Mevsim geçişlerinde duygu durumumuzda değişiklikler olduğu gibi şişkinlik ve hazımsızlık gibi sorunlar da ortaya çıkabiliyor. Medistate Kavacık Hastanesi Genel Cerrahi ve Obezite Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Emin Ersoy, sonbaharda artan mide-bağırsak hastalıkları ile ilgili sorularımızı yanıtladı...
Mevsim geçişlerinde mide-bağırsak sorunlarında neden artış yaşanır?
Mevsim geçişlerinde midede yanma, şişkinlik ve hazımsızlık gibi bazı şikayetler ortaya çıkar. Bunların altında üç şey yatabilir. Biri, her mevsim geçişinde insanların duygu durumları değişir. İlkbaharda içlerini coşku kaplarken, sonbahar ve kışa doğru hüzün çöker. Bu duygu durumu, beyinde bulunan bir sinirin, mide-bağırsak sistemini olumsuz etkilemesi ve birtakım değişikliklere neden olması halidir. İkincisi; gastrit, ülser gibi şikayetlerin mevsim geçişlerinde artması veya azalmasıdır. Üçüncü faktör ise mevsimine göre tüketilen gıdalardır. Yaza, bahara doğru yeşil yapraklı sebzelerin tüketimi artar ve mide-bağırsak sistemi bu gıdalardan etkilenir.
Bu durumdan kurtulmak için nelere dikkat edilmeli?
Sonbaharda bağırsaklara geçen hüznü azaltmak için spor yapılabilir. Egzersiz ve yürüyüş yaparak mutluluk hormonu seviyemizi artırabiliriz. Ayrıca her türlü gazlı içecekten, kızartma türü yiyeceklerden, acı ve ekşiden, kahveden uzak durmalıyız. Özellikle de sigara ve alkolden kaçınmalıyız. Bunlar mide asidini artırdığı için şişkinliğe yol açabilir.
Bu gıdaların yerine hangi besinleri koymalıyız? Mesela kahve içen biri çay mı içmeli?
Evet, açık çayın metabolizmaya hiçbir zararı yok. Çok açık olduktan sonra günde 10 bardağa kadar içebilirsiniz. Tüm çay tipleri içilebilir. Yazın gazlı içecekler yerine ayran tüketebilirsiniz. Bir şişe suyun içine elma ve limon dilimleri ekleyip içebilirsiniz. Bol bol su tüketebilirsiniz.
Yoğunluktan konserve ve hazır gıdaları tercih edebiliyoruz. Anne yemeklerine mi dönmeliyiz?
Ailemiz küçük bir yerde yaşıyorsa, onların göndereceği temel gıdaları pişirebiliriz. Yoğurdu evde mayalayabiliriz. En iyi probiyotik kaynağı olan turşuyu evde yapabiliriz. Marketlerin abur cubur bölümlerinden uzak durmalıyız. Doğal ve organik denen pek çok gıdanın gerçekten öyle olduğuna inanmıyorum, fiyatları farklı sadece. Konserve ve hazır gıdalardan uzak duralım, doğal ve dengeli beslenelim, kilo almayalım.
Fast-food yiyecekler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Bu etlerin içinde bulunan ve E ile başlayan zararlı koruyucular, kanserojendir. Patates kızartmasıyla yediğimiz ketçap ve çeşitli soslar, reflüyü artırır. Anne-babamızın tükettiği besinleri tüketmemiz gerekiyor.
REFLÜ VEYA MİDE FITIĞINIZ VARSA STRESTEN KAÇININ
Gastrit ve reflü gibi şikayetler artık gençlerde de görülüyor diyebilir miyiz? Sınav ve okul stresi gibi faktörlerin bunda etkisi var mı?
Kesinlikle... Stres, yemek borusu
ile mide kapağı arasındaki boşluğu
gevşetir. Bu kapak gevşediğinde mide
içindeki gıdalar yemek borusuna doğru
kaçar. Ayda birkaç kere gelişen bu
durumu hastalıktan saymıyoruz ama
her gün göğüs duvarının altında yanma,
ağıza acı-ekşi su gelmesi, hazımsızlık ve
kazıntı gibi şikayetleriniz varsa, bunlar
reflüden kaynaklanıyor olabilir. Mutlaka
bir doktora gitmekte fayda var. Bazen
reflü, mide fıtığıyla da görülebilir. Özellikle
genç hastalarda daha sık rastlanır
çünkü anatomik bir bozukluk ya da yetersizlik
olabilir. Bu bozukluklar, reflü
ile mide fıtığını tetikleyebilir. Tedavisi,
yediğimiz gıdalara dikkat etmek ve
stresten uzaklaşmaktır.
