ölçüde aşılmasını sağlamaktadır.
Çocuk ruh sağlığı alanında uzman doktorlar, disleksi teşhisi koymak için okuma bozukluğu testi, öğrenme bozukluğu testi gibi bir takım testler uygulayabilirler.
Çocuğunuzun dikkat, hafıza, problem çözebilme, sözel zeka, görsel zeka, matematiksel zeka oyunlarındaki performansını yaşıtlarıyla karşılaştırıp mini bir test yapmak için de MentalUP Zeka Oyunları'nı kullanabilirsiniz.
DİSLEKSİ NEDENLERİ NELERDİR?
Nörolojik nedenler
Yapısal farklılıklar
İşlevsel farklılıklar
Yarıküre arası iletişim sorunları
Algısal nedenler
Görsel algılama, işitsel algılama
Dilsel nedenler
Bellek bozuklukları
DİSLEKSİ ALFABESİ NEDİR?
Her yaş grubundan disleksi görülen insana hangi harflerin nerelerini göremedikleriyle ilgili araştırmalar yapılmıştır. Daha sonra ise Disleksi testi yaparken kendi hayatını konu alan profesör tarafından, eskiden hangi sorunlarla karşılaştığı üzerine bu konuya bir fikir getirilmiştir.
Yapılan incelemelerin sonucunda, A'dan Z'ye tüm harflerde yaşanan okuma problemlerinin hangi sembollerin bir araya getirme sorunu olduğunun öğrenilmesi sağlandı. Normalden çok daha yavaş okumaya, okuduğunu anlayamamaya, sembollerin karışık bir şekilde görülmesine dayanan soruna yönelik bir önlem alınmaya çalışılmıştır. Daha sonra ise Disleksi alfabesi önerilmiş ve bu alfabeyle birlikte, çocukların hangi şekilde sembolleri tanımaları gerektiği ve nasıl okuyabilecekleri önerilmeye başlanmıştır.